Qaraǵandyda Buqar jyraýdyń 350 jyldyǵyna arnalǵan halyqaralyq konferentsııa ótti
Alqaly jıynǵa Qaraǵandy oblysynyń ákimi Erlan Qoshanov, QR UǴA prezıdenti Murat Júrinov, qoǵam qaıratkeri, akademık Ǵarıfolla Esim, jazýshy, pýblıtsıst, QR eńbek sińirgen qaıratkeri Aldan Smaıyl, Buqar jyraýdyń urpaǵy, zań ǵylymdarynyń doktory, professor Qabdýlsamıh Aıtqojın, L.N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ýnıversıtetiniń professory Amanjol Áltaev, sondaı-aq Túrkııa, Úndistan, Reseı jáne Qazaqstannyń basqa da ǵalymdary qatysty.
- Óziniń «Uly dalanyń jeti qyry» maqalasynda Prezıdent Uly dalamyz álemge kóptegen sańlaqtar tobyn syılaǵanyn aıtady. Jáne solardyń qatarynda Buqar jyraý da bar. Búgingi ǵylymı-tájirıbelik konferentsııa bizge Buqar jyraýdyń ómiri men shyǵarmashylyǵyn tereńirek zertteýge múmkindik beredi. Endigi bizdiń basty mindetimiz - ǵulama oıshyldyń esimin qurmettep qana qoımaı, onyń mırasyn saqtap qalý, - dedi Erlan Qoshanov konferentsııanyń ashylý saltanatynda.
Oblys ákimi bıylǵy jyly Buqar jyraýdyń 350 jyldyǵyna arnalǵan sharalar kóptep uıymdastyrylǵanyn aıtyp ótti. Basty merekelik shara Buqar jyraý aýdanynda toılandy. Oblys turǵyndaryna Prezıdent Nursultan Nazarbaev óziniń jeke quttyqtaýyn joldady.
Búgingi konferentsııaǵa qatysýshylar Buqar jyraýdyń murasyna arnalǵan taqyryptarda baıandamalar oqydy. Úndistannan kelgen qonaq Pýnıt Gaýra «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy jáne Buqar jyraýdyń shyǵarmashylyǵy týraly óz tezısterin keltirdi.
- Barlyǵymyzǵa belgili Nursultan Nazarbaev «Uly dalanyń jeti qyry» atty maqalasyn jarııalady jáne eldiń bolashaǵyna, qoǵamdyq sananyń jańǵyrýyna óz kózqarasyn bildirdi. Ǵulama qazaq aqyny jáne memlekettik qaıratkeri Buqar jyraýdyń mereıtoıy aıasynda onyń qoǵam men ultty damytýǵa qosqan úlesi jaıly bilgen mańyzdy. (...) Prezıdent Qazaqstanda jańǵyrtý men jańa ıdeıalardyń kómegimen jarqyn bolashaq qurýǵa erekshe tarıhı múmkindik bar ekenin atap ótti. Men qazaqstandyqtar, onyń ishinde jas urpaq bul jańǵyrtýdyń mańyzdylyǵyn túsinetinine senimdimin. Osy negizde túrli aımaqtar men oblystardan jınalǵan «Qazaqstannyń 100 tarıhı tulǵasy» jobasy da qurylýy múmkin, jáne de Buqar jyraýdyń ádebıeti atalmysh jobany qurý kezinde mańyzdy materıal bolýy ábden múmkin, dep atap ótti Pýnıt Gaýra.
Buqar jyraýdyń urpaǵy Qabdulsamıh Aıtqojınniń pikirinshe, uly jyraýdyń shaǵyrmashylyǵy - ol qazaq halqynyń entsıklopedııasy.
- Ol urpaqtar arasyndaǵy baılanys rólen atqarady. Jáne de bul turǵyda Buqar jyraý «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasyn júzege asyrýmen jáne Prezıdentimizdiń ulttyq tarıhymyzdyń jeti qyry týraly maqalasynyń mazmunymen jaqsy úılesim taýyp otyr, - deıdi Buqar jyraýdyń jetinshi urpaǵy, jıenshary bolyp tabylatyn Qabdulsamıh Aıtqojın.
Onyń aıtýynsha, Buqar jyraýdyń ómiri týraly biler dúnıe jeterlik: «Buqar jyraý men Abylaı hannyń qarym-qatynasy áli de jaqsy zerttelmegen. Buqar jyraý onyń tek keńesshisi ǵana emes, dosy bolǵan».
Konferentsııanyń qorytyndysyn jasaı otyryp, Qaraǵandy oblysynyń ákimi Erlan Qoshanov birqatar usynystaryn ortaǵa saldy.
- Birinshiden, biz Buqar jyraýmen baılanysty tarıhı sátter men onyń ómiri týraly ǵana aıtýmen shektelmeýimiz qajet. Onyń tulǵasynajańa kózben, jańa ıdeıalarmen qaraıtyn ýaqyt jetti. Elbasynyń «Uly dalanyń jeti qyry» maqalasynda bizdiń ǵulama qaıratkerlerimizdiń ómiri týraly barlyq derekterdi jınaý qajettiligi týraly aıtylǵan. Osyǵan oraı Prezıdent «Muraǵat-2025» jeti jyldyq baǵdarlamasyn qurýdy tapsyrdy. Múmkin Buqar jyraý týraly tarıhı aıǵaqtar ushan-teńiz shyǵar. Ol qujattardy Reseı, Túrkııa, Ózbekstan, Qytaı jáne Úndistannyń muraǵattarynan tabýǵa bolatyn shyǵar. Ekinshiden, Buqar jyraý túgeldeı qazaq halqy, tarıhymyz úshin aıryqsha tulǵa bolyp tabylady. Sondyqtan, keleshekte Buqar jyraý ınstıtýty paıda bolýy múmkin dep oılaımyn. Ǵulama oıshyldyń murasyn zertteı kele jas urpaq óz halqynyń tarıhyn zertteı alatyn bolady. Sanany, tarıhty jáne rýhanııatty jańǵyrtý osydan bastalady, - dep atap ótti Erlan Qoshanov.
