Et, sút, jumyrtqa baǵasynyń 70 paıyzy jemshóptiń qunyna táýeldi — depýtat
ASTANA. KAZINFORM — Májilis depýtaty Maqsat Tolyqbaev sharýalardyń problemasyn kóterip, astyq eksporttaýǵa beriletin sýbsıdııanyń ashyqtyǵyna alańdaýshylyq tanytty.
«Qazaqstan — «astyq derjavasy» dep jahanǵa jar salǵanda myqtymyz. Biraq sol astyqty ala jazdaı taban et, mańdaı terimen baǵyp-qaǵatyn júzdegen dıqan naqty qoldaý kútip otyr. Úkimettiń jaqyn kúnderi shyqqan qaýlysyna qarasaq, sýbsıdııa endi astyqty Qara teńiz ben Baltyq teńizindegi porttarǵa jetkizetin sanaýly eksporttaýshyǵa ǵana berilmek. Eýropa, Afrıkaǵa deıin jetkizemiz dep álekpiz. Naqtyraq aıtqanda, ár tonnaǵa 20 myń teńgeden. Árıne, bul da qoldaýdyń bir túri. Alaıda, tarazynyń bir basynda myńdaǵan sharýalardyń sharýasy shatqaıaqtap tursa, tarazynyń ekinshi basynda turǵan ondaǵan adamnyń ǵana mańdaıy shalqyp júrmeı me degen kúmán bar», - dedi Maqsat Tolyqbaev depýtattyq saýal joldaı otyryp.
Halyq qalaýlysy Úkimet basshysyna Dúnıejúzilik saýda uıymynyń múshesi bola otyryp eksportty sýbsıdııalaýǵa quqymyz bar ma degen saýal joldady.
«Astyqty eksporttaýǵa arnalǵan qarajatty «KTZ Express» AQ dep atalatyn bir ǵana operator júzege asyrady. Onyń jumysy qanshalyqty ashyq bolady? Naqty mehanızmin kóre almadyq. Aınalyp kelgende, sharýalardyń múddesi elenbeı, lobbısterdiń qulqynyn qanaǵattandyryp júrmeımiz be? Sebebi, mıllıardtaǵan qarjyny qazaqtyń bıdaıyn ózderi ǵana syrtqa shyǵaryp satatyn pysyqaılarǵa bere salyp, bunyń astarynda sybaılas jemqorlyqqa jol ashý jatqan joq pa degen oı qylań beredi. Ashyǵyn aıtqanda, sýbsıdııanyń basym bóligi reseılik kompanııalarǵa, Reseı memlekettik temirjoly kompanııasynyń qyzmetin tóleýge ketedi. Osy jaǵyna mán berseńiz», - deıdi ol.
Odan ári depýtat salalyq mınıstrliktiń úsh jyldyq josparyn qarap otyryp, astyqty óńdeý boıynsha aýyz toltyryp aıtatyndaı birde-bir joba kórmegenin aıtty.
«Tereń óńdeýmen qashan aınalysamyz? Prezıdenttiń bergen tapsyrmasy bar. «Báıterek» qarajat daıyndap otyr. Bizdiń astyqqa qyzyǵýshlyq tanytatyn ınvestorlar da joq emes. Zaýyttar salýǵa ne kedergi? Sondyqtan astyqty eksporttaýǵa qarastyrylǵan qarajattan bólek, otandyq sharýalardy qoldaýdyń durys tetigin tabýdy usynamyn. Ortalyq Azııa men Qytaı naryǵy jyl saıyn qosymsha 2 mıllıon tonnaǵa deıin daıyn ónimdi qabyldaýǵa daıyn. Bul degenimiz, shıkizat túrinde 5 mıllıon tonna astyqty satqannan túsetin kirispen teń. Sondaı-aq et, sút, jumyrtqa baǵasynyń 70 paıyzy jemshóptiń qunyna táýeldi. Sýbsıdııany astyqty óńdegenderge kóbirek bersek, fermerler arzan jemshópten tarshylyq kórmeıtin edi. Qosymsha jumys oryndaryn ashýǵa múmkindik týady», - degen usynys aıtty M. Tolyqbaev.
Sonymen qatar Májilis depýtaty astyq qoımalaryn salý máselesin kóterdi.
«Sharýalar jylda astyǵyn ótkizetin elevator tappaı shýlaıdy. Al mınıstrlik saqtaıtyn oryn kóp dep málimet beredi. Problama nede? Elevatorlardyń alystyǵynda, kásipkerler shalǵaıǵa tasymaldaǵysy kelmeıdi, ár shaqyrym qosymsha shyǵyn ekenin bilesizder. Sondyqtan iri qoımalar qyrmanǵa jaqyn mańnan salynyp, el aýmaǵy boıynsha saqtaý qoımalarǵa ashyq revızııa jasalsa deımiz», - dep túıindedi halyq qalaýlysy.