Erteń Shymkent qalasy men Túrkistan oblysynda kún 45 gradýsqa deıin ysıdy
«Qazgıdromet» ortalyǵynyń habarlaýynsha, 25-26 shilde kúnderi Shymkentte kúndiz kún 40-42 gradýsqa deıin ysıdy. Al, Túrkistan oblysynyń batysynda jáne shóldi aýdandarda aýa temperatýrasy 43-45 gradýsqa deıin kóterilmek. Oblystyń basym bóliginde tótenshe órt qaýpi saqtalady.
Osyǵan baılanysty Tótenshe jaǵdaılar qyzmeti kún astynda kóp júrmeý kerektigin eskertedi. Kóshege shyqqan jaǵdaıda qorǵanyp, qaýipsizdik sharalaryn saqtaný qajettigine nazar aýdarady.
Kún men ystyq soqqysynyń jıi kezdesetin belgileri:
- bastyń aınalýy;
- qatty bas aýrýy;
- keıde júrek aınýy jáne qusý;
- kózdiń qarańǵylanýy;
- keıbir jaǵdaılarda murynnan qan ketý;
- jyldam ımpýls;
- entigý.
Aldyn alý sharalary:
- Kóshede bolýdy shekteý, fızıkalyq belsendilikti azaıtý qajet.
- Úı-jaılarda bolǵan kezde olardy jeldetýdi qamtamasyz etý qajet - jelkózderdi, terezelerdi ashý, jeldetkishterdi nemese kondıtsıonerlerdi paıdalaný.
Kóshege shyqqan kezde tabıǵı matalardan (maqta, zyǵyr) ashyq tústi jeńil kıim kııý usynylady, kıim qaqpasynyń tyǵyz bolmaǵany jón. Kúıip qalmas úshin deneniń úlken bólikterin 15-30 mınýttan artyq ashýǵa bolmaıdy.
- Kóshede mindetti túrde bas kıimdi (jazǵy qalpaq, panama, oramal jáne t.b.), kúnnen qorǵaıtyn kózildirikterdi, qolshatyrlardy paıdalaný qajet.
- Sýsyzdanýdyń aldyn alý úshin kóp mólsherde suıyqtyq ishý usynylady. Alkogoldi ishýge qatań tyıym salynady.
- As qorytý júıesin shamadan tys júktemeý kerek, sondyqtan ystyq aýa-raıynda jeńil tamaqty kishkene portsııalarmen jáne bólshektep ishý kerek.
- Kúni boıy múmkindiginshe dýsh qabyldaý nemese deneniń bólikterin salqyn dymqyl maılyqtarmen, dymqyl súlgimen súrtý usynylady.
- Jeke jáne qoǵamdyq kólikterde saparlardy shekteý kerek nemese olardy tańerteń nemese keshke, jylý azaıǵan kezde josparlaý kerek.
- Eger siz avtokólikpen sapar shegýińiz kerek bolsa, onda avtomobıldiń ishki salony óte ystyq ekenin eskerińiz, sondyqtan shýaqty kúnde ashyq turǵan kólikke otyrmas buryn aldymen barlyq esikterdi ashyńyz nemese jeldetý úshin áınekterdi túsirińiz. Ol úshin shamamen 3-4 mınýt jetkilikti.
Esińizde bolsyn, kún nemese jylý soqqysyn alý qaýpi ásirese qarttar men balalarda bar, óıtkeni olardyń termoregýlıatsııa júıesi jetilmegen. Júrek-qan tamyrlary aýrýlary, metabolıkalyq buzylýlar, endokrındik aýrýlary bar adamdarǵa da ystyq qaýipti.
Kún nemese jylý soqqysynyń alǵashqy belgileri baıqalǵan jaǵdaıda shuǵyl túrde medıtsınalyq kómekke júginý kerek!