Qaraǵandydaǵy «Shahter» stadıonyn qaıta jóndeýge 2 mlrd teńge jumsalmaq
QARAǴANDY. KAZINFORM — Qaraǵandynyń basty sport nysandarynyń birinde jóndeý jumystary josparlanǵan. «Shahter» stadıonyn qandaı ózgerister kútip turǵany jaıly Kazinform tilshisi tarqatady.
«Shahter» stadıonynyń negizgi alańyn qaıta qurý» jobasyn iske asyrýǵa 2 mlrd teńgege jýyq qarjy bólindi.
Stadıonnyń qurylý tarıhy
«Shahter» fýtbol stadıony 1958 jyly buryńǵy «Dınamo» stadıonynyń ornynda salynǵan. Bastapqyda ol 10 000 kórermenge arnalǵan jáne 2,6 ga aýmaqta ornalasqan. Jańa sport nysanynyń ashylýy fýtboldan alǵashqy halyqaralyq matchpen atap ótildi. «Shahter» FK QHR quramasyn qarsy aldy.
60-shy jyldary stadıonda alǵashqy jóndeý júrgizilip, kórermender orny 28 myńǵa jetti, jasandy jaryqtandyrý ornatyldy, fýtbol alańy 104×62 m aýmaqqa deıin keńeıtildi.
2002 jyly «Shahter» stadıonynda keń aýqymdy qaıta jańartý júrgizildi. Shveıtsarııalyq «Motomatic AG» fırmasy tabıǵı fýtbol kógalyn tósep, trıbýnalar qaıta qalpyna keltirildi, zamanaýı júgirý joldary tóseldi. Trıbýnalardyń astynda sport zaldarynyń tutas bir qalashyǵy ornalasqan.
2000 jyldary stadıon alańy 14 gektarǵa deıin ulǵaıdy. Al 2006 jyly «Shahter» stadıony halyqaralyq jáne respýblıkalyq deńgeıdegi jarystardy ótkizýge múmkindik beretin ÝEFA lıtsenzııasyn aldy.
Qaıta qurý: Stadıon qalaı jańartylady?
«Shahter» stadıonyn qaıta qurý jobasynyń jalpy quny 1 869 842 000 teńgeni quraıdy. Qurylys-montajdaý jumystaryna tapsyrys berýshi «Qaraǵandy qalasynyń qurylys bólimi» MM bolyp tabylady. Merdiger uıym — «QazEýroQurylys» JShS.
Fýtbol alańy
Suıyqtyqpen jylytý júıesi bar fýtbol alańyn qurý boıynsha jumystar júrgizý josparlanǵan:
- jasandy jabyny bar alańdy jáne qazandyq qurylǵysyn demontajdaý. Jóndeý jumystary sheńberinde qoldanystaǵy jabyndy alyp tastaý jáne tereńdigi 40-50 sm jer qazý kózdelgen.
- alańnyń barlyq alańyn qamtı otyryp, joǵary tózimdi polıetılen qubyrlarynan jylytý júıesin montajdaı otyryp, qum men qıyrshyqtastan jasalǵan alańnyń negizin ornatý.
Alańdy jylytý júıesiniń kesheni jalpy qalalyq jylý magıstralinen bloktyq jylý pýnkti (jylý almastyrǵysh) arqyly fýtbol alańyna deıingi baǵyt boıynsha jylý trassasynan turady.
Jylý almastyrǵyshtyń jumys isteý prıntsıpi. Іshinde 40% etılenglıol (antıfrız) eritindisi bar radıator ornalasqan bak túrindegi quty. Bak arqyly ortalyq jylý jelilerinen ystyq sý aǵady, ol etılenglıkoli bar radıatordy jylytady. Budan ári qyzdyrylǵan etılenglıkol tsırkýlıatsııalyq sorǵylar esebinen dalany jylytý júıesine jiberiledi.
— «Stadıon ınfraqurylymynyń reglamenti» boıynsha 4-5-sanattaǵy stadıondar mindetti túrde alańdy jylytý júıesimen jabdyqtalýy tıis. Bul fýtbol matchtaryn Premer-Lıga deńgeıinde jáne odan joǵary deńgeıde ótkizetin stadıondar, ıaǵnı ÝEFA oıyndary boıynsha da, — dep túsindirdi «Shahter» KMQK dırektorynyń orynbasary Dáýlet Súleımenov.
2025 jyly testilik synaq júrgize otyryp, alańdy jylytý júıelerin ornatý boıynsha keshendi jumystardy aıaqtaý josparlandy. Jylytý júıesin ornatqannan keıin qurylys kompanııasy qys mezgilinde júıeniń jumysyn baqylaýǵa tıis, tek oń nátıjelerden keıin ǵana 2026 jyldyń kókteminde jasandy jabyn tóseý jumystary júrgiziledi.
Jaryqtandyrý
Stadıondy qaıta jańartýdyń jobalyq-smetalyq qujattamasynda alańdaǵy jaryqtandyrýdy aýystyrý jumystary da qarastyrylǵan. Fýtbol alańyn jaryqtandyratyn projektorlar sońǵy ret 20 jyl buryn jańartylǵan bolatyn.
— Bizde dińgekterdegi projektorlyq jaryqtandyrý tolyǵymen jańartylyp jatyr. Bul sapasy boıynsha da, talaptary boıynsha da zamanaýı projektorlyq jaryqtandyrý bolady. Reglament boıynsha alańdy jaryqtandyrý 1400 lıýks sheginde bolýy tıis. Osynyń bári qamtamasyz etiledi. Qazirgi projektorlyq jaryqtandyrý 2006 jyly ornatylǵandyqtan, búginde shamdardyń 30%-ǵa jýyǵynda jaryqtandyrý parametrleri 850 lıýks shamasynda, — dep habarlady «Shahter» stadıony dırektorynyń orynbasary.
Trıbýna
Búginde stadıonnyń syıymdylyǵy 19 000 oryndy quraıdy. Trıbýnadaǵy oryndyqtar jartylaı ǵana jańartylady, synǵan oryndyqtar ǵana aýystyrylady. Bul joly jóndeý jumystary aıasynda trıbýnalardyń ekinshi deńgeıindegi jaıaý júrginshiler joldaryn jańartý josparlanǵan. Bul joldar tartanmen jabylady. Sondaı-aq qosalqy oıynshylarǵa arnalǵan oryndyqtardyń, vıp-aımaqtardyń jáne BAQ ókilderine arnalǵan alańdardyń ústindegi qalqalar qaıta jańartylady. Sondaı-aq, qurylysshylar kireberisterdi jańartyp, zamanaýı dybys jabdyqtaryn ornatady.
Negizgi alańnan basqa, onyń aınalasyndaǵy júgirý jolyn da, jeńil atletıkalyq sport túrlerine arnalǵan alańdardy da jańartý josparda bar.
Stadıon basshylyǵy qaıta jóndeý jumystary kezinde sabaqtar toqtatylmaıtynyna sendirdi. Stadıonda jaqynda ǵana jańartylǵan qosalqy alań bar.
Aıta keteıik, qazirgi ýaqytta «Shahter» stadıonynda ataýly fýtbol klýbynyń bes komandasy, fýtbol ortalyǵynyń 600 balasy jáne jeńil atletıkadan 350 sportshy shuǵyldanady. Budan basqa, sport nysanynda kúshtik qurylymdardyń ókilderi jattyǵady.
Aıta ketý kerek, «Shahter» stadıony ár jyldary kelýshiler boıynsha rekord ornatty. Qazaqstannyń Fýtbol odaǵynyń málimetinshe, qaraǵandylyq «Shahter» elimizdegi eń kóp baratyn stadıondardyń biri. 2011 jylǵy 29 qazanda kelýshiler sany boıynsha Qazaqstannyń kezekti rekordyna qol jetkizildi. Stadıonǵa birden 18 900 jankúıer keldi. Buǵan deıin kelýshiler sany 14 000 adam bolatyn.