Qazaqstan bankteriniń tabysy damyǵan elderden kóp – Ózgeristi neden bastaý kerek
ASTANA. KAZINFORM — Eldegi bıýdjet tapshylyǵyn joıý úshin Ulttyq qordan qarjy alýdy toqtatyp, bankterge jaýapkershilik júkteý kerek. Bul pikirdi KAZINFORM agenttiginiń BIZDIÑ ORTA podkastynda Májilis depýtaty Erkin Amanjoluly jáne ekonomıst, sarapshy Lázzat Janmoldaeva aıtty.
— Qazir damyǵan eldermen salystyrǵanda da bizdiń bankterdiń tabysy kóp. Óıtkeni olar jeńil, qaýpi az, halyqqa joǵary paıyzben nesıe berip qana qyrýar tabys tabady. Biraq memleket pen ekonomıkaǵa esh qarjy salyp otyrǵan joq. Al Eýropa, Amerıka bankterge mundaı múmkindikter bermeıdi. Olar mindetti túrde shaǵyn jáne orta bıznesti damytýǵa, agrarlyq sektorǵa qarjy bólýge mindetteıdi. Bizde ondaı mindetteme joq. Sondyqtan bank júıesine ózgeris kerektigi jıi aıtylyp júr, - dedi L. Janmoldaeva.
Májilis depýtaty Erkin Amanjoluly da elimizde ekonomıkanyń bir ǵana sektory – bank salasy ǵana damyp jatqanyn atap ótti.
— Olar naqty taýar óndirmeıdi, qarjylyq qyzmetter — vırtýaldyq baılyq nemese tutynýshy men bank arasyndaǵy ǵana qyzmet. Memlekettiń eshbir baǵdarlamasyna, óndiriske qosylmaıdy. Inflıatsııa da sodan bolyp otyr. Qarjylyq sektor tez damý ústinde, qosymsha aqsha aınalymda kóbeıýde, al naqty taýar joq. Sondyqtan da baǵalar ósip jatyr, - dedi depýtat.
Podkast qonaqtary Ulttyq qordan qarjy alýdy birtindep azaıtyp, bıýdjet tapshylyǵyn bankter qarajaty arqyly jabýdy usyndy.
— Qazir Ulttyq qordan aqshany alyp, ekonomıkaǵa tógýdemiz, elimizde sol aqshaǵa óndirilgen taýar joq. Sondyqtan ne isteseń de, qalaı kúresseń de, baǵany qalaı baqylasań da, bárimiz Ulttyq qordan aqsha ala bersek, ınflıatsııa óse beredi.
Ulttyq qordan qarjy alýdy toqtatý kerek. Árıne, bıýdjet tapshyǵy eshqaıda ketpeıdi, el ishinen tabys tapqan jón. Bul tapshylyqty tabatyn bos qarajat bankterde bar. Olardyń tabysyn tolyǵymen ekonomıkaǵa jibersek, tapshylyqtyń orny tolady. Biraq bankter de óz erkimen qarjy bermeıdi, ony zańmen retteý kerek. Oǵan qosa, ıslam bankıngin engizý úshin zań qabyldanýy kerek, - dedi Erkin Amanjoluly.
Eske sala ketsek, Prezıdent Premer-mınıstr Oljas Bektenovke apta sońyna deıin shaǵyn jáne orta bıznesti qoldaýǵa, ınvestıtsııalyq ahýaldy jaqsartýǵa, eldegi ekonomıkalyq jaǵdaıdy turaqtandyrýǵa baǵyttalǵan túzetýler engizip, qajetti sheshimder ázirleýdi tapsyrdy.
Nátıjesinde benzın men tarıf baǵasyna moratorıı engizilip, ıpoteka kólemi ulǵaıatyn boldy.