Ǵalamsharlardyń birinen sý tabyldy

NUR-SULTAN. QazAqparat - Alǵash ret astronomdar Kún júıesinen tys ornalasqan ekzoplanetany anyqtap, onyń atmosferasyn zerttedi. Nátıjesinde bul jańa ǵalamshardan sý «bý kúıinde» tabylyp otyr, dep habarlaıdy CNN.

Ekzoplanetanyń ataýy - K2-18b, ol Jer ǵalamsharynan 8 ese aýyr. Jer men Neptýn salmaǵynyń orta qosyndysyn quraıtyn, sýper jer nemese ekzo ǵalamshar dep atalady. Eń alǵash ret 2015 jyly NASA Kepler ǵarysh apparatynyń kómegimen anyqtalǵan. 2016 jyldan beri zertteý júrgizgen ǵalymdar bul ǵalamshardyń atmosferasynan sý tapqan. Olar sondaı-aq sýdyń sıgnatýrasy men atmosferadaǵy gelııdi baqylap, bul ekeýiniń ǵalamdaǵy eń kóp taraǵan element ekenin aıtty.

Ekzoplaneta atmosferasynan sýdy bý kúıinde anyqtaý jáne bul ǵalamshardyń juldyzdardy aınalýda tirshilikke qolaıly ekendigin dáleldeý arqyly ǵalymdar suıyq sýdyń da paıda bolatynyna kámil senimdi. ıAǵnı, atalǵan ǵalamsharda tirshiliktiń paıda bolýy nemese adam ómirine qolaıly jaǵdaı jasaý ábden múmkin.

Ǵalymdardyń zertteýi Nature Astronomy jýrnalynda jaryq kórdi. «K2-18b ekinshi Jer ǵalamshary emes, óıtkeni, onyń massasy tym aýyr jáne atmosfera quramy ár túrli. Alaıda, bul bárimizdi tolǵandyrǵan suraqqa jaýap izdeýge túrtki bolyp otyr: Jer ǵalamshary minsiz be? Zertteý jalǵasa beredi» dedi London ýnıversıteti janyndaǵy kolledj, ǵarysh Ekzohımııa ortalyǵynyń ǵylymı qyzmetkeri Angelos Tsıaras.

Bir qyzyǵy, ekzoplaneta óz juldyzyn ár 33 kún saıyn aınalady jáne Jerdiń Kúnge qashyqtyǵymen salystyrǵanda, bul ǵalamshar óz juldyzyna áldeqaıda jaqyn ornalasqan. Biraq onyń juldyzy kúnmen salystyrǵanda, sýyq. Sondyqtan Jerdegi temperatýra men bul ekzoplanetadaǵy aýa temperatýrasy uqsas. Ǵalymdar aldaǵy onjyldyqta ǵylymda buryn sońdy bolmaǵan jańalyq ashamyz dep otyr, sebebi, ekzoǵalamshardaǵy adam ómirine arnalǵan jaǵdaı Jerden de qolaıly bolýy múmkin.