Gaza sektorydaǵy ashtyq qaýpi ýaqytsha seıildi – BUU Bas hatshysy
ASTANA. KAZINFORM – BUU Bas hatshysy Antonıý Gýterrıshtiń aıtýynsha, Integratsııalanǵan azyq-túlik qaýipsizdigi fazalary klassıfıkatsııasynyń (IKF) jańa esebine sáıkes, Gazadaǵy ashtyq qaýpi ýaqytsha seıildi. Bul týraly BUU Jańalyqtary habarlady.
Nıý-Iorktegi BUU shtab-páterinde jýrnalısterge bergen málimdemesinde Gýterrısh jańa derekterge sáıkes, anklavtaǵy kóp adam qazir azyq-túlikke qol jetkize alatynyn aıtty. Onyń sózinshe, gýmanıtarlyq uıymdar kún saıyn 1,5 mıllıonnan astam ystyq tamaq daıyndap, búkil sektorǵa azyq-túlik jıyntyqtary jetkizilýin jalǵastyryp jatyr.
— Taza sý kóbirek qaýymdastyqtarǵa jetkizilip otyr. Keıbir medıtsınalyq mekemeler qaıta jumysyn bastady, — dedi ol.
Qysqy boran kezinde BUU agenttikteri tez arada shatyr, kórpe, kıim jáne basqa kómek túrlerin usyndy.
Bas hatshy qol jetkizilgen progrestiń gýmanıtarlyq uıymdardyń, múshe memleketterdiń, sondaı-aq Azamattyq-jaýyngerlik koordınatsııa ortalyǵymen keńeıip kele jatqan yntymaqtastyq arqasynda múmkin bolǵanyn atap ótti.
Baǵalaýǵa sáıkes, Gazada 1,6 mıllıon adam, halyqtyń 75%-dan astamy azyq-túlik tapshylyǵyn sezinip otyr. Esep boıynsha, qazirgi kezde sektordyń birde-bir aımaǵy tolyq ashtyq (IKF besinshi faza) deńgeıinde emes, biraq anklavtyń derlik búkil aımaǵy tótenshe jaǵdaı (tórtinshi faza) deńgeıinde qalyp otyr.
Azyq-túlik tapshylyǵy ásirese balalar, júkti jáne bala emizip otyrǵan analar arasynda áli de aýyr másele bolyp qala beredi. 2026 jyldyń ortasyna deıin 6 aıdan 5 jasqa deıingi 101 myńnan astam bala ashtyqqa ushyraýy múmkin. Sonymen qatar, shamamen 37 myń júkti jáne sábıleri bar áıelge emdeý qajet bolady.
— Gazadaǵy adamdardyń azaptaryn kórgende júregim jarylyp ketedi, — dedi Gýterrısh.
Onyń aıtýynsha, balalar sý basqan shatyrlarda uıyqtaýǵa májbúr.
Bas hatshy Izraıl áskeri ornalasqan Gazanyń kóp bóliginde aýyl sharýashylyǵy jerleri men keı aýdandar áli de qoljetimsiz ekenin atap ótti. Soǵys pen shabýyldar jalǵasyp jatyr, azamattyq turǵyndar arasynda qurbandar sany ósip otyr, gýmanıtarlyq toptar qaýipke ushyrap otyr.
Gýterrısh BUU qazan aıynan beri «ómirlik mańyzdy kómek arnalarynyń saqtalýyn qamtamasyz etý úshin bar kúshin salǵanyn» eske saldy: naýbaıhanalardy qoldaý, mıllıondaǵan tamaq bólikterin jetkizý, tamaqtaný ortalyqtaryn qaıta ashý, aýrýhanalardy qalpyna keltirý, balalardy vaktsınatsııalaý, qırandylardy tazalaý jáne sý qubyrlaryn jóndeý. Degenmen, kómek qajettilikteri kómek kóleminen jyldam ósip barady.
Osyǵan baılanysty Bas hatshy «turaqty atysty toqtatý qajet» dedi. Sondaı-aq, ol qosymsha ótkizý pýnktterin ashýǵa, mańyzdy taýarlardyń kirisine shekteýlerdi alyp tastaýǵa, bıýrokratııalyq kedergilerdi joıýǵa, Gazada qaýipsiz marshrýttardy qamtamasyz etýge, turaqty qarjylandyrýǵa shaqyrdy.
Gýterrısh Batys jaǵalaýdaǵy jaǵdaıdyń «jedel nasharlap bara jatqanyn» atap ótip, palestındikter Izraıl qonystanýshylarynyń zorlyq-zombylyq, jerdi ıelený, úılerdi buzý jáne qozǵalys shekteýlerine tap bolyp jatqanyn jetkizdi. Soltústik Batys jaǵalaýynda Izraıl kúshteri júrgizgen operatsııadan keıin ondaǵan myń adam úılerin tastaýǵa májbúr boldy.
Ol halyqaralyq quqyq búkil okkýpatsııalanǵan Palestına terrıtorııasynda, onyń ishinde Shyǵys Ierýsalımde de saqtalýy tıis ekenin eske saldy. Bas hatshy BUU Halyqaralyq Sotynyń ýaqytsha sharalaryn jáne 2025 jylǵy 22 qazandaǵy konsýltatıvtik qorytyndysyn eske saldy, onda Izraılge gýmanıtarlyq kómekti jetkizýge múmkindik berý jáne BUU-men yntymaqtasý, BUU men onyń personalynyń artyqshylyqtary men ımmýnıtetin saqtaý mindeti júktelgen.
Gýterrısh BUU-nyń Palestına bosqyndaryna kómek agenttigine (UNRWA) qoldaý kórsetýdi taǵy bir márte atap ótti, agenttik Gazada jáne óńirdiń basqa bólikterinde palestındikterge qyzmet kórsetýde mańyzdy ról atqaratynyn málimdedi.
Qorytyndysynda ol «Bul daǵdarys — adamnyń sheshimderinen týyndaǵan. Ol adamdardyń tańdaýy arqyly sheshile alady, eger saıası erik bolsa» dedi. Bas hatshy atysty toqtatý rejıminiń tolyq oryndalýyn, «sheksiz zorlyq tsıkline» núkte qoıýdy jáne eki memleketti qalyptastyrý protsesine jol ashýdy talap etti.
Aıta ketelik Izraıl deldaldardyń bitimgerlik kúsh-jigeri aıasynda Gaza sektoryna soqqy jasady.