«Qabyldaý bólmeleri qazaqsha bilmeı me?» - respýblıkalyq basylymdarǵa sholý

ASTANA. 13 qazan. QazAqparat - Qazaq aqparat agenttigi respýblıkalyq basylymdarda 13 qazan, senbi kúni shyqqan ózekti materıaldarǵa sholýdy usynady.

 ***

 «Halqymyzda «Birinshi baılyq - densaýlyq» degen ataly sóz bar. Alaı­da, qazirgi tańda osy basty baılyǵymyzdy tunshyqtyryp otyr­ǵan bir dert bar. Ol - nıkotınge táýeldilik. Bul - qazirgi ǵana emes, bo­la­shaq urpaqtyń da densaýlyǵyna erekshe qaýip tóndiretin qater. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıy­mynyń derekterine qaraǵanda, búgingi kúni jer betindegi halyqtyń 18 paıyzy nemese 1 mıllıard adam temekige táýeldi. Jyl saıyn álemde 5,5 mıllıonǵa jýyq adam temekige baılanysty aýrýlardan kóz jumady», dep jazady «Egemen Qazaqstan» gazeti senbilik sanyndaǵy «Nıkotınge táýeldilik - qaterli dert» degen taqyryptaǵy maqalasynda. Basylymnyń atap ótýinshe, mundaı qaıǵyly statıstıkanyń Qazaq­stanǵa da qatysy bar. Halyqtyń 27 paıyzy nemese elimizdiń árbir tórtinshi turǵyny nıkotınge táýel­dilikten zardap shegýde. Ási­re­se, jas balalardyń temeki tartatyny alań­datady.

 «Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, Osloda Nobeldiń Beıbitshilik syılyǵynyń laýreaty jarııa etildi. Ústimizdegi jyly syılyq Eýropa Odaǵyna berildi. Uıymdastyrýshylardyń túsindirýinshe, EO syılyqty Eýropada demokratııany damytqany jáne Ekinshi dúnıejúzilik soǵystan keıin óńir elderi arasyn tatýlastyrǵany úshin alyp otyr.  Málimdemede Eýropa Odaǵynyń «ha­lyqtar arasyndaǵy baýyrlastyq» qyz­me­tin atqaryp otyrǵany atap kórsetiledi. Bul jańalyqty Eý­ro­parlamenttiń spıkeri Martın Şýlts kózine jas alyp otyryp qabyldaǵan. Osy oraıda Eýropa Odaǵyna ústimizdegi jyly 62 jyl tol­ǵanyn aıta keteıik. Onyń qazir 27 múshesi bar. 

***

Han molasy zerttelip, vengerler bet-beınesin jasaǵan soń, «Ábilqaıyr hanǵa kesene turǵyzý qajet» degen usynys jasaldy. Endi komıssııa qurylyp, tarıhı orynnyń jobasy daıyndalady. «Han molasy» qorymynda 1983 jyldan beri zertteý jumystaryn júrgizip kele jatqan ǵalym, Shoqan Ýálıhanov atyndaǵy Tarıh jáne etnologııa ınstıtýtynyń professory, tarıh ǵylymdarynyń doktory Serik Ájiǵalıdiń aıtýynsha, qazaq dalasyn tarıhsyz qaldyrýǵa bolmaıdy. Sondyqtan han súıegi tabylǵan orynda úlken memorıaldyq keshen salynyp, ol meken týrızmniń bir bóligine aınalýy tıis. Bul týrasynda «Aıqyn» gazetiniń búgingi sanyndaǵy «Ábilqaıyr hanǵa kesene salynady» degen taqyryptaǵy maqalada keńinen baıandalǵan.

 «Aqbulaq» baǵdarlamasynyń kóptegen jobalaryn sheneýnikter óte saýatsyz jasaǵan. Osynyń kesirinen, tipti, aýrý maldar ólekseleri kómilgen molalarǵa kelip tirelgen jobalar bar eken. Senattyń «Óńir»  depýtattyq tobynyń keshegi otyrysynda «Aqbulaq» baǵdarlamasynyń bylyq-shylyqtary ashyq aıtyldy. Ashyq aıtqan da - Úkimettiń óz ókilderi. Osy jıynda tóbe shashty tik turǵyzar taǵy bir málimdeme jasaldy: eger taza sýmen qamtýdy tym uzaqqa sozyp jiberse, sapaly aýyzsýdan taryǵyp otyrǵan 3 mıllıon halyq údere kóshýi múmkin»,-dep jazady «Aıqyn» búgingi sanyndaǵy «Saýatsyz jasalǵan baǵdarlama» atty maqalasynda

***

«Bastyqtardyń hatshylary kóbine oryssha sóıleıdi. Tek resmı tilde sóılesýge tıispiz dep túsinetin sııaqty. Bálkim, memlekettik til - qazaq tili ekeni olardyń qulaǵyna jetpegen shyǵar?»,-dep jazady  «Astana aqshamy». Áıteýir qashan telefon shalsańyz da: «Allo, zdravstvýıte! Slýshaıý vas!» dep shańk etedi. Oǵan etimiz úırengeni sonsha, qazaqsha amandasatyn hatshyny kóz aldymyzǵa elestete almaıtyn kúıge jettik búginde. Bul maqala basylymnyń búgingi sanynda «Qabyldaý bólmeleri qazaqsha bilmeı me?» degen taqyryppen jarııalanyp otyr.