Qazaq-túrikmen ǵalymdary dándi-daqyldardyń ónimdiligin birlesip arttyrmaq
ASTANA. KAZINFORM — Ekonomıst Baýyrjan Ysqaqov elimizdiń Ulttyq agrarlyq ǵylymı bilim berý ortalyǵy men Túrikmenstannyń Astyq daqyldary ǵylymı-zertteý ınstıtýty arasyndaǵy memorandýmǵa qatysty pikir bildirdi.
— Qazaqstan Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine qarasty Ulttyq agrarlyq ǵylymı bilim berý ortalyǵy men Túrikmenstannyń Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi Astyq daqyldary ǵylymı-zertteý ınstıtýty arasynda ǵylymı-tehnıkalyq yntymaqtastyqty damytý maqsatynda memorandým jasaldy. Qujat eki eldiń agrarlyq ǵylymy arasyndaǵy ózara árekettestikti kúsheıtýge, ortaq ǵylymı jobalardy iske asyrýǵa jáne ınnovatsııalyq agrotehnologııalardy engizýge baǵyttalǵan. Memorandýmnyń maqsaty birinshiden — astyq daqyldary salasyndaǵy ǵylymı zertteýlerdi birlesip úılestirý, dándi daqyldardyń ónimdiligin, ártúrli aýrýlarǵa tózimdiligin jáne klımattyq ózgeristerge beıimdiligin arttyrýǵa baǵyttalǵan zertteýler júrgizý. Ekinshiden — ınnovatsııalyq agrotehnologııalardy damytý jáne engizý, selektsııa, genetıka, tsıfrlyq eginshilik, sý únemdeý tehnologııalary salasynda birlesken ǵylymı sheshimderdi ázirleý. Úshinshiden — ǵalymdar men sarapshylardyń ózara tájirıbe almasýy, ártúrli oqytý semınarlaryn, ǵylymı taǵlymdamalar uıymdastyrý, ortaq zerthanalyq jáne ǵylymı-tehnıkalyq jobalardy iske asyrý, eki eldiń zerthanalyq ınfraqurylymyn paıdalaný, birlesken ǵylymı ortalyqtardyń áleýetin arttyrý, agrarlyq ǵylymdaǵy bilim men tájirıbeni tasymaldaý, ıaǵnı ǵylymı maqalalar, zertteý nátıjeleri arqyly ınnovatsııalyq ázirlemelermen almasý men azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etýge úles qosý, — dedi sarapshy.
Onyń aıtýynsha, memorandým aıasynda eki eldiń ǵylymı ortalyqtary yntymaqtastyǵynyń negizgi baǵyttary dándi-daqyldar men jańa ónim suryptaryn shyǵarý, klımatqa tózimdi agrotehnologııalar ázirleý, ósimdik qorǵaý salasyndaǵy zertteýler, topyraq qunarlyǵyn arttyrý jáne tyńaıtqyshtardy ońtaıly paıdalaný, statıstıkalyq jáne tsıfrlyq eginshilik tehnologııalaryn damytý, genetıkalyq zertteýler men molekýlıarlyq-bıologııa ádisterin keńeıtý bolmaq.
— Árıne, qolǵa alynǵan jumystardyń nátıjesinde joǵary ónimdi jáne klımatqa beıimdelgen dándi daqyldar óndiriske engiziledi. Qazaqstan men Túrikmenstan ǵalymdarynyń birlesken zertteýleri men halyqaralyq jarııalanymdarynyń sany artady. Agrarlyq sektorda ınnovatsııalyq tehnologııalar jedel engizilip, aımaqtyq azyq-túlik qaýipsizdigi men aýyl sharýashylyǵy turaqtalady. Eki eldiń ǵylym ortalyqtary arasynda turaqty seriktestik qalyptasyp, qyzmetkerlerdiń kásibı deńgeıi kóteriledi, — dedi Baýyrjan Ysqaqov.
Osy oraıda ol elordadaǵy S. Seıfýllın atyndaǵy Qazaq agrotehnıkalyq zertteý ýnıversıteti Túrikmenstannyń birqatar joǵary oqý ornymen yntymaqtastyqty jolǵa qoıǵanyn atap ótti. Búginde ýnıversıtette 510-nan astam túrikmen jasy ІT, bıznes, agronomııa, ınjenerııa, bıologııa, logıstıka jáne qarjy salalary boıynsha bilim alyp jatyr.
— Bul S. Seıfýllın atyndaǵy Qazaq agrotehnıkalyq zertteý ýnıversıteti óńirlik hab retindegi rólin kúsheıtip otyr. Qoryta aıtqanda, Túrikmenstan ýnıversıtetterimen seriktestik eń aldymen ǵylymı bilim berý baılanystaryn nyǵaıtyp, aýyl sharýashylyǵyndaǵy ınnovatsııalardy nyǵaıtady. Klımattyq qaýipsizdik boıynsha óńirlik sheshimderge úles qosady. Mamandar daıarlaý sapasyn arttyryp, akademııalyq utqyrlyqty keńeıtýge de múmkindik beredi, — dedi sarapshy.
Aıta keteıik, búgin Qasym-Jomart Toqaev pen Serdar Berdimuhamedov arasyndaǵy kelissózder qorytyndysynda resmı delegatsııa músheleri birqatar úkimetaralyq jáne vedomstvoaralyq qujattardy almasty. Olardyń arasynda Qazaqstan Respýblıkasy Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi Ulttyq agrarlyq ǵylymı bilim berý ortalyǵy men Túrikmenstannyń Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi Astyq daqyldary ǵylymı-zertteý ınstıtýty arasyndaǵy ózara túsinistik týraly memorandým da bar.