Izraıl «soǵys jaǵdaıynda»: Qazirgi sáttegi ahýal qalaı?
Senbi kúni Palestınanyń HAMAS qozǵalysy Izraılge sońǵy jyldardaǵy eń úlken shabýyldardyń birin jasady, onda Gaza sektorynan Izraıl qalalaryna myńdaǵan zymyrandar atyldy, al qozǵalys jasaǵy Izraıl shekarasynan ótip, shaǵyn qalalardy basyp alyp, adamdardy tutqynǵa aldy. «QazAqparat» agenttiginiń menshikti tilshisi Izraıldiń buǵan qalaı jaýap bergenin jáne qazirgi saǵatta ne belgili ekenin oqyrman nazaryna usynady.
Ne boldy?
Senbi kúni tańerteń HAMAS qozǵalysy «ál-Aqsa topan sýy» áskerı operatsııasyn bastady, onda 5 myń zymyran atylǵan (Izraıl málimetteri boıynsha 2200 zymyran), sondaı-aq Izraıl aýmaǵyna jasaq kirgen. Zymyrandardyń alǵashqy legi Izraıl aýmaǵyna jergilikti ýaqytpen tańǵy 06.30-da (Astana boıynsha 9.30-da) túsken, onyń bir bóligi Tel-Avıvke jetken.
Hamas shabýyly Sımhat Tora kúninde boldy, bul evreılerdiń Sýkkot nemese Kýşeı dep atalatyn bir aptalyq merekesi aıaqtalatyn kún.
Bir ýaqytta Hamas jasaqtary Izraıldiń ońtústik aımaqtaryna enip, sol jerde birneshe eldi mekendi basyp alǵan. Shabýyl áýe, teńiz jáne qurlyq áskerı kúshteriniń qatysýymen bolǵan.
Izraıl Qorǵanys armııasy palestınalyq shabýyldy «Paraplanmen, teńizde jáne jerde bolǵan aralas reıd» dep atady. Oǵan qosa, Izraıl armııasy Gaza sektorynyń soltústigindegi Erez baqylaý-ótkizý pýnktinen aıyrylǵanyn málimdedi.
Sondaı-aq, HAMAS jasaqtary Izraıldiń birneshe azamatyn tutqynǵa alǵan, onyń ishinde beıbit turǵyndar men áskerıler, tipti joǵary shendi ofıtserler bar.
Sebepteri
HAMAS ókili Haled Kadomı Al Jazeera telearnasyna toptyń áskerı operatsııasy palestınalyqtar ondaǵan jyldar boıy bastan ótkergen barlyq qatygezdikterge jaýap ekenin aıtty.
«Biz halyqaralyq qaýymdastyqtyń Palestına halqyna, ál-Aqsa sııaqty qasıetti jerlerimizge qarsy Gazadaǵy qatygezdikti toqtatqanyn qalaımyz. Munyń bári osy shaıqastyń bastalýyna sebep boldy», - dedi ol.
«Bul jerdegi sońǵy okkýpatsııany toqtatý úshin Izraılge 5000 zymyran atyldy», - dedi Hamas jaýyngerlik qanatynyń áskerı qolbasshysy Muhammed Deıf.
Telegram-da jarııalanǵan málimdemede HAMAS «Batys jaǵalaýdaǵy qarsylasý jasaqtaryn», sondaı-aq arab jáne ıslam elderin shaıqasqa qosylýǵa shaqyrdy.
Izraıldiń jaýaby
Shabýylǵa jaýap retinde Izraıl «soǵysqa daıyndyq jaǵdaıyn» jarııalady. Izraıl Qorǵanys mınıstri I. Galant Gaza sektorynan 80 shaqyrym radıýsta tótenshe jaǵdaı jarııalady jáne rezervshilerdi jumyldyrýdy maquldady.
Izraıl ulttyq qaýipsizdik keńesiniń shuǵyl jınalysynan keıin «Temir qylyshtar» áskerı operatsııasyn bastady, nátıjesinde Izraıl áskerı-áýe kúshteriniń jaýyngerleri Gaza sektoryndaǵy 21 nysanǵa soqqy berdi.
Izraıl premer-mınıstri B. Netanıahý óz eli "jeńiske jetetin" soǵys jaǵdaıynda ekenin aıtty, al Palestına sheneýnikteri ózderiniń aýmaqtaryn Izraıldiń basyp alýyn toqtatý aımaqtaǵy "qaýipsizdiktiń, turaqtylyqtyń jáne beıbitshiliktiń" jalǵyz kepili ekenin aıtýda.
Izraıldiń qorǵanys mınıstri Ioav Gallant HAMAS Izraılge qarsy soǵys bastaǵan kezde "úlken qatelik" jasaǵanyn jetkizdi.
Qazir
Qazirgi ýaqytta Kfar-Aza, Sderot, Sýfa, Nahal Oz, Magen, Beerı jáne Reım áskerı bazalarynda, sondaı-aq olardyń aınalasynda atys bolyp jatyr, dep habarlaıdy Times of Israel.
Senbi kúni keshke Palestına densaýlyq saqtaý basqarmasynyń málimetinshe, Izraıldiń áýe shabýyldarynan Gaza sektorynda kem degende 198 palestınalyq qaza taýyp, 1,6 myńnan astam adam jaralandy.
Izraıl densaýlyq saqtaý sheneýnikteri HAMAS shabýyldarynan kem degende 40 ızraıldik qaza taýyp, 750 adam jaralanǵanyn aıtty. AQSh Izraılde ózin-ózi qorǵaýǵa qajettiniń bári bolýy úshin jumys isteıtinin jetkizdi jáne Ulybrıtanııa, EO jáne Ýkraına HAMAS-tyń Izraılge jasaǵan shabýyldaryn aıyptady.
Irannyń joǵarǵy basshysynyń keńesshisi Alı Hoseını Hameneı Irannyń palestınalyqtardyń shabýylyn qoldaıtynyn málimdedi. Lıvannyń "Hezbolla" qarýly toby "Palestına qarsylasý basshylyǵymen tikeleı baılanysta" ekenin jarııalady.
Gaza densaýlyq saqtaý mınıstrligi adamdardy anklav aýrýhanalarynda qan tapsyrýǵa shaqyrýda. Ortalyq jáne ońtústik Izraıldegi áýejaılar kommertsııalyq jáne týrıstik maqsatta jabyq. Jaqyn arada búkil Izraılde mektepter jabylady. Germanııanyń Lufthansa áýe kompanııasy Izraıl reısterin Frankfýrtqa bir reıske deıin qysqartty.
