Ǵalymdar paıdaly qazbalardy óndirýdiń jańa tehnologııasyn oılap tapty
ASTANA. KAZINFORM — Qazirgi ýaqytta Dolınnyı kenishiniń jylyna 350 myń tonna qaldyq qaldyqtaryn óndirilgen keńistikke toltyrý úshin kádege jaratady, bul qaldyqtardy qaldyq qoımasyna saqtaý kólemin edáýir azaıtýǵa múmkindik beredi. Bul týraly Ónerkásip jáne qurylys mınıstrliginiń baspsóz qyzmeti habarlady.
Ár ken ornyna jeke kózqaras qajet. Sondyqtan ǵylymı sheshim qabyldaýdan buryn kenderdi, olardyń jatys tereńdigin jáne basqa da birqatar parametrlerdi muqııat jan-jaqty zertteý qajet. VNIItsvetmet ǵalymdarynyń toltyrmany óndirýdegi jalpy tásili — taý-ken metallýrgııa kásiporyndarynyń qaldyqtaryn paıdalaný. Durys tańdalǵan toltyrma quramy men tehnologııasy ekologııalyq táýekelderdi azaıtady, óndirý protsesin júrgizý qaýipsizdigin jáne jalpy kenish jumysynyń tıimdiligin arttyrady.
— Mysal retinde «Qazmyrysh» JShS Shyǵys Qazaqstan KBK Dolınnyı kenishin ataýǵa bolady. 2017 jyldan bastap ıgerilgen qazym keńistikti tolyq toltyrmalap, ıgerýdiń aralyq qabattyq-kameralyq júıesimen qaza otyryp, attas polımetall ken ornyn pysyqtaıdy. Qataıtatyn toltyrǵysh qospalardyń ınertti toltyrǵyshy retinde Rıdder baıytý fabrıkasynyń aǵymdaǵy baıytý qaldyqtary qoldanylady. 2020 jyly saǵattyq ónimdiligi qalaý qospasy 30 kýb. metr bolatyn Beton-qalaý kesheni salyndy. Rıdder BF-nyń aǵymdaǵy qaldyqtary zaýyttyń qumdy jınaý torabynda iriktelip alynady jáne gıdrotsıklondaýdyń birinshi kezeńinen ótkizilip, sorǵylarmen Dolınnyı kenishiniń beton-qalaý keshenine jetkiziledi. Onda olar gıdrotsıklonda sýsyzdandyrýdyń ekinshi kezeńinen ótetin, sodan soń qatty qaldyqtardyń 30%-na deıin kólemi qaldyq qoımasyna jiberiledi, — delingen mınıstrlik habarlamasynda.
Kásiporyn ǵalymdardyń aldyna beton-qalaý kesheni ónimdiligi men óndirilgen keńistikti toltyrmalaý úshin qaldyqtardy kádege jaratý kólemin ulǵaıtý mindetin qoıdy. Ǵylymı-zertteý jáne tájirıbelik-konstrýktorlyq jumystardyń ońtaıly nátıjesi gıdrotsıklondardyń jańa batareıasyn ornatý arqyly praktıkalyq iske asyrýdy tapty. VNIItsvetmet mamandary ázirlegen reglament boıynsha beton-toltyrmalaý keshenin qaıta jańartý onyń ónimdiligin saǵatyna 50 kýb. metrge deıin arttyrýǵa jáne qaldyq qoımasyna jiberiletin gıdrotsıklondardy tógýdegi qatty qaldyqtardyń quramyn 14%-ǵa deıin qysqartýǵa múmkindik berdi.
Aıta ketelik ǵalymdar otqa janbaıtyn, radıatsııaǵa tozbaıtyn, aıazǵa qatpaıtyn kabelder oılap tapqany týraly jazǵan edik.