Ǵalymdar bekitilmegen latyn qarpinde jaza bastaǵandarǵa pikir bildirdi
«Bul álipbıdiń tarıhyn bilesizder. Eń aldymen, Parlamentte dıgraf álipbıler týraly áńgime qozǵaldy. Biraq ol resmı túrde bekitilgen joq. Sodan keıin Elbasynyń Jarlyǵymen apostrof tańbasy qoıylǵan álipbı bekitildi. Alaıda, halyqtyń pikiri eskerilip, ol Jarlyqqa ózgeris engizildi. Qazir biz akýt tańbasy bar alfavıtti qoldanamyz. Qazirgi akýt tańbasymen alynǵan álipbıimiz «bir dybys – bir árip» prıntsıpine tolyǵymen sáıkes keledi. «Sh» men «Ch» áripteri ǵana osy prıtsıpke úılespeıdi. Dıakrıtıkanyń túr-túri bar. Akýt tańbasy bar álipbı sonyń ishinde, biz úshin yńǵaıly dıakrıtıka boıynsha jasaldy. Soǵan qaramastan, Prezıdent tapsyrmasy boıynsha álipbıdi taǵy da synaqtan ótkizemiz. Biraq bul alfavıt tolyǵymen aýysady degendi bildirmeıdi. Bul alfavıtte jurttyń kóńilinen shyqqan áripter kóp, 90 paıyzy durys», – dedi Sh. Shaıahmetov atyndaǵy «Til-Qazyna» ulttyq ǵylymı-praktıkalyq ortalyǵynyń ǵalym-hatshysy Anar Fazyljan búgin Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken baspasóz máslıhatynda.
Ǵalymnyń málimdeýinshe, búginde bekitilgen latyn álipbıine ózgerister engizý jumystary júrgizilip jatyr.
«Jańa álipbıdiń kallıgrafııalyq úlgisin Y. Altynsarın atyndaǵy Bilim berý akademııasynyń psıholog, pedagog, dızaıner, tiltanýshy, ádisteme mamandarynan quralǵan jumys toby ázirlep jatyr. Meniń bilýimshe, ol daıyn bolyp qaldy. Eger qazirgi álipbıdiń áripteri ózgerse, kallıgrafııa da tez arada soǵan sáıkes ózgertiledi. Bilim jáne ǵylym mınıstrligi 2021 jyldan bastap álippeni latyn álipbıimen daıyndaıdy. Sondyqtan da kallıgrafııalyq úlgi de atalmysh ýaqytqa deıin ázir bolady. Bekitilgen dúnıeni ózgertý óte qıyn. Sondyqtan bekitilmegen álipbımen tańbalaý tájirıbeleri oryndy dep sanaımyn. Kóbi mekeme mańdaıshalaryn bekitilmegen latynmen jazyp alyp, erteń taǵy shyǵyndalady degen syn aıtylyp júr. Kez kelgen memlekettik mekemeniń mańdaıshasyndaǵy jazý 6 aıda bir ret aýystyrylyp otyrady. Sebebi kúnge ońady, jelge totyǵady. Sondyqtan ol syn – negizsiz», - deıdi ol.
Buǵan deıin habarlaǵanymyzdaı, latyn álipbıine kóshý ádistemesin ázirleýge myńnan astam maman qatysty.
Foto: baq.kz
