Qarttar kúni Almatyda óz deńgeıinde atap ótiledi - qalalyq jumyspen qamtý jáne áleýmettik baǵdarlamalar basqarmasynyń bastyǵy Á. Qulmahanov
bekitilgen.
Búkilálemdik densaýlyq saqtaý uıymynyń jikteýine sáıkes qart adamdarǵa 60 pen 74 jas, kárilerge 75-89 jas, al uzaq jasaýshylarǵa jasy 90-nan asqandar kiredi. Al BUU málimetinshe, búgingi tańda qazaqstandyqtardyń 7,5 paıyzyn jasy 65-ten asqan adamdar quraıdy eken. Halyqaralyq qarttar kúnine oraı qarttardyń áleýmettik jaǵdaıy men olarǵa kórsetilip jatqan qamqorlyqtar týraly bilý úshin Almaty qalasynyń jumyspen qamtý jáne áleýmettik baǵdarlamalar basqarmasynyń bastyǵy Ámir Qulmahanovpen suhbattasqan edik.
-Ámir aǵa, halyqaralyq qarttar kúnine oraı basqarma tarapynan qandaı is-sharalar uıymdastyrmaqsyzdar?
- Biz dástúrli túrde jyl saıyn Halyqaralyq qarttar kúni qarsańynda «Qarttar aılyǵy» sharasyn uıymdastyramyz. Jalpy Almaty qalasynda jeti aýdan bar ekendigin eskersek, ondaǵy jergilikti atqarý oryndaryna óz aýdandaryndaǵy qarttarmen jumys jasaýy úshin naqty tapsyrmalar berilgen. Soǵan baılanysty qarttar kúninde árbir mekemedegi qarttarǵa qurmet jasalynyp, olardyń jaǵdaılarymen tanysyp, kómekterin kórsetip otyrady.
Jalpy aýdandyq ákimshilikter ardagerlerdiń jaǵdaıyn bilý úshin turaqty túrde olardyń úılerin aralap, qajettilikterimen jiti tanysyp, muqtajdyqtaryn ótep otyrady. Qalamyzdaǵy soǵys jáne eńbek ardagerleri men múgedekterdiń keıbiriniń úıleri jóndeý jumystaryn qajet etip tur. Olarǵa qolymyzdan kelgenshe qol ushyn berýge tyrysamyz. Ár mekeme ózine qarasty qarttardyń jaǵdaıyn bilip, qajetti kómekterin kórsetip, merekeler kezinde arnaıy dastarhan jaıyp báriniń basyn qosyp turady. Mundaı shara bizde de jasalady. Bıyl Almaty qalasynyń jumyspen qamtý jáne áleýmettik baǵdarlamalar basqarmasynda uzaq jyl qyzmet jasap demalysqa shyqqan qarııalar men qalalyq ardagerler keńesinen 100-ge jýyq adamǵa arnap merekelik shara uıymdastyrýdy josparlap otyrmyz.
- Bıyl Uly Jeńiske 65 jyl toldy. Bul mereke qalamyzda óz deńgeıinde atalyp ótti dep aıta alasyz ba?
- Qarttarǵa áleýmettik jaǵdaı jasaý máselesi memleket boıynsha qolǵa alynyp jatyr. Osy oraıda Uly Jeńistiń 65 jyldyǵynda soǵys ardagerleri men tylda eńbek etkenderge respýblıkalyq jáne jergilikti ákimshilikten úlken qamqorlyqtar jasaldy. ıAǵnı memlekettik bıýdjetten soǵysqa qatysqandardyń barlyǵyna 25 myń teńgeden jáne tylda eńbek etken azamattarǵa 10 myńnan qarjy bólindi. Biz óz tarapymyzdan jergilikti bıýdjet qarajatynan soǵys ardagerleri men múgedekterine 25 myń teńgeden kómek bóldik. Qala ákiminiń arnaıy sheshimimen Almatyda tirkelgen 2260 soǵys ardageri men soǵys múgedekteriniń kommýnaldyq tólemderine jeńildik jasaý úshin 56 mıllıon teńge kóleminde qarjy bólindi. Sondaı-aq, tirkeýde turǵan 120 Uly Otan soǵysynyń ardagerine túgeldeı páter berildi. Oǵan memlekettik bıýdjetten qarjy bólindi jáne de keıbir mekemeler demeýshilik jasady. Sonyń nátıjesinde kezekte turǵan ardagerlerdiń barlyǵy turǵyn úımen tolyq qamtamasyz etildi. Olar túgeldeı derlik barlyǵy basqa aımaqtardan kóship kelgen ardagerler.
- Egde adamdar qandaı jeńildikterge ıe?
- Búgingi tańda barlyq qarttarymyzǵa jergilikti bıýdjetten arnaıy qarjy bólinip otyrady. Ol qarjy soǵys ardagerleri men soǵys múgedekteriniń qoǵamdyq kólikte tegin júrýine jumsalady. Máselen, qarttarymyzdyń densaýlyqtaryn teksertip, shıpajaılarda tynyǵyp, emdelýine joldama berý úshin 169 mıllıon teńge tóńireginde qarjy bólinip otyr. Al zeınettegi basqa adamdarǵa joldama qunynyń 50 paıyzyna jeńildikter jasalǵan. Sonymen qatar áleýmettik jaǵdaıy tómen qarttarǵa arnaıy járdemaqy tólenip, materıaldyq jáne taǵy basqa arnaýly kómekter kórsetilip turady.
- Qalamyzdaǵy ardagerler úıinde turatyn qartarǵa qandaı jaǵdaı jasalǵan?
- Almatyda 350 oryndy qarttar úıi bar. Onda turatyn adamdarǵa bar jaǵdaı jasalǵan dep aıtsaq bolady. Onda qarttardyń bos ýaqytyn tıimdi ótkizý úshin mýzykalyq úıirmeler, dene shynyqtyrýǵa aranalǵan sport zaldary jáne kitaphanalar men namaz oqıtyn oryndar bar. Ardagerler úıine sondaı-aq, kásipkerler de óz shamalaryna qaraı kómek kórsetip turady.
- Áńgimeńizge rahmet.
