Qazaqstan Google Cloud jahandyq jelisindegi óńirlik habqa aınalady
ASTANA. KAZINFORM — Akashi derekter ortalyǵy Google Cloud ınfraqurylymyn ornalastyrý alańyna aınalady. Bul — Qazaqstannyń tsıfrlyq transformatsııasy jolyndaǵy mańyzdy kezeń. Kazinform agenttiginiń tilshisine bergen suhbatynda Bas dırektor Vladıslav Mınkevıch bul yntymaqtastyq tsıfrlyq servısterdiń jyldamdyǵy men senimdiligin arttyratynyn, sondaı aq Qazaqstanǵa bultty tehnologııalar salasynda óńirde jetekshi oryn alýǵa múmkindik beretinin atap ótti.
— Google sııaqty seriktesti tartý úshin qandaı tehnıkalyq jáne uıymdastyrýshylyq krıterıılerdi oryndaý kerek boldy?
— Bul úshin Akashi eń qatań halyqaralyq standarttarǵa saı bolýy tıis edi. Bastapqyda derekter ortalyǵyn álemdegi eń senimdi sanalatyn Tier IV sanaty boıynsha jobaladyq. Mundaı ınfraqurylym barlyq júıelerdiń tolyq rezervtelýin qamtamasyz etedi: elektr qýaty óshken, jabdyq buzylǵan nemese apat bolǵan jaǵdaıda da jumys toqtamaıdy. Biz 2026 jyldyń birinshi toqsanynda iske qosatyn alǵashqy modýl myńdaǵan tirekterge jáne táýelsiz qýat kózderine arnalǵan. Budan bólek, keshendi qaýipsizdik júıesi quryldy: kópdeńgeıli fızıkalyq baqylaý, elektrondy qoljetimdilik, táýlik boıy monıtorıng jáne ashyq qoldaný rásimderi. Logıstıka da mańyzdy ról atqardy. Saıtqa yńǵaıly qoljetimdilik jáne qoldaý protsesteriniń jolǵa qoıylýy bizge Google-dyń jahandyq seriktesterine qoıatyn talaptaryna saı bolýǵa múmkindik berdi.
— Google Cloud jahandyq ekojúıesine tolyǵymen kirigý múmkindik bar ma, álde qyzmetter jergilikti jerde ǵana júzege asa ma?
— Google Cloud qoldanatyn model — «taratylǵan bult» dep atalady. Bul arhıtektýrada qyzmetterdiń bir bóligi jergilikti jerde atqarylady. Bul kidiristerdiń az bolýyn qamtamasyz etip, eldiń ishki derekterdi saqtaý talaptaryna jaýap beredi. Bul rette Qazaqstandaǵy túıin Google-dyń biryńǵaı jahandyq júıesiniń bóligi bolyp qala beredi: paıdalanýshylar ekojúıeniń barlyq múmkindikterine jáne jahandyq basqarý tetigine qol jetkizedi. Osylaısha, Qazaqstan bir mezgilde ári lokalızatsııaǵa, ári álemdik bultty qyzmettermen tolyqqandy ıntegratsııaǵa ıe bolady.
— Google Cloud platformasynyń jergilikti túıini iske qosylǵannan keıin qazaqstandyq kompanııalar qandaı artyqshylyqtarǵa ıe bolady?
— Bıznes úshin jergilikti túıinniń iske qosylýy, eń aldymen jyldamdyq pen senimdilikti bildiredi. Kompanııalardyń ishki derekterdi óńdeı alýy barlyq retteýshi talaptardy oryndaýdy jeńildetedi. Qyzmetterdiń jaýap berý ýaqyty aıtarlyqtaı qysqarady, bul ásirese qarjy uıymdary, telekom salasy, medıa jáne aýqymdy derektermen jumys isteıtinder úshin mańyzdy. Jergilikti qoldaý jáne baılanys arnalary bultty qyzmetterdi tezirek qosýǵa jáne sheteldik keńselerdiń kómeginsiz týyndaǵan máselelerdi sheshýge múmkindik beredi.
— Derekter berý kidirisi (latency) qanshalyqty azaıady jáne bul qaı salalarda erekshe mańyzdy?
— Derekter qashyqtaǵy óńirlerde, mysaly Eýropada óńdelgen kezde, kidiris ondaǵan mıllısekýnd alýy múmkin. Bir qaraǵanda az kórinedi, biraq onlaın-bankıng, treıdıng júıeleri, beıneaǵyn nemese kóp qoldanbaly oıyndar úshin mundaı kidirister asa mańyzdy. Qazaqstanda túıinniń ornalasýy kidiristerdi birneshe esege qysqartýǵa múmkindik beredi. Bul degenimiz — tranzaktsııalar jyldamyraq ótedi, beıneqońyraýlar anaǵurlym turaqty bolady, beıneaǵyn uzaq býferleýsiz kórsetiledi, al óndiristik IoT-júıeler is júzinde naqty ýaqyt rejıminde jumys isteı alady degen sóz.
— Qazaqstandyq paıdalanýshylardyń derekteri el aýmaǵynan tys shyǵyp ketpeıtindigine kepildik berýge bola ma?
— Biz derekterdi tek qana Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵynda saqtaý jáne óńdeýdi qamtamasyz etetin sheshimderdi usynýǵa daıynbyz. Ol úshin tıisti ınfraqurylym, energetıkalyq qýat jáne qoljetimdilikti baqylaý hattamalary qarastyrylǵan. Sońǵy sheshim Google Cloud saıasatyna jáne naqty qyzmetterdiń arhıtektýrasyna baılanysty bolady, alaıda bizdiń tarapymyzdan derekterdi lokalızatsııalaý múmkindigi men zań talaptaryna sáıkestigin qamtamasyz etetin barlyq jaǵdaı jasaldy.
— Joba iske qosylǵannan keıin Google Cloud-tyń qandaı jańa qyzmetteri men servısterin paıdalana alamyz?
— Astanada túıinniń engizilýi Google Cloud-tyń birqatar qyzmetterin jedeldetedi. Bul korporatıvtik qosymshalarǵa, analıtıka men jasandy ıntellekt quraldaryna, sondaı-aq strımıng pen medıa-servısterdi jyldamyraq ári turaqty etetin kontent úshin jergilikti keshterge qatysty. Sonymen qatar, jergilikti jerde oryndalýdy jáne kidiristi azaıtýdy talap etetin bultty fýnktsııalar da paıda bolady.
Buǵan deıin Google London mańyndaǵy jańa derekter ortalyǵyna jáne AI ázirlemelerine 5 mıllıard fýnt salatyny habarlanǵan bolatyn.
Kamıla Múlik