Qaraǵandy oblysynda jastardyń 800-den astam jobasy qarjylandyrylady
Baıqaýǵa qatysýǵa ótinimder mamyr aıynda qabyldana bastaıdy. Jastar kásipkerligin damytý jáne qoldaý máseleleri oblys ákimi Jeńis Qasymbektiń qatysýymen ótken Jastar isi jónindegi keńestiń otyrysynda talqylandy.
Óńirde 95 300 shaǵyn jáne orta bıznes sýbektisi jumys isteıdi. Onyń 15 560-y – 29 jasqa deıingi jas kásipkerler. Jastar jobalarynyń eń kóp sany saýdada – 5531, qyzmet kórsetý salasynda – 3331, aýyl sharýashylyǵynda – 1438, ónerkásipte – 921 júzege asyryldy.
Jastar kásipkerligin damytý úshin memlekettik baǵdarlamalar boıynsha qarjylyq jáne qarjylyq emes qoldaý kesheni ázirlendi. Kásipkerlikti damytý jónindegi ulttyq joba men oblystyq baǵdarlamalar aıasynda bıyl jastarǵa baǵyttalǵan 800 jobany, onyń ishinde 385-in jumyspen qamtý basqarmasy arqyly qarjylandyrý josparlanýda.
«Jas kásipkerler 400 AEK alady. Jastar saıasaty basqarmasy arqyly oblys ákiminiń 100 grantyn berý (árqaısysy 2 mıllıon teńgeden) josparlanýda. Ótken jyly grant somasy 1 mıllıon teńgeni quraǵan bolatyn. Qalalar men aýdandarda ákimderdiń granttaryna 140 mıllıon teńge bólindi – bul shamamen 200 grant», – dedi kásipkerlik basqarmasynyń basshysy Tatıana Ablaeva.
Sondaı-aq jańa bıznes-ıdeıalardy iske asyrý úshin «Bıznestiń jol kartasy» baǵdarlamasy boıynsha alty maqsatty grantty kásipkerlik basqarmasy bóledi. Bir grant somasy 5 mıllıon teńgeni quraıdy. Baıqaý osy jyldyń úshinshi toqsanynda «Elektrondyq úkimet» veb-portalynyń Qoldau.kz platformasy arqyly elektrondy túrde júzege asyrylady dep josparlanýda.
Granttardy bólý kezinde kreatıvti salalarǵa erekshe nazar aýdarylatyn bolady. Olarǵa dızaın jáne sán, óner, teledıdar, kıno jáne mýzyka, baspa jáne jýrnalıstıka, sáýlet, marketıng jáne kommýnıkatsııa, shyǵarmashylyq ındýstrııadaǵy bilim, kompıýterlik grafıka, Big Data kiredi.
Bıylǵy jyly da jańa baǵyt – mono jáne shaǵyn qalalarda, sondaı-aq aýyldarda jyldyq 5% (aınalym qarajatyn tolyqtyrýǵa – 5 mıllıon teńgege deıin, ınvestıtsııalyq kredıtterge – 20 mıllıon teńgege deıin) mıkro jáne shaǵyn kásipkerlikti qoldaý bastalady.
Sonymen qatar, jyldyq 6% jeńildetilgen shaǵyn nesıe berý arqyly úlken qoldaý kórsetilýde. «Bıznestiń jol kartasy – 2025» baǵdarlamasy boıynsha jas kásipkerlerdiń 50 jobasyn sýbsıdııalaý josparlanýda.
Mysaly, BJK boıynsha Qaraǵandylyq jas kásipker Sergeı Bobkov 4,9 mıllıon teńge grant aldy. Osy qarajatqa ol mehanızmderge arnalǵan bólshekter, dekor elementteri, maketter jáne basqalaryn shyǵaratyn 3D modelderin jasaýǵa arnalǵan plastık óndiretin jabdyq satyp aldy.
Jastar bıznesi jańa jumys oryndaryn uıymdastyrýda jáne jumyssyzdyq deńgeıin tómendetýde úlken ról atqarady. Tek ótken jyldyń ózinde 1500 jumys orny ashyldy.
Aıta ketý kerek, «Bıznestiń jol kartasy» baǵdarlamasy boıynsha granttar berý erejelerine ózgerister engizildi: endi granttardy buǵan deıin qoldaýǵa ıe bolǵan kásipkerler ala almaıdy.
Oblys ákimi Jeńis Qasymbek granttar alý sharttary boıynsha aqparattyq-túsindirý jumystaryn kúsheıtýdi jáne bıýdjet qarajatyn bólýdiń ashyqtyǵyn qamtamasyz etýdi tapsyrdy.
«Aýyldyq jerlerdegi adamdar grant alý múmkindigi, baıqaýlarǵa qatysýdyń krıterııleri men ındıkatorlary týraly bile bermeıdi. Sondaı-aq olardyń nátıjesinen beıhabar: granttardy kim aldy, qandaı jobalar qoldaý tapty. Muny adamdarǵa jetkizý kerek. Osy baǵytta júrgizilip jatqan jumysty qaıta qaraý qajet. Granttardy tek keleshegi bar jobalar alýy tıis», – dep atap ótti Jeńis Qasymbek.
