Iran sanktsııalardy qaıtarý tetigi iske qosylǵan jaǵdaıda «qatań jaýap» qaıtarýǵa ýáde etti

ASTANA. KAZINFORM – Tegeran soǵys bolǵan jaǵdaıda aımaqtaǵy barlyq elder zardap shegetinin eskertti, dep habarlaıdy Kazinform menshikti tilshisi.

Iran SІM basshysy Abbas Arakchı BUU-nyń Iranǵa qarsy sanktsııalaryn qalpyna keltirý úshin «snapback» mehanızmi iske qosylsa, «qatań» jaýap bolatyn eskertti. Bul týraly ol jeksenbi kúni parlamenttiń ulttyq qaýipsizdik jáne syrtqy saıasat jónindegi komıtetinde esep berý kezinde málimdedi, dep habarlaıdy IRNA.

Komıssııa ókili Ebragım Rezaıdiń aıtýynsha, Arakchı Tegerannyń dıplomatııaǵa berik ekenin, biraq qysymǵa shydamaıtynyn basa aıtty.

- Iran eshqashan kelissóz ústelinen ketpedi jáne dıplomatııany jaqtaıdy, biraq sanktsııalardy keri qaıtarý tetiginiń iske qosylýyna qatań jaýap beredi, - dep keltirdi IRNA onyń sózin.

Arakchı AQSh-pen Omannyń araǵaıyndyǵymen júrgizilip jatqan kelissóz tek ıadrolyq máselelerge qatysty ekenin atap ótti. Dıalog qaıta bastalǵan sátten beri ol AQSh-tyń Taıaý Shyǵystaǵy arnaıy ókili Stıv Ýıtkofpen bes kelissóz kezeńin ótkizdi - úsheýi Maskatta jáne ekeýi Rımde.

Rezaıdiń aıtýynsha, mınıstr sonymen qatar Izraıl Irandaǵy ýrandy baıytýǵa tolyq tyıym salýdy qoldaıtyn jalǵyz el ekenin málimdedi. Bul rette Arakchı aımaqtyq baıytý ortalyǵyn qurý múmkindigin moıyndady, biraq el ishinde mundaı operatsııalardy toqtatý múmkindigin joqqa shyǵardy.

Sondaı-aq ol «soǵys bolǵan jaǵdaıda aımaqtaǵy barlyq elder zardap shegetinin» eskertti.

Rezaı atap ótkendeı, keıbir ırandyq depýtattar AQSh-pen kelissózge qazirdiń ózinde kúmánmen qarap, Vashıngtonnyń aradaǵy dıalogqa qaramastan jańa sanktsııalar engizetinine nazar aýdardy.

«Snapback» mehanızmi degenimiz ne ?

«Snapback», nemese sanktsııalardy avtomatty túrde qaıtarý mehanızmi 2015 jyly Iranmen ıadrolyq kelisimdi (JCPOA) maquldaǵan BUU Qaýipsizdik Keńesiniń №2231 qararynda bekitilgen. Ol kelisimge qatysýshy kez kelgen elge Iran kelisimshart talaptaryn buzdy dep eseptese, oǵan qarsy halyqaralyq sanktsııalardy qalpyna keltirýge múmkindik beredi.

Mehanızmniń basty ereksheligi – sanktsııalar BUU Qaýipsizdik Keńesinde talqylaýsyz jáne daýys berýsiz avtomatty túrde qaıtarylady. ıAǵnı, basqa elder qarsy bolsa da, bul sharalar shaǵym túskennen keıin 30 kúnnen keıin kúshine enedi.

Qazirgi kezde Ulybrıtanııa, Frantsııa jáne Germanııa bul mehanızmdi belsendirýdi qarastyryp otyr. Sheshim qabyldaýdyń sońǵy merzimi – 2025 jyldyń 18 qazany. Eger sanktsııalar qaıta kúshine ense, bul ıadrolyq kelisimdi is júzinde toqtatady, al Tegeran ýrandy beıbit jolmen baıytý quqyǵynyń negizi retinde talap etip otyrǵan ıAdrolyq qarýdy taratpaý týraly kelisimnen shyǵamyn dep qorqytty.

Eske sala ketsek, buǵan deıin Tramp AQSh Iranmen ıadrolyq kelisimge jaqyn qalǵanyn málimdegen bolatyn.