Frantsııa qazaqstandyqtardy «Tsıfrlyq kúzdi» birge qarsy alýǵa shaqyrady
- Elshi myrza, mádenıet máselesinde Frantsııa Qazaqstanmen yntymaqtastyqty qalaı jolǵa qoıǵan?
- Frantsııa óziniń strategııalyq seriktesi Qazaqstanǵa qulaq túre otyryp, ózinde bar eń úzdik dúnıelerdi ǵana usynady. Frantsııa - bul ınnovatsııa men zamanaýılyqtyń nyshany, sonymen qatar kókjıegi jańarǵan el. Aǵymdaǵy jylǵy mádenıet maýsymynyń basty taqyryby ınnovatsııaǵa, kásipkerlikke tásil men bolashaqqa qaraı túbegeıli baǵdarlanǵan. Kúz Frantsııa Elshiliginiń mádenı jobalarymen jáne onyń seriktesi Qazaqstandaǵy tsıfrlandyrýdy damytýdyń saıası baǵytymen selbesip materıalsyzdandyrylady, vırtýaldanady. Alýan túrli baǵdarlamalardyń arqasynda jańa tehnologııalar barlyǵyna qoljetimdi bola túsedi.
- Frantsııa qazaqstandyq kórermenderge ne usynbaq nıette?
- Biz «Grame» jobasyn usynatyn bolamyz. «Grame» - bul ınnovatsııalyq protsestermen áýestengen túrli janr men baǵyttyń kompozıtorlary, oryndaýshylary, zertteýshileri men ártisteri kezdesip, týyndylardy dúnıege ákeletin oryn. Olar eń aldyńǵy qatarly tehnologııalyq jabdyqtarmen qatar shyǵarmashylyq jáne tehnologııalyq qoldaýǵa da ıe. Árbir maýsym barysynda frantsýzdyq jáne sheteldik shamamen 20 kompozıtor, sondaı-aq ózge de ártister komandasy osy jerde ózderiniń shyǵarmashylyq rezıdentsııasyn ótkizedi. Almatydaǵy Qurmanǵazy atyndaǵy konservatorııada smartfondarǵa arnalǵan Grame «Smart Faust» qosymshasyn paıdalaný arqyly ınteraktıvti kontsert ótedi. Kontsert eki bólimnen turady. Aldymen smartfondar men solıster «hory» úshin 3 shyǵarma, sodan keıin jurtshylyqtyń tikeleı qatysýymen aqtyq shyǵarma oryndalmaq. Horǵa qatysty aıtar bolsam, ol 10-nan 30-ǵa deıingi eriktiden turady. Olar mýzykanttar men kompozıtordan 3 saǵattan 3 sabaq alǵan, ıaǵnı qysqa merzimdi taǵlymdamadan ótken mýzykant emes adamdardan jasaqtalady.
- 25 qazanda aýmaǵynda «Tsıfrlyq ekonomıka» dep atalatyn franko-qazaqstandyq forým ótpek. Osy jaıynda tarqata aıtyp berseńiz.
- Forýmǵa frantsýz kásiporyndary men sarapshylar, sonymen qatar qazaqstandyq memlekettik organdar men kommertsııalyq uıymdardyń ókilderi qatyspaq. Olar tsıfrlyq tehnologııa taqyrybynyń túrli máselelerin talqylaý úshin bas qosady. Bul sharamen qatar kórshi aýdıtorııada iskerlik kezdesýler ótip, sarapshylar pikirtalasy bolady. Atap óterligi, árbir sessııaǵa túrli kásiporynnyń atynan sóz sóıleıtin keminde eki frantsýz sarapshysy men qazaqstandyq taraptan joǵary laýazymdy bir ókil qatysady. Sessııa júrgizýshisi árbir qatysýshyǵa sóz sóıleý úshin 20 mınýttan beredi jáne suraq-jaýapqa da ýaqyt qarastyrylǵan. Forým kezinde kelissózder men kezdesýler ótkizý úshin jeke aýdıtorııany paıdalanýǵa da múmkindik bar.
- Bizge frantsýz taraby biregeı tsıfrlyq ınstallıatsııa kórsetýdi josparlap otyrǵany belgili.
- Iá, 19 qazannan bastap 4 qarashaǵa deıin Almatydaǵy Dostyk Plaza saýda oıyn-saýyq ortalyǵynda «Delta p3», «Jıekti perspektıva» jáne «Bylyq 4p2» (frame version) dep atalatyn 3 ınstallıatsııa qoıady. Installıatsııalar rejısser Olıve Ratsıdyń jumystary sanalady. Olıve Ratsıdiń shyǵarmashylyǵy keńistikti túsiný taqyrybyna arnalǵan birqatar jobany qamtıdy. Usynylatyn joba - bul Echolyse toptamasynyń varıatsııasy. Ony kórý arqyly sizder keńistik adymdap ólshep, túpsiz tuńǵıyqqa batyp ketesiz ne bolmasa sýretshi qııalynan týǵan sáýlelerdiń oıyn nysanyna aınala alasyz. Biriniń ústine biri tekshelep qoıylǵan nysandar men zattar keńistikti múldem jańasha baǵalaýǵa múmkindik beredi jáne jańa vırtýaldy aýmaqty ashýǵa septigin tıgizedi. Echolyse jobasyn júzege asyrý sonaý ıtalııalyq Renessans sýretshileri qoldanǵan beıneler men perspektıvalardyń ózgerýi tehnıkasyna negizdelgen. Bul tehnıka «anamorfoz» degen ataýmen belgili. Optıkalyq ıllıýzııa sizdi shyǵarmanyń dúnıege kelýin kórý úshin keńistikte oryn aýystyrýǵa shaqyra otyryp, kórý úshin tańdap alǵan núkteńizge táýeldiligińizden jańylystyrady. «Delta» - bul vıdeo, dybysy bar vıdeokesin tsıkl túrinde usynylatyn ınstallıatsııa. Al «Jıekti perspektıva» shamamen 20 jaryqdıodty jáne aǵash jıekten jasalatyn ınstallıatsııa. Bul úılesimmen ártis 2012 jyldan beri Fragment in Space jobasy aıasynda jumys isteýde. Keleshek sizdi jaryq aǵynyna ilestirip, bir mezette tolqynda júzip júresiz.
- «Tsıfrlyq kúz» baǵdarlamasynyń tarmaqtarynyń birinde Anımatsııalyq kıno festıvali týraly jazylǵan. Anımatsııalyq fılmderdi qaıdan jáne qashan kórýge bolady?
- Frantsııanyń úzdik anımatsııalyq fılmderi 27 qazan men 3 qarasha aralyǵynda Almaty kınozaldarynda orys tilinde sýbtıtrmen kórsetiledi. Festıvalge anımatsııalyq ónerdiń álemdegi eń mártebeli mektepteriniń biri Les GOBELINS ókilderi keledi. Olar sheberlik sabaqtaryn ótkizip, qazaqstandyq mýltıplıkatorlardyń shyǵarmashylyǵymen tanysady.
- Elshi myrza, Sorbon-Qazaqstan ınstıtýty men Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti - Elbasy qory uıymdastyratyn ınnovatsııalyq konkýrs jaıynda aıtyp berseńiz.
- Sorbon-Qazaqstan ınstıtýty men Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti - Elbasy qory úlken ınnovatsııalyq konkýrs bastaıdy. Onyń qorytyndysynda Qazaqstanda jumys isteıtin jáne tsıfrlyq tehnologııalardy ınvestıtsııalaýǵa daıyn kásiporyndar úshin ınnovatsııalyq sheshim jasap shyqqan úzdik komanda marapattalady. Hakatonǵa shaqyrylǵan frantsýz kompanııalarynyń ókilderi úzdik komandany anyqtaý úshin qazylar alqasynyń quramyna kiretin bolady. Birinshi oryn alǵan komanda frantsýz startaptardyń ekojúıesimen tanysý úshin bir aptaǵa Parıjge sapar shegedi. Konkýrsty Almatydaǵy Frantsýz alıansy uıymdastyryp otyr. Ol jarys túrinde ótedi. Konkýrs shartyna sáıkes komandalar 48 saǵattyń ishinde tolyq metrajdy nemese vırtýaldy shynaıylyqty qysqa metr túsirip úlgerýleri qajet. 3-4 adamnan turatyn komanda Wonda VR-diń eki muǵaliminiń basshylyǵymen jumys isteıdi. Olardyń tek qana 2 kún ýaqyttary bar. Konkýrs aıaqtalǵannan keıin barlyq jobalardy iOS nemese Android mobıldi qosymshasynyń kómegimen kórýge bolady. Jobaǵa eń aldymen óner, kıno, anımatsııa nemese grafıkany oqyp júrgen stýdentter shaqyrylady.
- Suhbatyńyzǵa rahmet!