Qasym-Jomart Toqaev pen Emmanıýel Makron BAQ ókilderi úshin brıfıng ótkizdi

PARIJ. KAZINFORM – Ekijaqty kelissózderden keıin Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev pen Frantsııa Prezıdenti Emmanıýel Makron buqaralyq aqparat quraldarynyń ókilderi úshin birlesken málimdeme jasady.

Prezıdent, eń aldymen, Emmanıýel Makronǵa memlekettik saparmen kelýge shaqyrǵany úshin rızashylyǵyn bildirip, erekshe qonaqjaılyq kórsetip jatqan frantsýz halqyna alǵysyn aıtty.

– Biz úshin osy sapardyń mańyzy zor. Frantsııa – Qazaqstannyń Eýropa Odaǵyndaǵy jaqyn ári senimdi seriktesi. Qarym-qatynasymyz 34 jyldyń ishinde strategııalyq sıpatqa ıe boldy. Astana men Parıj barlyq deńgeıde ózara túsinistikke negizdelgen saıası dıalog ornatty. Saýda-ekonomıka, ınvestıtsııa jáne mádenı-gýmanıtarlyq salalardaǵy baılanys nyǵaıa tústi. Naqty sharttyq-quqyqtyq baza qalyptasty. Halyqaralyq uıymdar aıasyndaǵy yqpaldastyq keńeıdi. Myzǵymas dostyq pen ózara qoldaýǵa negizdelgen seriktestigimiz aldaǵy ýaqytta da tabysty bolady dep senemin, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Memleket basshysy Frantsııa Prezıdentimen mazmundy kelissózder júrgizgenin atap ótip, saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyqty damytý qajettigine basa nazar aýdardy.

– Byltyr eki eldiń saýda aınalymy 4,2 mıllıard dollar boldy. Al bıyl bul kórsetkishke 9 aıda qol jetkizdik. Frantsııa – elimizdiń altynshy iri ınvestory. Frantsýz kompanııalary Qazaqstanǵa qomaqty ınvestıtsııa saldy. Onyń kólemi 19,5 mıllıard dollarǵa jýyqtady. Atap aıtqanda, Alstom, Total Energies, Air Liquide, Orano, Vicat, Danone, Lactalis sekildi alpaýyt kompanııalar bar. Munaı-gaz, taý-ken, ónerkásip, qurylys, avıatsııa, mashına jasaý, densaýlyq saqtaý salalarynda yqpaldastyq artyp keledi, – dedi Qazaqstan Prezıdenti.

Qasym-Jomart Toqaevtyń aıtýynsha, taraptar «jasyl» energetıka, sırek kezdesetin shıkizat, klımat, sý sharýashylyǵy, ınnovatsııa jáne jasandy ıntellekt salalaryna basa mán beredi.

– Jaqynda Astanada Frantsýz damý agenttiginiń ókildigi ashyldy. Biz onyń jumysyna barynsha qolǵabys kórsetýge ýaǵdalastyq. Sondaı-aq halyqaralyq kólik dálizderin damytý mańyzdy ekenin atap óttik. Logıstıka ınfraqurylymy jáne qaıta óńdeý ónerkásibi sektoryndaǵy baılanysty keńeıtý máselelerin talqyladyq. Agroónerkásip kesheni, densaýlyq saqtaý, qarjy jáne týrızm baǵytynda tyń jobalardy júzege asyrýǵa ýaǵdalastyq. Biz Qazaqstan naryǵynda jumys isteýge nıeti bar frantsýz kompanııalary úshin qolaıly jaǵdaı jasaýǵa daıynbyz. Búgin birqatar úkimetaralyq jáne kommertsııalyq qujatqa qol qoıylady. Onyń barlyǵy memleketterimizdiń múddesine saı keledi. Bul qujattar eki el úshin de paıdaly bolmaq. Jalpy, sapar aıasynda birneshe ınvestıtsııalyq kelisimder jasaý josparlanǵan, – dedi Memleket basshysy.

Prezıdent mádenı-gýmanıtarlyq yqpaldastyqty qazaq-frantsýz qatynasynyń altyn arqaýy dep baǵalap, osy baǵyttaǵy yntymaqtastyqty nyǵaıtý óte mańyzdy ekenin atap ótti.

– Mádenıet, bilim-ǵylym, arheologııa, arhıv, sport salasynda birlesken jobalardy júzege asyrýǵa aıryqsha nazar aýdaramyz. Keshe ǵana álemge áıgili Gıme murajaıynda «Qazaqstan: Uly dala jaýharlary» atty kórme ashyldy. Bul kórmede elimizdiń tarıhı-mádenı jáne arheologııalyq qundylyqtaryn dáripteıtin jádigerler bar. Búgin Prezıdent Makronmen birge sol jerge baryp, kórmeni tamashalaımyz. Osy bastamaǵa qoldaý kórsetkeni úshin qurmetti Makron myrzaǵa shynaıy alǵysymdy bildiremin, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Memleket basshysy jetekshi joǵary oqý oryndary arasynda ǵylym jáne tehnologııa baǵyty boıynsha baılanysty damytý máselesine toqtaldy

– Bıyl Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıteti janynan Lotarıngııa ýnıversıtetiniń fılıaly ashylady. Qazirgi tańda eki tarap «Lıýmer» qazaq-frantsýz ýnıversıtet ortalyǵyn qurý máselesin qarastyryp jatyr. Budan bólek, Astana jáne Almaty qalalarynda qazaq-frantsýz mektepteri salynady. Búgin tıisti qujattarǵa qol qoıyldy. Bul mektepter jastardyń eń joǵary standartqa saı bilim alýyna múmkindik beretin ortalyqqa aınalary sózsiz. Qazaqstan Frantsııanyń joǵary oqý oryndarymen jáne zertteý ortalyqtarymen qarym-qatynasty nyǵaıta túsýge daıyn, – dedi Prezıdent.

Sondaı-aq Qasym-Jomart Toqaev pen Emmanıýel Makron aımaqtyq jáne jahandyq mańyzy bar ózekti máselelerge qatysty pikir almasty.

– Barlyq túıtkildi beıbit jáne saıası-dıplomatııalyq jolmen sheshý qajet dep sanaımyz. Biz halyqaralyq deńgeıde kúsh jumyldyryp, birlese jumys isteýge kelistik. Jaqynda One Water Summit jıyny ótedi. Eki eldiń bastamasymen uıymdastyrylyp jatqan osy basqosýǵa daıyndyq barysyn talqyladyq. Bul óte mańyzdy dıalog alańy bolmaq. Sol arqyly biz klımattyń ózgerýi men «jasyl» ekonomıka máselesine qatysty áriptestigimizdi jandandyra túsemiz dep senemin. Búgingi kelissózder jemisti boldy. Bul sapar Qazaqstan men Frantsııa arasyndaǵy baılanystyń strategııalyq sıpatqa ıe bolǵanyn aıǵaqtaıdy. Birlesken kúsh-jigerimizdiń arqasynda ózara tıimdi yntymaqtastyq jańa ári sapaly deńgeıge kóteriledi dep senemin, – dedi Memleket basshysy.

Emmanıýel Makron Frantsııa men Qazaqstan arasyndaǵy qarym-qatynas 2008 jyldan beri strategııalyq áriptestik deńgeıine kóterilgenin, osy ýaqyt aralyǵynda onyń mańyzy men ózektiligi arta túskenin atap ótti.

Onyń aıtýynsha, eki eldiń halyqaralyq jáne aımaqtyq problemalarǵa qatysty ustanymdary uqsas. ıAǵnı BUU Jarǵysyn saqtaý, sonyń ishinde terrıtorııalyq tutastyqty qurmetteý jáne adam quqyǵyn qorǵaý qaǵıdattaryn berik ustanady.

Emmanıýel Makron klımattyń ózgerýi jáne terrorızmmen kúres sekildi jahandyq syn-qaterlerge qarsy kúsh biriktirý mańyzdy ekenine nazar aýdardy. Sonymen qatar Frantsııa Prezıdenti ekijaqty qatynastardy odan ári nyǵaıtý uzaqmerzimdi perspektıvadaǵy ornyqty jáne tabysty seriktestikke negiz qalap, eki eldiń ósip-órkendeýine jol ashatynyn jetkizdi.