EO ókilderi qazaqstandyqtardyń Covid-19-dan keıingi psıhologııalyq jaı-kúıin ońaltpaq
«Bul shyn máninde óte ózekti qoǵamdyq másele. Ásirese, Covid-19 shekteýlerine baılanysty asa ózekti bolyp ketken edi. Karantındik oqshaýlaý barysynda adamdar kovıdpen qansha adamnyń aýyrǵany, qansha adamnyń qaıtys bolǵany týraly aqparattardy oqyp, bul olardy kúızeliske, jabyrqaýǵa, kóńil-kúıiniń túsýine jáne túrli jaǵymsyz oılardyń týyndaýyna ákep soqqan bolatyn. Eýropa odaǵy bul problemany óte ózekti máselelerdiń biri retinde qaraı otyryp, túrli quraldardy paıdalanýda. Olar qoǵamdyq densaýlyq saqtaý máselesine baılanysty bolyp otyr», - dedi Adam Macheı Madalınskıı Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken «BAQ-tyń sýıtsıdti jaýapty jarııalaýy» atty paneldik sessııada.
Sonymen birge, spıker Eýropa odaq qandaı is-sharalar júrgizip jatqanyn aıtyp berdi.
«Barlyq EO músheleri eń ozyq praktıkalardy, adamdardyń psıhıkalyq densaýlyǵyn qorǵaý jumystaryn ilgeriletýdi kózdep otyr. Sonymen birge, EO alańynda adamdardyń psıhıkalyq densaýlyǵy boıynsha jáne Covid-19 -dyń psıhıkalyq jaı-kúıine qanshalyqty yqpal etkeni jáne sýıtsıdtiń aldyn alý boynsha tájirıbe almasý, ozyq praktıkany qarastyrý jóninde túrli bastamalar men baǵdarlamalar bar. Búgingi sharaǵa da biz qatysyp otyrmyz jáne bul óte mańyzdy múmkindik bolady dep oılaımyn. Biz búgin sýıtsıd máseleleri BAQ-ta qanshalyqty jaýapty jarııalanyp jatqanyn qarastyratyn bolamyz. Jáne biz Covid-19 -dan keıin adamdardyń psıhologııalyq jáne basqasha kúılerin jaqsartý sharalaryn júrgizýdi jáne ony keń turǵyda iske asyrýdy kózdep otyrmyz. Odan bólek, esirtkige táýeldi adamdarǵa baılanysty óńirlik baǵdarlamalar bar. Ásirese psıhıkaǵa belsendi áser etetin zattarǵa táýeldi adamdardy emdeýge mán beriledi, óıtkeni olardyń arasynda sýıtsıdtiń kóp bolatyny túsinikti. Sondyqtan ony belgili bir densaýlyq saqtaýdyń problemasy dep qarastyrý óte mańyzdy», - dedi Eýropa odaǵynyń ókili.
Eýropa odaǵy Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymymen birge «Qazaqstandaǵy jasóspirimderdiń Covid-19 -dan keıingi psıhıkalyq jáne jalpy densaýlyǵyn jaqsartý sharalary» atty áleýmettik baǵdarlamany iske qosqan.
«Endi biz sýıtsıd máselelerin BAQ-ta jaýapty jarııalaý máselesine kelip otyrmyz. Óıtkeni bul ózekti. BAQ jaıdan-jaı tórtinshi bılik tarmaǵy dep atalmaıdy, onyń qoǵamnyń, jurtshylyqtyń aldyndaǵy mindettemesi óte zor. Sýıtsıd týraly aıtqanda BAQ sol aqparatty qalaı berdi, onyń qandaı táýekeli, saldary bolatynyn jan-jaqty saralap alǵany óte mańyzdy», - dedi Adam Macheı Madalınskıı.
Aıta keteıik, 2021 jyly Qazaqstanda sýıtsıdtiń 3922 jaǵdaıy tirkelgen.
DDSU statıstıkasyna sáıkes, sýıtsıd sany boıynsha álemdegi barlyq turǵyndar arasynda Qazaqstan 20-orynda tur, al 10-19 jas aralyǵy boıynsha 10-orynda. Bes jyl buryn DDSU ózine-ózi qol salýdyń aldyn alý úshin álemdik deńgeıde óz bastamasyn iske qosty. Bir nemese birneshe sýıtsıd týraly BAQ habarlaryna tikeleı baılanysty júzden astam zertteýler júrgizilgen. Mamandar ózine-ózi qol salýdy keńinen jarııalaý qosymsha sýıtsıdtik minez-qulyq qalyptastyratynyn aıtýda.
