Ǵalymdar Mysyrdaǵy ekinshi jasyryn qalany tapty

ASTANA. KAZINFORM – Italııalyq zertteýshiler toby buǵan deıin Mysyr aýmaǵynan jerasty jasyryn qalany tapqan bolatyn. Jýyrda olar taǵy bir uqsas qurylymdy anyqtap, bul Gıza pıramıdalaryn shamamen 910 metr (2 000 fýt) tereńdikte bir-birimen baılanystyratyn alyp jerasty kesheniniń bar ekenin «dáleldeıdi» dep málimdedi, dep habarlaıdy AZERTADJ.

Alǵash ret 2024 jylǵy naýryzda Hafra pıramıdasynyń astynan úlken jerasty qurylymynyń tabylǵany jarııalanǵan edi. Alaıda bul jańalyq jetekshi arheologtardyń syn-eskertpelerine ushyrap, olar zertteý qorytyndylaryn «jalǵan» ári ǵylymı negizden ada dep atady. Sebebi georadardyń mundaı tereńdikke deıin skanerleı almaıtynyn alǵa tartqan bolatyn. Soǵan qaramastan, birneshe aıdan keıin zertteý toby eń kishi negizgi pıramıda Menkaýra astynan da osyndaı shahtalar tabylǵanyn habarlady.

Zertteýdiń avtory ári Shotlandııadaǵy Stratklaıd ýnıversıtetiniń radıolokatsııa mamany Fılıppo Bıondıdiń aıtýynsha, alynǵan málimetter Menkaýra pıramıdasynyń astynda Hafradaǵydaı tirek qurylymdardyń bar bolý yqtımaldyǵy 90 paıyz ekenin kórsetip otyr.

— Biz bul qorytyndyǵa tomografııa derekterin obektıvti taldaý arqyly keldik. Bul qurylymdar eksperımenttik ólsheýler negizinde Hafra pıramıdasynyń astynan anyqtalǵan elementterdiń Menkaýrada da bar ekenin aıqyn kórsetedi, — dedi Bıondı.

Onyń aıtýynsha, Gıza keshenindegi barlyq qurylym ózara baılanysta bolýy múmkin. Bul óz kezeginde pıramıdalardyń asa iri jerasty ınfraqurylym kesheniniń «aısbergtiń ushy» ǵana ekenin dáleldeıdi.

— Bul júıe jer astyndaǵy negizgi qurylymdardy jalǵaıtyn týnnelderden turatyn tyǵyz jelini quraýy múmkin, — deıdi zertteýshi.

Bıondı men onyń komandasy bul nysandar shamamen 38 myń jyl buryn ómir súrgen, joıylyp ketken kóne órkenıetke tıesili degen boljam aıtady. Degenmen arheologtardyń basym bóligi Gıza pıramıdalarynyń jasy 4,5 myń jyl dep esepteıdi.

Zertteýshilerdiń hronologııasy boıynsha, bul órkenıet shamamen 12 800 jyl buryn jahandyq apat, mysaly kometanyń soqtyǵysýy saldarynan joıylyp ketken. Saldarynan jer betin sý basyp, haos ornap, órkenıettiń kóp bóligi joıylǵan. Aman qalǵandar óz bilimin astronomııa, ınjenerııa jáne kıeli arhıtektýra salalaryndaǵy tájirıbelerin keıingi órkenıet, sonyń ishinde kóne mysyrlyqtarǵa mura etip qaldyrǵan. 

Aıta ketelik Mysyrda perǵaýyn murageriniń qabiri tabylǵany týraly jazǵan edik.