«Investıtsııalar el ıgiligi úshin ıgerilýi kerek» - baspasózge sholý
***
Keshe Aqordada Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń tóraǵalyǵymen Ulttyq ınvestorlar keńesiniń ekinshi otyrysy ótken bolatyn. Atalǵan alqaly jıyn arqaý bolǵan maqala el gazeti « Egemen Qazaqstannyń » senbilik sanynda « Investıtsııalar el ıgiligi úshin ıgerilýi kerek » degen taqyryppen berilip otyr. Basylymnyń jazýynsha, jıyn barysynda Memleket basshysy qoljetimdi kóleńkeli rynokty damytý, ıaǵnı qarjy sektoryn dollarlanýdan aryltý úshin yntalandyrý paketin ázirleý jóninde tapsyrma berdi. Mundaı ınvestıtsııalardyń ishki kózderine Biryńǵaı jınaqtaýshy zeınetaqy qorynyń aktıvteri yqpal etken bolar edi. «Ulttyq bankke Úkimetpen birlese otyryp, birinshi maýsymǵa deıin Qor aktıvterin ınvestıtsııalaý, sonyń ishinde bankterdiń uzaq merzimdi depozıtterin ornalastyrý strategııasyn ázirleýdi tapsyramyn», dedi N. Nazarbaev. Memleket basshysy sonymen qosa 2017 jyldyń 1 qańtarynan bastap, halyqtyń kirisin jalpyǵa ortaq deklaratsııalaýdyń engiziletindigin, munan keıin shyǵyndardy deklaratsııalaýdyń qolǵa alynatyndyǵyn da eske saldy. «Bul shara bizdiń ekonomıkamyzdyń úlken bóligin kóleńkeden alyp shyǵyp, bizdi damyǵan elderdiń ekonomıkalyq transparenttilik deńgeıine jaqyndatady. Kóleńkeli ekonomıka - ekonomıkany turaqty damytýdyń birinshi jaýy jáne sybaılas jemqorlyqtyń eń jaqyn dosy. Barlyq damyǵan elder tek HHІ ǵasyrdyń basynda ǵana jalpyǵa ortaq deklaratsııalaý úderisin aıaqtap, ony jolǵa qoıdy», dedi Elbasy.
Osy basylymnyń jazýynsha, Qazaqstan, Reseı, Belarýs elderiniń Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq qurý jónindegi shartynyń sońǵy nusqasy Ulttyq kásipkerler palatasynyń saıtynda birer kúnde jarııalanatyn kórinedi. «Kelesi aıdyń sońyna taman Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq qurý týraly shartqa qol qoıylady. Sóıtip, kelisim aldaǵy jyldyń birinshi qańtarynan kúshine enedi. Osylaı, eýrazııalyq ıntegratsııa óziniń kelesi kezeńine qadam basatyn bolady», degen R.Oshaqbaev Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken brıfıngte. Onyń aıtýyna qaraǵanda, Qazaqstannyń bıznes-qaýymdastyǵy Ulttyq kásipkerler palatasynyń pikir almasý alańy arqyly osy shartty jasaýda qazaqstandyq ustanymdy naqtylaýǵa belsendi túrde tartylypty. Maqala «Utylystan utarymyz kóp» degen taqyryppen berilgen.
***
Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq ıdeıasyn Qazaqstan Prezıdenti Nazarbaev osydan 20 jyl buryn Lomonosov atyndaǵy Máskeý memlekettik ýnıversıtetiniń qabyrǵasynda aıtqany belgili. Endi Elbasy usynǵan bastamanyń júzege asar kúni de alys emes. Osy oraıda « Aıqyn» gazetine suhbat bergen Ekonomıkalyq ıntegratsııa isteri jónindegi mınıstr Janar Aıtjanova Elbasy bastamasymen qurylǵan odaqqa qatysty ne istelinip jatyr, ne istelinbek degen saýaldar tóńireginde sóz qozǵaǵan. Basylym tilshisi saýaldaryna tuşymdy jaýap bergen mınıstr: «Birinshiden, Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq - ol eń aldymen, saıası egemendikke eshqandaı nuqsan keltirmesten, taýarlardyń, qyzmetterdiń, ınvestıtsııalardyń, eńbek resýrstarynyń kásipkerlik belsendiliktiń alǵa basýy úshin kedergilerdi alyp tastaý maqsatyn kózdeıtin ekonomıkalyq birlestik. Ekinshiden, buqaralyq aqparat quraldary ulttyq qaýipsizdik turǵysynan alǵanda sezimtal máselelerdiń qataryna jatady, sondyqtan ol ekonomıkalyq ıntegratsııa quraly bolyp tabylmaıdy jáne eshqandaı túrde qurylatyn odaqtyń quzyryna berilmek emes. Bul Qazaqstannyń ustanymy bolatyn, túptep kelgende, ol bizdiń barlyq áriptesterimiz tarapynan da qoldaý tapty. Úshinshiden, joǵary tehnologııalyq salalardy, birinshi kezekte telekommýnıkatsııany ıntegratsııalaý úshin jaqsy alǵysharttar qalanbaq. Aqparattyq tehnologııalar salasynyń meıilinshe shapshań damıtyny barshaǵa málim. Álemdik brendter tájirıbesin paıdalana otyryp, birlesken jobalar qurý barysynda osy jaıtty tıimdi paıdalaný qajet» deıdi. Suhbat «Eýrazııalyq odaq el úshin kerek» degen taqyryppen berilgen.
«Batys pen Reseıdiń Ýkraınaǵa baılanysty teke tiresine núkte qoıylar emes. Tipti Ýkraınadaǵy jaǵdaı rettelgenshe saǵyzsha sozyla berýi múmkin. Bul bizdiń sharýa emes deýge de bolar. Biraq basynda AQSh turǵan Eýropa elderiniń Reseıge qarsy ár baǵytta sanktsııa jarııalaı bastaýynyń sońy biz úshin de úlken qaýip bolyp tur. Eger AQSh-pen Eýroodaq sanktsııanyń úshinshi kezeńin júzege asyratyn bolsa, onda mindetti túrde Reseı kómirsýtegi shıkizatyna qursaý qoıylady. Onda bizdiń de asyǵymyz alshysynan túspesi haq» dep jazady « Aıqyn » gazeti senbilik sanyndaǵy « Ult utylmaýy tıis » degen taqyryptaǵy maqalasynda. Jarııalanym avtory belgili saıasattanýshy men qarjygerlerdiń de osy taqyrypqa qatysty pikirin qosa berip otyr. Máselen, qarjyger Ilııas Isaev eger Batys álemi Reseıge qarsy energııa resýrstaryna sanktsııa qoldanatyn bolsa, onyń salqyny bizge de tıetindigin ashyq aıta kele, odan qutylýdyń da naqty joldaryn kórsetedi. Al saıasattanýshy Saıyn Borbasov: «Biz qashan da kez kelgen jaǵdaıdyń aldyn alýǵa tıispiz. Ras, Batystyń Reseıge qarsy kómirsýtegi shıkizatyna baılanysty sanktsııasy júzege asyp jatsa, onda zııanyn shegerimiz haq. Ne isteý kerek? Árıne, munaıdy eksporttaýdyń balama jolyn qarastyrý qajet. Ol Ázirbaıjanǵa jáne Grýzııanyń Batýmı portyna tanker arqyly jetkizý», deıdi.
***
« Vremıa » gazetiniń senbilik sanynda « Men qazaqpyn! » degen taqyryppen maqala basyldy. Taqyryby qazaq tilinde berilgen bul maqalaǵa jıyrma jyl boıy Qazaqstan azamattyǵyn ala almaı júrgen qandasymyz jaıynda sóz qozǵaıdy. Basylymnyń jazýynsha, 90-shy jyldardyń basynda Mońǵolııadan Atamekenine otbasymen qonys aýdarǵan 54 jastaǵy Shernııaz Shuhamaı qazirgi ýaqytta Aqtóbede turyp jatyr. Ol osy ýaqytqa deıin Qazaqstan tólqujatyn ala almaı qor bolyp júr. «Ol óziniń shyǵý tegi taza qazaq ekendigin dáleldeý úshin qazaq tilinen, tarıhy men ulttyq dástúrinen synaq tapsyrýǵa da shyn nıetimen daıyn bolyp otyr», dep jazady basylym.
