F-35 satylymy, ınvestıtsııa, Hashoggı isi: Tramp pen Saýd Arabııasynyń hanzadasy neni talqylady
ASTANA. KAZINFORM – AQSh prezıdenti Donald Tramp Saýd Arabııasynyń taq murageri Muhammed ben Salmandy Aq úıde saltanatpen qarsy aldy. Doǵal kabınette taq muragerine Saýd Arabııasynan shyqqan amerıkalyq jýrnalıst Djamal Hashoggıdiń ólimine qatysty suraqtar qoıyldy, biraq Tramp hanzadanyń bul týraly eshteńe bilmeıtinin málimdedi, dep habarlaıdy BBC.
Hashoggıdiń óltirilýi
Bul Muhammed ben Salmannyń 2018 jyldan beri AQSh-qa alǵashqy sapary. Ol kezde taq murageri AQSh-ta úsh aptaǵa jýyq ýaqyt ótkizip, kóptegen saıasatkerlermen jáne qoǵam qaıratkerlerimen kezdesti.
Al sol jyldyń qazan aıynda Saýd Arabııasynyń AQSh-ta turatyn oppozıtsııalyq qaıratkeri jáne Washington Post gazetiniń tilshisi Djamal Hashoggı Saýd Arabııasynyń Ystanbuldaǵy konsýldyǵynda óltirildi.
AQSh barlaý qyzmeti keıinirek Muhammed ben Salman bul qylmysqa ruqsat bergen degen qorytyndyǵa keldi. Onyń ózi Hashoggıdiń josparlanǵan óltirilýi týraly bilmegenin málimdedi, biraq memlekettiń is júzindegi basshysy retinde ol úshin jaýapkershilikti moıyndap, kisi óltirýdi «úlken qatelik» dep atady.
Aq úıdegi baspasóz konferentsııasy kezinde Tramp ABC tilshisiniń Hashoggıdiń óltirilýi týraly suraǵyna jaýap retinde Saýd hanzadasyn qorǵady.
- Siz óte daýly adam týraly aıtyp otyrsyz. Siz aıtyp otyrǵan bul myrzany kóp adam unatqan joq. Sizge ol unasa da, unamasa da, kez kelgen nárse bolýy múmkin. Alaıda ol (taq murageri) bul týraly eshteńe bilmegen (…) Bizdiń qonaqtarymyzdy yńǵaısyz jaǵdaıǵa qaldyrýdyń qajeti joq, - dedi AQSh prezıdenti.
F-35 satylymy
Keıinirek Aq úı Saýd Arabııasymen azamattyq atom energetıkasyn damytý týraly birlesken deklaratsııaǵa qol qoıylǵanyn jáne prezıdenttiń ózi koroldikke bolashaqta F-35 joıǵysh ushaqtaryn jetkizýdi qamtıtyn «iri qorǵanys-eksporttyq paketin» maquldaǵanyn habarlady.
AQSh-ta keıbir áskerı sheneýnikter álemdegi eń ozyq dep sanalatyn bul ushaqtar arqyly Saýd Arabııasy jasyryn tehnologııalarǵa qol jetkizip, ony seriktesi Qytaımen bólisedi dep alańdaıdy.
Izraılde keıbir resmı tulǵalar Saýd Arabııasyna F-35 satý Izraıldiń aımaqtaǵy barlyq basqa elderden áskerı turǵydan joǵary el retindegi pozıtsııasyna nuqsan keltiredi dep málimdeıdi. Qazirgi ýaqytta Taıaý Shyǵysta bul ushaqtar tek Izraılde bar.
Tramp seısenbide Saýd Arabııasy bıleýshisimen kezdesýine deıin Saýd Arabııasy – «Amerıka Qurama Shtattarynyń uly odaqtasy» bolǵandyqtan oǵan bul ushaqtardy satatynyn senimdi túrde málimdedi.
AQSh-tyń NATO-dan tys mańyzdy odaqtasy
Kezdesýden keıin amerıkalyq kóshbasshy Er-Rııadty NATO-dan tys mańyzdy odaqtasy dep jarııalady.
- Saýd Arabııasyn NATO-ǵa kirmeıtin mańyzdy odaqtas retinde resmı túrde belgileý arqyly áskerı yntymaqtastyǵymyzdy odan da joǵary deńgeıge kóterip jatqanymyzdy habarlaýǵa qýanyshtymyn, - dedi Tramp.
Budan basqa, Aq úıdegi kezdesýden keıin AQSh pen Saýd Arabııasy azamattyq ıadrolyq energetıka, mańyzdy mıneraldar jáne jasandy ıntellekt salasyndaǵy yntymaqtastyq týraly birqatar mańyzdy kelisimderge qol qoıdy.
Óz kezeginde Saýd Arabııasy AQSh-qa salatyn ınvestıtsııa kólemin shamamen 1 trln dollarǵa deıin arttyrýǵa ýáde berdi.
Eske sala ketsek, mamyr aıynda AQSh pen Saýd Arabııasy qorǵanys salasynda 142 mlrd dollarlyq kelisimge qol qoıdy.