Qarjy naryǵyndaǵy apta qorytyndysy: sanktsııalar, munaı jáne teńge baǵamy

ASTANA. KAZINFORM – Ýkraınadaǵy soǵystyń áli de jalǵasyp jatýyna baılanysty Eýropalyq Odaq Reseıge qarsy 18-shi sanktsııalyq paketti qabyldady. EO reseılik munaıǵa qatysty «aǵymdaǵy» baǵalyq shekteýdi engizbek – ol naryqtyq ortasha baǵadan 15%-ǵa tómen deńgeıde belgilenedi. Bul týraly Qazaqstan qarjygerler qaýymdastyǵy málim etti. 

Valıýta naryǵy

Juma kúngi saýda sessııasynyń qorytyndysy boıynsha USD/KZT baǵamy 533,33 teńgege deıin kóterildi (+0,26 teńge). Bul — shetel valıýtasyna degen suranystyń artýyna baılanysty ósimniń jalǵasýy. Negizgi sebep — 2026 jylǵa arnalǵan makroekonomıkalyq parametrlerdi qaıta qaraý aıasynda bıýdjetke arnalǵan ortasha jyldyq valıýta baǵamynyń ózgerýi boldy. Jańa baǵdar aldyńǵysynan 13,7%-ǵa joǵary boldy jáne bul naryq tarapynan teńgeniń devalvatsııasyn qabyldaýǵa bolarlyq deńgeı retinde baǵalandy. Bul ımporttaýshylardyń, korporatıvtik sektor men halyqtyń keıinge qaldyrylǵan suranysyn arttyrdy. Qosymsha qysym syrtqy faktorlardan: munaı baǵasynyń tómendeýi, rýbldiń álsireýi jáne aımaqtaǵy geosaıası turaqsyzdyqtyń kúsheıýinen týyndady.

Búgin nazarda — ındýstrııalyq-ınnovatsııalyq damý kórsetkishteri, resýrstar men jekelegen taýarlar men shıkizat túrleriniń qoldanylýy týraly derekter.

Aqsha naryǵy

Júıedegi ótimdilik profıtsıtiniń joǵary deńgeıi aıasynda aqsha quraldarynyń kiristiligi tómendedi. TONIA mólsherlemesi 15,70%-dan 15,68%-ǵa deıin azaıdy, al SWAP-1D kiristiligi 10,51%-dan 9,87%-ǵa deıin tómendedi. Saýda kólemi 420,3 mlrd teńgeni qurady (+61,6 mlrd). Ulttyq banktiń depozıttik aýktsıonynda suranys 1,6 trln teńgeden 1,1 trln teńgege deıin qysqardy jáne ol 16,5% jyldyq mólsherleme boıynsha tolyq qanaǵattandyryldy. Sonymen qatar, UB operatsııalary boıynsha ashyq pozıtsııa 7,9 trln teńgege deıin tómendedi.

Qor naryǵy

Juma kúni KASE ındeksi «kógildir fıshkalar» aktsııalarynyń ártúrli qozǵalysy aıasynda 0,3%-ǵa ósip, 6 261,8 tarmaqty qurady. Indekstiń ósýine eń kóp úles qosqan Kaspi (+2,4%) men Air Astana (+1,6%) aktsııalary boldy, olar Kazatomprom (-0,8%) aktsııalarynyń tómendeýin ótedi. Basqa emıtentterdiń aktsııalary kúndi shamaly ózgeristermen nemese ózgerissiz aıaqtady — bul naryq jańa qozǵaýshy faktorlardy kútip otyrǵanyn kórsetedi.

Munaı

Juma kúni munaı fıýchersteri 0,4%-ǵa tómendep, barreline 69,3 dollar deńgeıinde saýdalandy. AQSh-tan kelgen túrli makroekonomıkalyq málimetter Eýroodaqtyń Reseıge qarsy jańa sanktsııalar aıasynda munaı usynysynyń azaıýy múmkin degen qaýipterdi teńestirdi. Sońǵy málimetterge sáıkes, maýsym aıynda AQSh-ta bir otbasylyq úılerdiń qurylysy 11 aıdaǵy eń tómengi deńgeıge deıin qysqardy — bul joǵary ıpotekalyq mólsherlemeler men ekonomıkalyq belgisizdiktiń jalǵasýyna baılanysty. Bul turǵyn úı sektoryndaǵy ınvestıtsııalardyń 2-toqsanda odan ári qysqarýyn boljaıdy. Sonymen qatar, Mıchıgan ýnıversıtetiniń sholýy shilde aıynda tutynýshylar kóńil-kúıiniń jaqsarǵanyn jáne ınflıatsııalyq kútýlerdiń tómendegenin kórsetti, bul jalpy ekonomıkalyq jaǵdaıdy jumsaq qabyldaýǵa yqpal etti.

Aıta keteıik, Eýroodaq Reseıge qarsy 18-shi sanktsııalyq paketti maquldady. Eýropalyq dıplomattardyń málimdeýinshe, EO reseılik munaıǵa naryqtyq ortasha baǵadan 15%-ǵa tómen «aǵymdaǵy» baǵalyq shekteý engizedi. Bul shara buryn belgilengen 60 dollarlyq turaqty shekten tıimdirek bolady dep kútiledi. 

Táýekel aktıvteri

AQSh bırja ındeksteri qarama-qaıshy makroekonomıkalyq derekter aıasynda -0,6%-dan +0,1%-ǵa deıin aralyqta ártúrli qozǵalys kórsetti. Bir otbasylyq úı qurylysynyń tómendeýi turǵyn úı sektoryna ınvestıtsııalardyń azaıýyna qatysty alańdaýshylyq týdyrdy (joǵarydan qarańyz). Mıchıgan ýnıversıtetiniń aldyn ala derekterine sáıkes, shilde aıynda tutynýshylar kóńil-kúıi aqpan aıynan bergi eń joǵary deńgeıge jetti, al ınflıatsııalyq kútýler tarıfter engizilgenge deıingi deńgeıge deıin tómendedi. Kóńil-kúı ındeksi maýsymdaǵy 60,7 tarmaqtan 61,8-ge deıin kóterilip, sarapshylardyń 61,4 tarmaqtyq boljamynan asty. Aldaǵy 12 aıda kútiletin baǵa ósimi 4,4% boldy, bul ótken aıdaǵy 5%-dan tómen. Alaıda bul kórsetkish qańtardaǵy deńgeıden (3,3%) joǵary qalyp otyr.

Osy aptada ınvestorlar nazary AQSh-tyń ónerkásiptegi iskerlik belsendiligi, eńbek naryǵy, turǵyn úı qurylysy men ruqsattar, 20 jyldyq qazyna oblıgatsııalaryn ornalastyrý aýktsıony, EOB, Qytaı Halyq banki jáne Reseı Bankiniń otyrystary, sondaı-aq korporatıvtik esep berý maýsymy sııaqty mańyzdy oqıǵalarǵa baǵyttalady.

Qorǵanys aktıvteri

AQSh-tyń 10 jyldyq qazyna oblıgatsııalarynyń kiristiligi aldyńǵy kúngi 4,46%-dan 4,42%-ǵa deıin tómendedi — bul qorǵanys aktıvterine suranystyń artqanyn kórsetedi. AQSh dollary ındeksi 0,3%-ǵa tómendep, 98,5 tarmaqty qurady, bul aqsha-nesıe saıasatynyń qataıýy kútilimderiniń álsireýinen týyndady. Altyn fıýchersteri 0,3%-ǵa ósip, ýntsııasy 3 355 dollarǵa jetti — bul da ınvestorlardyń dástúrli qaýipsiz aktıvterge qyzyǵýshylyǵynyń saqtalyp otyrǵanyn bildiredi.

Buǵan deıin biz AQSh-tyń baj salyǵy Qazaqstan qor bırjasyna qalaı áser etetinin jazǵan edik.