Eýropa arab sammıtiniń Gaza sektoryna qatysty sheshimin qoldady

Germanııa, Frantsııa, Italııa jáne Ulybrıtanııanyń syrtqy ister mınıstrleri arab elderi ázirlegen jáne tórt kún buryn Mysyrda usynylǵan Gaza sektoryn qalpyna keltirý josparyn qoldaıtynyn bildirdi, dep habarlaıdy DW.

Arab elderi ázirlegen Gaza sektoryn qalpyna keltirýdiń bes jyldyq jospary Eýropanyń qoldaýyna ıe boldy. Germanııa, Frantsııa, Italııa jáne Ulybrıtanııanyń syrtqy ister mınıstrleri bul jospar óńirdegi eki mıllıonǵa jýyq palestınalyqtyń aýyr jaǵdaıyn tez jáne uzaq merzimdi perspektıvada jaqsartýdyń shynaıy jolyn usynatynyn birlesken málimdemesinde atap ótti. Bul týraly 8 naýryz, senbi kúni dpa agenttigi mınıstrlerdiń málimdemesine silteme jasap habarlady.

Mınıstrlerdiń aıtýynsha, bul jospardy júzege asyrý úshin Izraıl men palestınalyqtar úshin qabyldanatyn, uzaq merzimdi beıbitshilik pen qaýipsizdikti qamtamasyz etetin berik negiz qajet. Málimdeme avtorlary «barlyq tarapty bul jospardyń artyqshylyqtaryn bastapqy núkte retinde paıdalanýǵa» shaqyrdy jáne 4 naýryzda Mysyrda usynylǵan qujattyń «Palestına avtonomııasynyń ortalyq rólin naqty qoldaıtynyn» atap ótti.

— Biz HAMAS-tyń Gaza sektoryn basqarmaýy jáne Izraılge qaýip tóndirmeýi tıis ekenin túsinemiz, — dep atap ótti Eýropanyń tórt negizgi eliniń syrtqy ister mınıstrleri.

Arab sammıti Gaza sektoryna qatysty Mysyrdyń josparyn qoldady.

Arab memleketteri lıgasynyń tótenshe sammıtine qatysýshylar Izraılmen soǵys saldarynan qıraǵan Gaza sektoryn qalpyna keltirýge arnalǵan Mysyr josparyn qoldady. Bul jospar palestınalyqtardy qonys aýdarýǵa májbúrlemeı, 53 mıllıard dollar (shamamen 50,5 mıllıard eýro) kóleminde qarjy bólýdi kózdeıdi.

4 naýryzda Kaırdegi sammıt qorytyndysy boıynsha Mysyr prezıdenti Abdel Fattah as-Sısı bul sheshimniń qabyldanǵanyn málimdedi. Bes jylǵa eseptelgen bul jospar AQSh prezıdenti Donald Tramp buryn usynǵan «Taıaý Shyǵys rıverasy» tujyrymdamasynan túbegeıli erekshelenedi. Tramptyń jospary Gaza sektorynyń turǵyndaryn «dostas» arab elderine jappaı kóshirýdi kózdegen bolatyn.

Óz sózinde Mysyr prezıdenti AQSh prezıdentiniń usynysy arab elderi ókilderiniń qatań synyna ushyraǵanyna qaramastan Tramptyń da aımaqtaǵy beıbit retteýge yqpal ete alatynyna senim bildirdi.

— Shynaıy beıbitshilik Palestına memleketi qurylmaıynsha ornamaıdy Beıbitshilik kúshpen ornatylmaıdy jáne májbúrleý arqyly júzege aspaıdy, — dedi as-Sısı sammıttiń ashylýynda. 

Buǵan deıin Donald Tramp Aq úıde Izraıl premer-mınıstri Bınıamın Netanıahýdy qabyldap, AQSh Gaza sektoryn óz baqylaýyna alyp, «jarylmaǵan qaýipti bombalar men basqa da qarýlardy joıýǵa jaýapty bolady» dep málimdegen edi.

Tramptyń bul usynysy AQSh-ta jáne Germanııany qosa alǵanda, basqa elderde synǵa ushyrady.

Keıinnen Tramptyń Gaza turǵyndaryn kóshirý ıdeıasy Taıaý Shyǵysta da úlken qarsylyqqa tap boldy. Saýd Arabııasy palestınalyqtardy Gaza sektorynan kúshtep shyǵarýǵa áreketterdi joqqa shyǵardy. Iordanııa koroli Abdalla II onyń eli qaterli isikke shaldyqqan 2 myń palestınalyq balany qabyldaýǵa daıyn ekenin, biraq AQSh prezıdentiniń josparyn jalpy qoldamaıtynyn málimdedi. Al Mysyr palestınalyqtardy kóshirý týraly usynystardy túbegeıli qabyldamaı, bul qadam palestınalyq máseleni «joıýǵa» jáne aımaq elderiniń ulttyq qaýipsizdigine qaýip tóndirýge ákelýi múmkin ekenin aıtty.

Aıta ketelik arab sammıti Mysyrdyń Gaza sektory boıynsha josparyn qoldaǵan edi.