Qazaq ǵalymdary qubyrsyz sý tartý tehnologııasyn synaqtan ótkizip jatyr
ASTANA. KAZINFORM — Túrkistan oblysynyń Maqtaaral aýdanynda Qazaq sý sharýashylyǵy ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń (QazSShǴZI) ǵalymdary qubyrsyz sý tartý tehnologııasynyń dalalyq synaqtaryn júrgizip jatyr. Bul týraly Sý resýrstary jáne ırrıgatsııa mınıstrligi málim etti.
— Onyń negizgi maqsaty — tik drenaj uńǵymalaryn ornatý men paıdalaný kezinde shyǵyndardy edáýir azaıtýǵa múmkindik beretin jańa tehnologııalardy engizý. Bul tehnologııa uńǵymalardy jabdyqtaýǵa jumsalatyn qarajatty edáýir azaıtýǵa múmkindik beredi dep boljanyp otyr, — delingen habarlamada.
Munyń sebebi — sý kóterýge arnalǵan qubyrlar qoldanylmaıdy, sondyqtan olardy satyp alý, tasymaldaý jáne ornatýǵa ketetin shyǵyndar qajet bolmaıdy. Budan bólek, sorǵyny aýystyrý nemese jóndeý kezinde ornatý men bólshekteý jumystary jeńildep, olardyń baǵasy da tómendeıdi. Al sý qysymynyń joǵalýy tómendegendikten, elektr energııasyn tutyný da qysqarady.
Qubyrsyz sý kóterýge arnalǵan jabdyq synaqtary «Qazsýshardyń» Túrkistan fılıalyna qarasty dıametri 426 mm bolatyn uńǵymada júrgizilip jatyr. Sonymen qatar QazSShǴZI sarapshylary fılıal mamandaryna arnalǵan oqytý semınaryn ótkizip, qajetti qurylǵylardy paıdalaný, montajdaý jáne bólshekteý tártibin túsindirdi.
Búginde dıametri 219, 273, 324, 377 jáne 426 mm bolatyn uńǵymalarǵa arnalǵan tehnologııalyq jabdyqtarǵa qatysty tehnıkalyq qujat ázirlenip, ártúrli ólshemdegi uńǵymalarǵa arnalǵan jabdyq úlgileri ázirlendi. Eger synaq nátıjesinde tájirıbelik úlginiń ekonomıkalyq tıimdiligi rastalsa, usynylyp otyrǵan qubyrsyz sý kóterý tehnologııasy aýyl sharýashylyǵynda, eldi mekenderdi sýmen jabdyqtaýda jáne agroónerkásiptik keshen kásiporyndarynda keńinen qoldanylýy múmkin.
Qazirgi tańda mundaı qurylǵylar Qazaqstanda shyǵarylmaıdy jáne qoldanylmaıdy. Sondaı-aq qarapaıymdylyǵy, senimdiligi jáne óndiriske engizýge daıyndyǵy jaǵynan teń keletin balamalar da joq. Qubyrsyz sý kóterýge arnalǵan tehnologııalyq jabdyqtar jıyntyǵy vedomstvolyq qabyldaý synaqtarynan sátti ótti. Bul tehnologııany qoldaný arqyly sorǵy qondyrǵysynyń metall shyǵyny men jalpy salmaǵy 50%-ǵa deıin azaıady. Al suıyqtyqtyń bir kólemin aıdaýǵa jumsalatyn elektr energııasy 20%-ǵa deıin únemdeledi. Sonymen qatar sýdyń lastaný nemese juqtyrý qaýpi tolyq joıylady, — dedi qubyrsyz sý kóterý tehnologııasyn engizý jobasynyń jetekshisi Tımýr Ýstabaev.
Aıta keteıik, Aqtóbe oblysyndaǵy iri sý qoımasy kúrdeli jóndeýden ótedi.