Qasym-Jomart Toqaev BAÁ bıznes ókilderimen kezdesti
Qasym-Jomart Toqaev Birikken Arab Ámirlikteriniń isker toptary ókilderiniń qatysýymen ótken dóńgelek ústelde Qazaqstannyń ekonomıkalyq jáne ınvestıtsııalyq áleýeti týraly aıtty.
Memleket basshysy yntymaqtastyqtyń barlyq baǵyty boıynsha eki eldiń aıtarlyqtaı jetistikterge qol jetkizgenin atap ótti. Prezıdenttiń aıtýynsha, ekijaqty kún tártibi ózara tıimdi jobalarmen jáne bastamalarmen únemi tolyqtyrylyp otyrady. Memleketaralyq qarym-qatynastardyń deńgeıin jan-jaqty qamtylǵan strategııalyq seriktestik retinde sıpattaýǵa bolady.
– 2019 jyldyń qańtary men qarashasy aralyǵynda ózara taýar aınalymy 2018 jylǵy osy kezeńmen salystyrǵanda 10,3 paıyzǵa artyp, 500 mıllıon dollar boldy. Birikken Arab Ámirlikterinen Qazaqstanǵa tartylǵan tikeleı ınvestıtsııa kólemi 2,1 mıllıard dollarǵa jetse, Qazaqstannyń Birikken Arab Ámirlikterine quıǵan ınvestıtsııasy bir mıllıard dollarǵa jetti. Qazaqstanda Birikken Arab Ámirlikteriniń 350-ge jýyq zańdy tulǵalary, fılıaldary men ókildikteri tabysty jumys isteıdi. Birlesken ınvestıtsııalyq jobalardy júzege asyrý jóninde quny 11 mıllıard dollar bolatyn aýqymdy josparymyz bar, – dedi Prezıdent.
Memleket basshysy yntymaqtastyqty odan ári keńeıtý úshin Qazaqstan men Ámirlikterdiń áleýeti zor ekenine jáne búgingi joǵary deńgeıdegi kezdesýler jańa múmkindikter men perspektıvalarǵa jol ashatynyna senim bildirdi.
– Qazirgi ýaqytta Atyraý oblysynda polıpropılen óndirisi úshin quny 6,6 mıllıard dollar bolatyn munaı-hımııa keshenin salý jobasyn iske asyrý úshin «Mýbadala» ınvestıtsııalyq kompanııasymen kelissóz júrgizip jatyrmyz. Qazaqstan ekonomıkada qaıta óńdeý ónerkásibi men ındýstrııalyq damý isine zor kóńil bólip otyr. Bul birlesken jobamyzdyń jaqsy úlgisi bola alatynyn kórsetedi, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent óz sózinde Birikken Arab Ámirlikteri bıznesmenderiniń nazaryn ashylyp jatqan aýyl sharýashylyǵy kooperatsııasyndaǵy zor perspektıvalarǵa aýdardy. Memleket basshysynyń pikirinshe, Qazaqstan organıkalyq jáne ekologııalyq taza aýyl sharýashylyǵy ónimderin arab naryǵyna jetkizý úshin jer, tehnologııa, logıstıka jaǵynan jaqsy múmkindikterge ıe. Sonymen qatar halal ónimderdi, mal eti men qus etin óndirý, maıly daqyldardy qaıta óńdeý jónindegi birlesken jobalar úlken qyzyǵýshylyq týǵyzady.
Búginde Birikken Arab Ámirlikteri – Qazaqstannan keletin týrıster úshin alǵashqy bestikke kiretin eń tanymal baǵyttardyń biri. Memleket basshysy elimizdiń óz azamattaryn tek demalý úshin jiberýge ǵana emes, sondaı-aq, Ámirlikterden týrıster tartýǵa nıetti ekenin jetkizdi. Osyǵan baılanysty Qazaqstan arab bıznesiniń kómegine úmit artady.
– Biz týrızmdi jumys oryndaryn ashatyn ári ekonomıkany ártaraptandyrýǵa yqpal etetin mańyzdy salanyń biri dep sanaımyz. Ekinshi jaǵynan, BAÁ kóp jyldan beri álemdik týrıstik naryqta moıyndalǵan kóshbasshy sanalady. Sizderdiń kompanııalaryńyzdyń tıisti bilimi, tájirıbesi men resýrsy bar. Osyǵan baılanysty sizderdi Qazaqstanda týrıstik baǵytty birlese damytý úshin jáne osy salany, shyn máninde, halyqaralyq deńgeıge kóterý úshin shaqyrýǵa nıettimiz, – dedi Prezıdent.
Qarjy salasy – elderimiz arasyndaǵy yntymaqtastyqtyń mańyzdy baǵyty. «Astana» halyqaralyq qarjy ortalyǵy Ámirlikterdiń iri bank jáne ınvestıtsııalyq ınstıtýttarymen tyǵyz yqpaldastyq ornatqan. «Astana» halyqaralyq qarjy ortalyǵy Ortalyq Azııa men Eýrazııa keńistigindegi ıslam qarjylyq qyzmet kórsetý haby retinde óz áleýetin kúsheıtýde.
– «Astana» halyqaralyq qarjy ortalyǵy ulttyq munaı-gaz kompanııasy, temir joldar, telekommýnıkatsııalyq kompanııalar jáne basqa da kásiporyndar sııaqty iri memlekettik strategııalyq aktıvterimizdi IPO-ǵa shyǵaratyn oryn bolady. Biz Abu-Dhabi Investment Authority jáne Mubadala sııaqty kompanııalardy jekelegen korporatsııalar men ál-aýqat qorlaryn jekeshelendirý baǵdarlamasyna qatysýǵa shaqyramyz, – dedi Qasym-Jomart Toqaev bıznesmenderge arnaǵan sózinde.
Onyń aıtýynsha, ekijaqty ekonomıkalyq yntymaqtastyqty nyǵaıtý jáne keńeıtý úshin jaqsy baza bola alatyn, ken óndirý ónerkásibi, metallýrgııa, munaı-hımııa, aýyl sharýashylyǵy, logıstıka, týrızm jáne basqa da salalar boıynsha quny shamamen 40 mıllıard dollar bolatyn ınvestıtsııalyq usynystar ázirlendi.
Sonymen qatar Prezıdent bilim jáne ǵylym salasyndaǵy ózara yqpaldastyqtyń mańyzy zor ekenin atap ótip, bilim salasynda júzege asyrylyp jatqan birlesken jobalarǵa toqtaldy.
Dóńgelek ústelde «Abu Dhabi Global Market» erkin ekonomıkalyq aımaǵy Dırektorlar keńesiniń tóraǵasy, Memlekettik mınıstr Ahmed Alı Ál Saııh, «LuLu» gıpermarketter jelisiniń negizin qalaýshy M.A. ıÝsýf Alı, «Astana» halyqaralyq qarjy ortalyǵynyń basqarýshysy Qaırat Kelimbetov, «SABIS» Emirates Kazakhstan Education Investment Group bilim jelisiniń aktsıoneri Haled Ál-Kındı, International Community School mekemesiniń basqarýshy dırektory Muhammed Ál Shamma jáne basqa da Birikken Arab Ámirlikteri bıznes toptarynyń ókilderi sóz sóıledi.