Qasym-Jomart Toqaev Hıýa qalasynyń tarıhı oryndaryn aralap kórdi
ASTANA. KAZINFORM – Qasym-Jomart Toqaev Ózbekstanǵa jumys sapary barysynda Prezıdent Shavkat Mırzıeevpen birge ejelgi Hıýa shaharynyń tarıhı ortalyǵyndaǵy «Ishan-qala» qalashyǵyna bardy, dep habarlaıdy Aqordanyń baspasóz qyzmeti.
«Ishan qala» ıÝNESKO-nyń Dúnıejúzilik muralar tizimine Ortalyq Azııadan engen alǵashqy eskertkish sanalady. Memlekettik tarıhı-arheologııalyq mýzeı-qoryǵynda 400-ge jýyq turǵyn úı ǵımaraty, sondaı-aq alpysqa tarta tarıhı jáne sáýlet eskertkishi ornalasqan.
Memleketter basshylarynyń qalashyqqa ekskýrsııasy «Ata darbaza» qaqpasynan bastaldy. Mártebeli meımannyń qurmetine oraı ózbek halqynyń án-kúıi shyrqalyp, teatrlandyrylǵan kórinis qoıyldy.
Odan ári olar «Kýnıa Ark» keshenin, Sherǵazy han medresesin, Muhammed ámın Inaq medresesin, Juma meshitin jáne «Tash haýlı» keshenin aralap kórdi.
Qazaqstan men Ózbekstan prezıdentteri Hıýanyń ortaǵasyrlyq shaıyry, aǵartýshy, sopy ári oıshyl Palýan Mahmud (1247-1326) kesenesine zııarat jasap, onyń rýhyna Quran baǵyshtady. Palýan Mahmud kesenesi ózbek, túrikmen, qaraqalpaq jáne basqa da halyqtardyń minájat etip baratyn qasıetti mekeni sanalady.
Sondaı-aq Qasym-Jomart Toqaev pen Shavkat Mırzıeev horezm sáýlet óneriniń biregeı eskertkishi – Nurolla baı saraıyna bardy.
Saraı-saıabaq keshenin XIX ǵasyrdyń bas kezinde II Muhammed Rahym han óziniń uly – han taǵynyń murageri Asfendııarǵa arnap, hıýalyq baı kópes Nurollanyń ıeligindegi úlken baqtyń ornyna saldyrǵan. Qurylysqa hıýalyq sheberler men sýretshilerden bólek, Reseıden jáne Germanııadan mamandar aldyrǵan. Dástúrli shyǵys sáýleti óneri men eýropalyq stıldiń ádemi úılesimi nysannyń kelbetinen de kórinip turady.
Eki el basshylary Hıýa handyǵynyń bas ýáziri bolǵan Seıit Ibragım qojanyń úıin, «Besh haýlı» keshenin, saraıdaǵy basqa da bólmelerdi, qonaq kútetin úı-jaılardy aralap kórdi.
Sodan soń prezıdentter «Ózbek-qazaq sýretshileriniń týyndylaryndaǵy halyqtar birligi» beıneleý óneri kórmesin, «XIX-XX ǵasyrlarda túsirilgen fotosýretterdegi Horezm» kórmesin, sonyń ishinde ózbek ulttyq fotoóneri men derekti kınosynyń negizin qalaýshy Qudaıbergen Dıýanovtyń sýretterin tamashalady.
