Qazaqstan alǵash ret jylyna 100 mln tonna munaı óndirý deńgeıine shyqpaq
ASTANA. KAZINFORM — Energetıka mınıstrligi munaı-gaz kesheni qyzmetkerleri kúni qarsańynda salanyń damýynyń negizgi baǵyttaryn atady. Investıtsııalyq jobalar, óndirý men qaıta óńdeýdiń ósýi, energetıkanyń turaqty damýyn qamtamasyz etetin ınfraqurylymdy jańǵyrtý máseleleri ataldy.
Munaı óndirý: ınfraqurylymdyq jetistikter
2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha munaı óndirý kólemi 87 mln tonnany qurady. 2025 jyly óndiris kólemi Teńiz ken ornyn keńeıtý jáne Qarashyǵanaq pen Qashaǵan jobalaryn damytý esebinen 96 mln tonna munaı men gaz kondensatyna jetedi dep josparlanýda. Qazaqstan alǵash ret jylyna 100 mln tonna munaı óndirý deńgeıine shyǵýǵa daıyndalyp otyr, bul salanyń turaqty damýyn dáleldeıdi.
Qazaqstanda 2025–2040 jyldarǵa arnalǵan munaı óńdeý salasyn damytý tujyrymdamasy bekitildi. Qujat munaı óńdeý zaýyttarynyń qýatyn qazirgi 18 mln tonnadan 29 mln tonnaǵa deıin keńeıtýdi kózdeıdi. Bul otyn qaýipsizdigin kúsheıtip, ishki naryqtyń ósip kele jatqan suranysyn qamtamasyz etedi.
Nátıjesinde benzın óndirisi 8 mln tonnadan asady, K5+ ekoklasty dızel otyny — 9 mln tonnadan artyq óndiriledi, al avıaotyn kólemi eki esege jýyq artyp, jylyna 1,5 mln tonnaǵa jetedi.
Qaıta óńdeý: bolashaǵy zor jobalar
Munaıhımııa — Qazaqstan úshin strategııalyq mańyzdy sala. Ol shıkizatty tereń óńdeýdi, joǵary qosylǵan qundy ónim shyǵarýdy jáne jańa ekonomıkalyq ósý núktelerin qalyptastyrýdy qamtamasyz etedi. Ótken jyly 2030 jylǵa deıingi munaı-gaz hımııa ónerkásibin damytý jónindegi Jol kartasy bekitildi. 15 mlrd AQSh dollaryn tarta otyryp, shamamen 20 myń jumys ornyn (onyń ishinde 4 myńnan astam turaqty) qurýdy qarastyratyn 6 iri jobany iske asyrý josparlanǵan.
Negizgi baǵyttardyń qatarynda — býtadıen, polıetılen jáne karbamıd óndiretin zaýyttar salý bar. Ásirese polıetılen óndirý jobasy erekshe atalady, ol Qazaqstan óńdeý ónerkásibiniń tarıhyndaǵy eń iri ındýstrııalyq bastamalardyń biri bolmaq. Jylyna 500 myń tonna ónim óndiretin polıpropılen zaýyty iske qosyldy.
Josparlanǵan munaı-gaz hımııa jobalarynyń iske asyrylýy Qazaqstanǵa kómirsýtekterdi qaıta óńdeý tereńdigin aıtarlyqtaı arttyrýǵa, munaı-hımııa ónimderi boıynsha jahandyq naryqtaǵy pozıtsııasyn nyǵaıtýǵa, ondaǵan myń jumys oryndaryn qurýǵa jáne ónerkásiptiń ilespe salalarynyń damýyn yntalandyrýǵa múmkindik beredi. Munyń barlyǵy Qazaqstan Respýblıkasynyń turaqty ekonomıkalyq ósimine jáne ónerkásiptik áleýetiniń nyǵaıýyna yqpal etedi.
Aıta keteıik, búgin Energetıka mınıstrligi munaı óndirý kólemi 2%-ǵa artty degen aqparat jalǵan ekenin habarlady.