FAO basshysy: Qazaqstan — turaqty agrosalada jahandyq kóshbasshy bolýǵa daıyn el
ASTANA. KAZINFORM — Premer-mınıstr Oljas Bektenov pen FAO-nyń bas dırektory Tsıýı Dýnıý azyq-túlik qaýipsizdigindegi birlesken jobalardy talqylady, dep habarlaıdy Úkimettiń baspasóz qyzmeti.
Premer-mınıstr Oljas Bektenov Astana halyqaralyq forýmyna qatysý úshin Qazaqstanǵa kelgen BUU Azyq-túlik jáne aýyl sharýashylyǵy uıymynyń (FAO) bas dırektory Tsıýı Dýnıýımen kezdesti.
Kezdesýde 2024 jyly joǵary deńgeıdegi kelissózder barysynda qol jetkizilgen ýaǵdalastyqtardy júzege asyrý barysy qaraldy. Sondaı-aq Qazaqstan — FAO seriktestik baǵdarlamasy aıasyndaǵy ózekti máseleler men jumys josparlary talqylandy.
Onda aýyl sharýashylyǵy ónimderin qaıta óńdeý salasyndaǵy yntymaqtastyqty tereńdetý jáne qosylǵan quny joǵary agroónimderi eksportyn ulǵaıtý perspektıvalaryna nazar aýdaryldy.
QR Premer-mınıstri aýyl sharýashylyǵy ulttyq ekonomıkanyń negizgi salalarynyń biri ekenin basa aıtty. Qazaqstan aýyl sharýashylyǵy ónimderin álemniń 80 eline eksporttaıdy jáne jahandyq azyq-túlik qaýipsizdigi ındeksinde 113 eldiń ishinde 32-shi orynda.
— Salany damytý jumystary óz nátıjesin berýde: ótken jyly biz aýyl sharýashylyǵynyń jalpy ónimi 13,7%-ǵa óskenin atap óttik. Qazaqstan taıaý jyldarda aýyl sharýashylyǵy ónimderin óńdeýdi belsendi túrde damytyp, qosylǵan quny joǵary ónim úlesin 70%-ǵa jetkizýge nıetti. Jańa óńdeý kásiporyndaryn salý jáne jumys istep turǵandaryn jańǵyrtý josparlanyp otyr. Aldaǵy úsh jylda biz agroazyq-túlik salasynda jalpy quny $4,8 mlrd-tan asatyn 600-den astam ınvestıtsııalyq jobany júzege asyrýdy josparlap otyrmyz, — dep atap ótti Oljas Bektenov.
Qazaqstan ozyq agrotehnologııalarmen almasýǵa, sondaı-aq óndiriske ǵylymı kózqarastardy damytýǵa múddeli.
FAO-nyń bas dırektory Qazaqstan áleýetin joǵary baǵalap, ózara is-qımyldy odan ári tereńdetýge senim bildirdi.
— Qazaqstan, Eýrazııanyń qaq ortasynda ornalasqan, orasan zor jer resýrstary men baı agrobıoalýantúrlilikke ıe, strategııalyq ornalasýymen turaqty aýyl sharýashylyǵynda álemdik kóshbasshyǵa aınalýy úshin zor áleýetke ıe. Álemde jer kólemi jaǵynan toǵyzynshy oryndaǵy iri el retinde Qazaqstannyń agroazyq-túlik júıelerin ornyqty damýdyń, ekonomıkalyq ósýdiń jáne ekologııalyq jaýapkershiliktiń qozǵaýshy kúshine aınaldyrýda áleýeti men ambıtsııasy jeterlik. FAO Qazaqstanmen berik seriktestigin maqtan tutady jáne elimizdi azyq-túlik qaýipsizdigine qol jetkizýde, ınnovatsııalardy engizýde jáne bolashaq urpaq úshin ornyqty sheshimderdi ilgeriletýde odan ári qoldaý kórsetýge nıetti, — dedi Tsıýı Dýnıýı.
Yntymaqtastyqtyń basym baǵyttarynyń biri — agrarlyq sektorda tsıfrlyq sheshimderdi engizý. Qazaqstan shegirtkeleriniń taralýyn baqylaý jáne onyń aldyn alý maqsatynda jasandy ıntellekt negizinde geoaqparattyq júıeni jáne FitoSpace biryńǵaı tsıfrlyq platformasyn qurýǵa bastamashy boldy. Atalǵan qyzmet monıtorınginiń dáldigin jaqsartýǵa, pestıtsıdter paıdalanýdy jáne ekologııalyq qaýip-qaterlerdi azaıtýǵa múmkindik beredi, bul aýyl sharýashylyǵynyń tıimdiligin arttyrýǵa jáne fıtosanıtarııalyq baqylaýdy kúsheıtýge yqpal etedi.
Sonymen qatar, veterınarlyq júıeni jáne bıoqaýipsizdikti odan ári damytý qajettiligi atap ótildi. Sý resýrstaryn turaqty basqarý boıynsha ózara is-qımyldy nyǵaıtý perspektıvalary talqylandy. Qazaqstan Sý resýrstaryn basqarý boıynsha Qazaqstan men FAO-nyń jeke seriktestik baǵdarlamasyn qurý múmkindikterin zertteý jumysyn bastady.
Sondaı-aq taraptar jerdiń tozýy jáne shóleıttenýimen kúres boıynsha birlesken jumystyń mańyzdylyǵyn atap ótti. Qazaqstan qurǵaqshylyq pen shańdy daýyldan zardap shekken eldiń jeti óńiri úshin ózekti bastamalardy júzege asyrý úshin FAO-men yntymaqtastyqty keńeıtýge múddeli.
Jalpy, BUU-nyń azyq-túlik jáne aýyl sharýashylyǵy uıymynyń Qazaqstandaǵy qyzmeti eldiń agroónerkásip keshenin damytý salasyndaǵy ulttyq strategııalyq qujattardy ázirleýge járdemdesýdi qamtıdy. Qazirgi ýaqytta Qazaqstandaǵy FAO jobalarynyń qorjyny 55-ten astam bastamany, onyń ishinde 33 iske asyrylǵan jobany, sondaı-aq 22 júzege asyp jatqan jobany qamtıdy.
Buǵan deıin Premer-mınıstr Oljas Bektenov aldaǵy úsh aıda oblys ákimderi atqarýy tıis birqatar mindetterdi atap ótti.