Insýlt almaý úshin salaýatty ómir saltyn ustanyp, jaman ádetten arylý qajet - almatylyq dáriger
Dárigerdiń aıtýynsha, ınsýlt - qan tamyrlarynyń bitelýi nemese jarylýynan týyndaıtyn mıdaǵy qan aınalymynyń buzylýy. Onyń eki túri bolady: tamyrdyń trombpen bitelýinen bolatyn bas mı ınfarkti jáne qan qysymynyń joǵarylaýy nemese mıdyń týa bitken (ne júre paıda bolǵan) anomalııalary saldarynan tamyrdyń jarylýynan qan ketý.
«Ishemııalyq ınsýlt, ıaǵnı tserebraldy (bas mı) ınfarkt kezinde sımptomdar birte-birte damıdy. ıAǵnı, naýqastyń aıaq, qoly jansyzdanýy, betiniń burmalanýyn sezinedi, sóıleýi qıyndaıdy. Sondyqtan osy sımptomdar bastalǵan sátten bastap, ıaǵnı alǵashqy 4,5 saǵatta naýqasqa trombolıtıkalyq terapııa júrgiziledi. Onyń arqasanda tromb joıylyp, naýqastyń tolyq qalpyna kelý múmkindigi joǵary bolady. Eger osy ýaqytta em jasalmasa, onda bir kúnnen soń mıda ózgerister bolyp, múgedektikke ákeledi», - dedi Parhat Tursynov.
Ol alǵashqy jáne qaıtalama profılaktıka, halyqqa túsindirý jumystary - ınsýltpen kúresýdiń tıimdi medıtsınalyq ádisi ekenin aıtty.
«Insýlttiń basty sebepteri - arterııalyq gıpertenzııa, mı tamyrlarynyń aterosklerozy, júrek yrǵaǵynyń buzylýy, qant dıabeti. Sondyqtan emhanada qan qysymy, glıýkoza, holesterın ólshenetin skrınıngtik tekserýden, ınsýltke ákelýi múmkin arterııalyq stenozdy anyqtaý úshin brahıotsefalııalyq ýltradybystyq zertteýden ótip turý kerek», - dedi dáriger.
Insýltti boldyrmaý úshin dáriger salaýatty ómir saltyn ustaný, durys tamaqtaný, jaman ádetten arylýǵa jáne dárigerdiń barlyq usynystaryn oryndaýǵa keńes berdi.
«Insýlt qan aınalymy júıesiniń aýrýlary sanatyna kiredi. Ol baqylanýy tıis, ıaǵnı, naýqasta arterııalyq gıpertenzııa bolsa, onda ol ómir boıy dári qabyldap, skrınıngten ótip otyrýy qajet. Naýqas óz densaýlyǵyna óte muqııat qaraý kerek, kúndelikti qan qysymyn ólshegen jón. Bizde osyndaı aýrýlarǵa shaldyqqan, dárigerdiń barlyq nusqaýyn oryndap, 80 jastan asyp birinshi ret ınsýlt alǵan naýqastar bar. Sondaı-aq arterııalyq gıpertonııamen aýyratyn, dári qabyldamaıtyn, salaýatty ómir saltyn ustanbaıtyn, dene salmaǵy joǵary, stress alǵan jastar bar. Bul óz kezeginde ınsýltke ákelýi múmkin», - dedi dáriger.
Parhat Tursynov emhanada dárigerler turaqty túrde ınsýlt alǵan, qaýip tobyndaǵy naýqastarmen, olardyń týystarymen áńgimelesetinin atap ótti. Onda arnaıy daıyndalǵan medıtsına qyzmetkerleri adamnyń ómir súrý sapasy tómendep ketpeýi úshin qalaı ómir súrý kerek ekenin, dárini qalaı qabyldaý kerek ekenin túsindiredi.