Kaspııde elimizdiń múddesine quqyqtyq negiz jasaldy - Senat
2018 jylǵy 12 tamyzda Besinshi Kaspıı sammıti barysynda qol qoıylǵan Kaspıı teńiziniń quqyqtyq mártebesi týraly konventsııany Qazaqstan Respýblıkasy 2019 jylǵy 8 aqpanda ratıfıkatsııalady.
«Konventsııa quqyqtyq retteýdi qajet etetin árbir másele boıynsha tabandy jáne qaǵıdatty pikirtalastarmen qosa júrgen jáne jıyrma jyldan astam ýaqyt alǵan uzaq ári asa kúrdeli kelissózder úderisiniń nátıjesi boldy. Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti N.Á.Nazarbaevtyń aıqyndamasy boıynsha Quqyqtyq mártebe týraly konventsııa «Kaspıı teńiziniń Konstıtýtsııasyna» aınaldy. Aqtaý konventsııasy teńizdegi jaǵalaý memleketteriniń úılestirilgen halyqaralyq-quqyq júıesi qarym-qatynasyndaǵy jańa negizin qalap, zamanaýı talaptarǵa jaýap beretin Kaspııdiń jańa quqyqtyq rejımin jasaıdy», - dedi Premer-Mınıstriniń orynbasary – Syrtqy ister mınıstri Muhtar Tileýberdi.
Kaspıı jaǵalaýy memleketteri akvatorııany ártúrli rejımdegi aýmaqtarǵa – ishki sýlarǵa, eni 15 teńiz mıli bolatyn aýmaqtyq sýlarǵa, on mıldik balyq aýlaý jáne ortaq teńiz keńistigine bólý týraly konsensýsqa qol jetkizdi. Keme qatynasy, bıoresýrstardy oryndy qoldaný, sondaı-aq sý asty kabelderi men qubyrlardy tartýǵa qatysty ortaq sý keńistiginiń erkindigi jáne jer qoınaýyn paıdalaný boıynsha egemendik quqyqtarǵa qatysty jaǵalaý memleketteriniń arasynda teńgerim saqtalǵan. Bıologııalyq resýrstardy qoldaný jáne teńiz ortasyn qorǵaýǵa qatysty máseleler kesheni rettelgen.
«Qazaqstan Respýblıkasynyń zańnamasyn Konventsııanyń erejelerine sáıkestendirý maqsatynda búgin Sizderdiń qaraýlaryńyzǵa Syrtqy ister mınıstrligi múddeli memlekettik organdarmen birge ázirlegen «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine Kaspıı teńizinde qyzmetti júzege asyrýǵa baılanysty máseleler boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasy engizilip otyr», - dedi mınıstr.
Konventsııalyq erejelerdi Zań jobasyna ımplementatsııalaý aıasynda:
- aýmaqtyq sýlardyń enin 12-den 15 teńiz mıline deıin ulǵaıtý;
- belgilengen akvatorııada teńiz ǵylymı zertteýlerdi jáne sý bıologııalyq resýrstary kásipshiligin júrgizý tártibin anyqtaıtyn balyq aýlaý aýmaǵynyń tóńireginde «balyq aýlaý aýmaǵynyń rejımin» engizý;
- balyq aýlaý aýmaǵynda sý bıologııalyq resýrstar kásibine Qazaqstanda aıryqsha quqyqtarynyń saqtalýyn baqylaý boıynsha memlekettik organdardyń quzyryn sondaı-aq, olardyń ózara árekettesý retin anyqtaý usynylyp otyr.
Qoldanystaǵy qaıshylyqtar, olqylyqtar men kollızııalardy joıý, sondaı-aq QR UQK Shekara qyzmetiniń kúndelikti qyzmettik-jaýyngerlik qyzmetin qamtamasyz etý maqsatynda Zańnyń qoldanystaǵy redaktsııasyna basqa da túzetýler engizildi.
Búgin qujat eki oqylymda talqylanǵannan keıin, senatorlar zańdy qabyldady. Qazaqstandyq balyqshylarǵa balyq aýlaý úshin ishki jáne aýmaqtyq sýlarǵa táýliktiń kez kelgen ýaqytynda shyǵýǵa múmkindik týady.
«Konventsııanyń negizinde tıisti zańdarǵa eni 15 teńiz mılin quraıtyn aýmaqtyq sýlar týraly norma engiziledi. Olardyń syrtqy shegi memlekettik shekara mártebesine ıe bolady. Aýmaqtyq sýlarǵa 10 mıldik balyq aýlaý aımaqtary qosylady. Onda ár memleket balyq aýlaý boıynsha aıryqsha quqyqtarǵa ıe. Qabyldanǵan zań memlekettik shekarany berik qorǵaýǵa, memleketimizdiń qaýipsizdigin qamtamasyz etýge jáne Kaspııde elimizdiń ekonomıkalyq múddesin júzege asyrýǵa quqyqtyq negiz qalyptastyrady. Sondaı-aq, zańnyń birqatar normalary sý bıologııalyq resýrstaryn saqtaýǵa baǵyttalǵan. Jańa normalar bizdiń ulttyq múddemizge saı keletini sózsiz», - dedi Senat tóraǵasy Máýlen Áshimbaev.