Qandas mártebesin alǵan qazaqstandyqtardyń 17%-y joǵary bilimdi

ASTANA. KAZINFORM — 2025 jylda 5 496 etnıkalyq qazaq tarıhı otanymen tabysyp, qandas mártebesin aldy, dep habarlaıdy Eńbekmıni baspasóz qyzmeti.

Jalpy 1991 jyldan beri respýblıkaǵa 1 mln 153 myń etnıkalyq qazaq oraldy.

Jyl basynan Qazaqstanǵa kelgen qandastardyń 45,8% Qytaıdan, 41,2% — Ózbekstannan, 5,5% — Túrikmenstannan, 2,6% — Monǵolııadan 2,4% — Reseıden jáne 2,5 basqa elderden.

Vedomstvo málimetinshe, osy jylǵy 1 maýsymdaǵy jaǵdaı boıynsha eńbekke qabiletti jastaǵy etnıkalyq qonys aýdarýshylar sany 60,1%-dy, eńbekke qabiletti jastan kishi 31%-dy jáne zeınetkerler 8,9%-dy quraıdy.

Eńbekke qabiletti jastaǵy qandastardyń ishinen bilim deńgeıi boıynsha 17%-y joǵary bilimdi, 27,4%-y orta kásibı bilimdi, 53,2%-y jalpy orta bilimdi, jáne 2,4% bilim joq.

Qonys aýdarǵan etnıkalyq qazaqtar respýblıkanyń túrli óńirlerine qonystandy.

Sonymen birge, qandastardy qonystandyrý úshin kelesideı eńbek kúshi tapshy óńirler anyqtaldy: Aqmola, Abaı, Qostanaı, Pavlodar, Atyraý, Batys, Shyǵys jáne Soltústik Qazaqstan oblystary.

Qonystandyrý óńirlerinde 2025 jylǵa arnalǵan qandastardy qabyldaý kvotasy 2 309 adamdy quraıdy. 2025 jylǵy 1 maýsymdaǵy jaǵdaı boıynsha qonystandyrý óńirlerine 917 qandas qonys aýdardy.

Joǵaryda atalǵan óńirlerde qonystanǵan qandastarǵa kóshýge sýbsıdııa túrinde memlekettik qoldaý sharalary usynylady — bir mezgilde otaǵasyna jáne otbasynyń árbir múshesine 70 AEK (275,2 myń teńge) mólsherinde; turǵyn úı jaldaýǵa jáne kommýnaldyq qyzmetterge aqy tóleýge — bir jyl ishinde 15-ten 30 AEK (59-dan 118 myń teńgege deıin) mólsherinde.

Jyl basynan beri 340 qandasqa túrli qoldaý sharalary kórsetildi. Atap aıtqanda, 163 adam turaqty jumysqa ornalastyryldy.

— Sonymen qatar erikti qonys aýdarýdyń tıimdiligin arttyrý maqsatynda azamattardy soltústik óńirlerge qonys aýdarýǵa qatysatyn jumys berýshilerdi qoldaý boıynsha ınstıtýtsıonaldyq sharalar qabyldandy. Turǵyn úı satyp alý, salý úshin nemese ıpotekalyq turǵyn úı qaryzdary boıynsha bastapqy jarnanyń bir bóligin jabý úshin ekonomıkalyq utqyrlyq sertıfıkaty turǵyn úı qunynyń 50%-y nemese bir otbasyna 4,56 mln teńgege deıin mólsherinde birjolǵy óteýsiz jáne qaıtarymsyz negizde engizildi, — delingen habarlamada.

Budan buryn Kazinform tilshisi Iran men Qytaıdan oralǵan qandastardyń teriskeıdegi tynys-tirshiligin kórsetken edi.