«Qantyńyzdyń qansha ekenin bilesiz be?» - respýblıkalyq basylymdarǵa sholý
***
«Nur Otan» HDP «Jas Otan» jastar qanaty biraz jyldan beri elimizdiń jastary arasynda eleýli qyzmetter atqaryp keledi. Búgin bul uıymnyń ІІ sezi bolǵaly otyr. Osyǵan oraı «Egemen Qazaqstan» gazeti «Jas Otan» jastar qanaty atqarýshy hatshysynyń mindetin atqarýshy Nurlan Sydyqovqa birneshe saýal qoıyp, tuşymdy jaýap alǵan. «Jalyndaǵan jastar - elimizdiń erteńi» degen taqyryppen berilgen suhbat barysynda N.Sydyqov: «Men sapaly bilim alý eń úlken problema der edim. Bul jerde joǵary bilimge qatysty ǵana emes, orta arnaýly nemese kásiptik bilimdi de aıtyp otyrmyn. Óıtkeni, sapaly bilim alýǵa túrli kedergiler, sonyń ishinde ishinara sybaılas jemqorlyqtyń oryn alýy jol bermeıdi. Sonyń kesirinen qaltasynda tabaqtaı dıplomy bar keıbir mamandardyń óz kásibi boıynsha bilimi óte taıyz bolyp keledi. Ókinishke qaraı, sondaılar jeń ushynan jalǵasyp túrli qyzmetterge de turyp ketip jatady. Al naǵyz bilim qýyp, taza eńbekpen dıplom alǵandar jumysqa tura almaı, sabylyp júredi. Ondaılardan úsh jyldyq jumys ótilin talap etip, jumysqa turýyna túrli kedergiler jasaıdy. Sondyqtan óz mamandyqtarymen jumysqa tura almaı, basqa salalarǵa ketip jatqan jastar da kóp. Osy, jumysqa ornalasý máselesi búgingi jastardy qatty alańdatady dep oılaımyn», - depti.
Qazaqstanda sapaly taýar óndirýge umtylys bar. Alaıda, elimizde sheteldikterdiń qatysýymen qurylǵan kásiporyndar tarapynan buǵan mán berilmeı keledi. Mine osy otandyq ǵylym, ınnovatsııalar jáne qazaqstandyq qamtýdy damytý máseleleri "Egemen Qazaqstan" gazetiniń jazýynsha, «Kazenergy» qaýymdastyǵynyń uıymdastyrýymen Atyraýda ótken úılestirý keńesiniń kezekti otyrysynda keńinen talqylandy. «Shyndyǵynda, Qazaqstannyń ár óńirinde básekege qabiletti otandyq ónim óndiriledi. Máselen, sońǵy úsh jyldyń ishinde elimizdiń munaı-gaz ónerkásibi salasyndaǵy qazaqstandyq qamtý úlesin óristetýdiń túıindi máselelerin sheshýge oń qadam jasaldy. Osy oraıda Munaı jáne gaz mınıstrliginiń jaýapty hatshysy Qanatbek Safınovtyń málim etýinshe, naq osy máseleni normatıvtik qujat sheńberinde retteý úshin jańa zań qabyldandy. Osylaısha, bul máselege jańasha qadam jasaldy. Al sheteldik kompanııalarmen arada jasalǵan eski kelisim-sharttarda qazaqstandyq qamtýdy damytý mindettemeleri kórsetilmegen», - dep jazady basylym. Maqala «Qazaqstandyq qamtýdy qalaı damytqan jón» degen taqyryppen berilgen.
«Alash aınasy» gazetiniń juma kúngi kezekti sanynda «Ulttyq ónerdi damytý úshin elimizdegi kontsert zaldaryn jalǵa berýdiń qoljetimdi tarıfyn bekitý kerek pe?» degen taqyryp oı-kókparǵa salynǵan. Buǵan QR Halyq ártisi, Memlekettik syılyqtyń ıegeri Nurǵalı Núsipjanov: «Jaqsy usynys. Men elimizdegi kontsert zaldaryn jalǵa berýdiń qoljetimdi tarıfyn bekitýdi qoldar edim. Óıtkeni búginde kontsert zaldaryn jalǵa alý qunynyń qymbattyǵy talaı ulttyq ónerdi nasıhattaýshylarǵa qolbaılaý bolyp otyr. Máselen qazir Respýblıka saraıynda kontsert ótkizý úshin qaltańda 4 mıllıon teńge kóleminde aqshań bolýy kerek. Óner adamy el aldyna shyǵyp óner kórsetkisi, halyqtyń baǵasyn alyp, eldiń saraptamasynan ótip, kórermenniń kóńilin kótergisi keledi. Al ol úshin ekiniń biriniń qaltasy sahnany jaldaýdyń qymbat baǵasyn kótere almaıdy» degen pikirde. Sonymen birge qoljetimdi tarıfti bekitý kerek degen oıdy QR eńbek sińirgen ártisi, «Qurmet» ordeniniń ıegeri, ánshi,
prodıýser Maıra Іlııasova da aıtty.
Osy basylymnyń 4-shi beti «Alash aımaq» ataýymen jaryq kórip otyr. Bul bette baq daryǵan batystyń, ıaǵnı Batys Qazaqstan oblysynyń búgingi óndirisi, sol óndiristiń tirshiligin urshyqsha ıirip, jumysyn dóńgeletip otyrǵan aǵaıyn jaıynda másele kóterilgen. Osy oraıda oblystaǵy zaǵıptar jaıly da oı qozǵalyp, «Biz ózimizdi múgedek dep ataýǵa qarsymyz» atty maqala jarııalanǵan. Oraldaǵy «Arba» qoǵamdyq birlestiginiń músheleriniń etnostyq jarasqan yntymaǵy da nazardan tys qalmaǵan. Munymen qatar, Reseıdegi qazaq aǵaıyn haqyndaǵy «Qandastar qýanyshy», qazaqylyqty qadir tutqan ózge ult ókili haqyndaǵy «Bolmysy qazaq Anna», úkimettik emes uıymdar jaıly «Úkimettik emes uıymdar qamqorlyqta», múgedek balalardyń máselesin tý etken «Múgedek balalarǵa ortalyq kerek» degen syndy taqyryptaǵy materıaldar da óńirdiń tynys-tirshiliginen syr shertedi.
***
«Qant dıabeti - dert bop jabysqan kúnnen adam aǵzasyn tolyqtaı qıraýyna alyp keletin júıelik aýrý. Halyqaralyq dıabet federatsııasynyń málimeti boıynsha, qazirgi tańda jer betindegi 366 mıllıon adam dıabet dertine shaldyqqan. 2011 jyly osy aýrýdan 4,5 mıllıon jan kóz jumypty. Al Qazaqstanda sýsamyrmen esepke alynǵandardyń sany 200 myńnan asyp otyr», - dep jazady «Aıqyn» gazeti. «Alaıda bul - naqty aýrýy anyqtalǵan adamdardyń sany, al dıagnostıkadan ótpeı, ózine sýsamyrdyń jabysqanyn bilmeı júrgenderdiń qatary olardan 5-6 ese kóp bolýy múmkin» deıdi mamandar. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy 2030 jylǵa deıin dıabetten kóz jumatyndardyń sany eki esege artady dep boljap otyr. Sondyqtan qaýipti dertpen kóp bolyp kúresken abzal. Maqala taqyryby: «Qantyńyzdyń qansha ekenin bilesiz be?».
***
Keshe Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaev Sı Tszınpınge onyń Qytaı Kommýnıstik partııasy Ortalyq komıtetiniń Bas hatshysy qyzmetine saılanýyna baılanysty quttyqtaý jedelhatyn joldady», dep jazady «Kazahstanskaıa pravda» gazeti «Pozdravıtelnaıa telegramma» degen taqyryptaǵy aqparatynda. Nursultan Nazarbaev Sı Tszınpındi Qytaı Kommýnıstik partııasy Ortalyq komıtetiniń Bas hatshysy qyzmetine saılanýymen quttyqtap, onyń basshylyǵymen Qytaıdy áleýmettik-ekonomıkalyq damýdyń jańa belesine shyǵaratynyna jáne eldiń halyqaralyq arenadaǵy bıik bedelin nyǵaıtatynyna senim bildirdi. Sonymen qatar N.Nazarbaev Qytaı Kommýnıstik Partııasy Ortalyq komıtetiniń Bas hatshysyn Qazaqstanǵa memlekettik saparmen kelýge shaqyrdy.
Mas júrgizýshilerdiń orny - temir tordyń ar jaǵy. Keshe senator Jumabek Tóregeldınov Úkimet basshysy Serik Ahmetovke mas kúıinde kólik júrgizgen azamattarǵa qylmystyq jaza engizýdi usyndy, dep jazady «Ekspress K» gazeti búgingi sanyndaǵy «ıA po pıatnıtsam ne poddaıý» degen taqyryptaǵy maqalasynda. Halyq qalaýlysy qazan aıynyń ishinde tek bir Almatyda ǵana 30 adamnyń kólik astyna túsip, mert bolǵandyǵyn ashyna jetkizgen. Sondyqtan da senator jazany qataıtýdy alǵa shyǵaryp otyr. Onyń aıtýynsha, ruqsat etilgen shekten jyldamdyqty asyrǵandardyń júrgizýshi kýáligin 2-5 jylǵa alyp qoıý kerek. Al jol qozǵalysynyń qarsy betine shyǵyp ketkenderdi múldem kólikke jolatpaý qajet. Sondaı-aq baǵdarshamnyń qyzyl jaryǵyna ótkenderge salynatyn aıyppuldy 8 myńnan 40 myńǵa deıin arttyrý nátıjeli bolmaq.
