Katonqaraǵaı búkil Ortalyq Azııanyń jasyl bolashaǵyna baǵyt-baǵdar bere alady

SAMARHAND. KAZINFORM – Samarqand Klımattyq forýmynyń alańynda Ortalyq Azııadaǵy jasyl damýǵa serpin berýi múmkin bastama kóterildi, dep habarlaıdy agenttiktiń menshikti tilshisi.

Forýmnyń negizgi qonaqtarynyń biri, qurmetti professor, Halyqaralyq komıtettiń tóraǵasy, MGEIK (Klımattyń ózgerýi jónindegi úkimetaralyq sarapshylar tobynyń) múshesi jáne 2007 jylǵy Nobel syılyǵynyń laýreaty Doktor Chýng Rae-Kvon halyqaralyq seriktester men eko qaýymdastyqtardyń nazaryn aýdarǵan usynys jasady.

«Qazaqstannyń tehnologııa, parasattylyq pen tabıǵatqa degen qurmet bir jerde qalaı birige alatynyn kórsete otyryp, óńirde kóshbasshylyq tanytýǵa biregeı múmkindigi bar. Men Katonqaraǵaı aýdany Ortalyq Azııadaǵy basqalarǵa úlgi bolatyn alǵashqy tolyq jasyl aımaq – turaqty bolashaq modeli bola alady dep senemin», - dedi ol.

Katonqaraǵaı – bul jaı ǵana tabıǵı park emes. Bul eń baı bıoártúrlilik, ulttyq biregeılik jáne klımatqa tózimdi sheshimderdi júzege asyrý áleýeti toǵysatyn biregeı keńistik. 2024 jyly aýdan álemdegi eń úzdik úsh «jasyl» baǵyttyń biri bolyp tanyldy. Klımattyq daǵdarys jáne ekojúıelerge qysym artyp turǵan qazirgi jaǵdaıda dál osyndaı aýmaqtar tabıǵatpen etene ómir súrýdiń jańa modelderi úshin eksperımenttik alańǵa aınalýy múmkin.

Álem qazirdiń ózinde jasyl pılottyq jobalar dáýirine aıaq basty, biraq Ortalyq Azııa bul qadamdy endi jasaıdy. Tabıǵat, mádenıet jáne saıası erik-jigerdiń biregeı úılesimine ıe Qazaqstan transformatsııanyń kóshbasshysy bola alady.

Doktor Chýngtyń pikirinshe, joba tyǵyz seriktestik platformasyn qurǵan kezde ǵana múmkin bolady.

«Mundaı jobalar «joǵarydan tómen» qaǵıdasy boıynsha júzege asýy múmkin emes. Bul ákimnen bastap oqýshynyń, ÚEU-dan bastap bıznes pen halyqaralyq seriktesterdiń ortaq isi bolýy tıis», – dep atap ótti doktor Chýng.

Ol bul bastamanyń bastalýyna negizgi qadam qundylyq baǵdarlary men damýdyń ekologııalyq, tehnologııalyq jáne áleýmettik prıntsıpterin qamtıtyn 2035 jylǵa deıingi jol kartasy jazylatyn resmı qujat – Jasyl aımaqtyń manıfestin qabyldaý bolady deıdi.

Alǵashqy jasyl aımaq ıdeıasy jaı ǵana ekologııalyq bastama emes. Bul mádenı ózgeris, aýyldyq jáne tabıǵı aýmaqtyń jańa modeli, osyǵan qarap Ortalyq Azııa boıynsha jasyl damýdyń qandaı ekenin ańǵarýǵa bolady. 

Aıta keteıik, osyǵan deıin 4-5 sáýirde birinshi Samarqand halyqaralyq klımattyq forýmy ótetinin jazǵanbyz.