Fılıppınde pııaz baǵasy rekordtyq deńgeıge jetti

MANILA. QazAqparat – Fılıppınde pııaz baǵasy rekordtyq deńgeıge jetti. Kókónis baǵasynyń sharyqtap ketkeni sonshalyq, kópshilik ony altynmen salystyryp jatyr, dep habarlaıdy QazAqparat The Guardian basylymyna silteme jasap.

Fılıppın ashanasynda negizgi as quramy sanalatyn pııaz baǵasy etten de qymbattap ketken. Pııazdyń bir kelisi 700 pesoǵa nemese shamamen 13 AQSh dollaryna qymbattady.

Jergilikti meıramhanalarda pııaz jáne pııaz qosylǵan taǵamdardyń joqtyǵy eskertilgen habarlandyrýlar ilingen.

Fılıppındik sheneýnikter týrısterge arnaıy ruqsatsyz pııaz tasymaldaýǵa bolmaıtynyn eskertip jatyr.

Jergilikti BAQ-tyń habarlaýynsha, Fılıppın sheneýnikteri ótken jyly 500-600 mıllıon peso turatyn (9-11 mıllıon AQSh dollary) pııazdy tárkilegen. Kontrabandalyq pııazdyń kólemi eldegi barlyq kontrabandalyq aýyl sharýashylyǵy ónimderiniń 30 paıyzyn alǵan.

Osy aptada el prezıdenti Ferdınand Markos eldegi azyq-túlik ınflıatsııasyn tótenshe jaǵdaı dep atady.

«Pııaz baǵasynyń qymbattaýy jeltoqsan aıynda buryn-sońdy bolmaǵan deńgeıge jetti», - dedi Ateneo de Manıla ýnıversıtetiniń professory Leonardo Lanzona.

Jeltoqsan aıynyń sońynda pııazdyń bir kelisi 720 pesoǵa (13 dollar) jetti, bul megapolıstegi eń tómengi kúndik jalaqydan (533-570 peso) asyp túsedi. Sodan beri baǵa tómendedi, biraq bir keli pııaz áli kúnge deıin tutas taýyqtan qymbat.

Tek pııaz ǵana qymbattaǵan joq. Jumyrtqa baǵasy da kóterilip, elde qant tapshylyǵy baıqaldy.

Sarapshylar pııaz daǵdarysynyń ártúrli sebepterin ataıdy: salqyndatqysh qoımalardyń jetispeýshiligi, pandemııadan keıingi suranystyń ósýi, kontrabanda men tabıǵı apattardyń áseri.

Fılıppınniń aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi jergilikti fermerlerge áserdi azaıtý úshin pııaz ımportyna shekteýler engiziletinin aıtty. Fılıppın prezıdenti CNN Philippines arnasyna bergen suhbatynda kókónisti ımporttaýdan basqa amal joq ekenin habarlady. Sonymen qatar, óndiristi jaqsartý jáne kontrabandamen kúresý úshin sharalar qoldanylatynyn aıtty.

«Meniń oıymsha, bul máseleni sheshýdiń eń jaqsy joly – fermerlerge tutynýshylarmen tikeleı jumys jasaýǵa múmkindik berý», - dedi professor Lanzona.

Ol úkimet fermerlerdi naryqqa shyǵý úshin tehnologııalarmen qamtamasyz etýge nazar aýdarýy kerek ekenin atap ótti.

Foto: Rolex dela Peña/EPA