Eńbek kóshi-qony: Qazaqstannan qonys aýdaratyndar negizinen qaı elderdi tańdaıdy
ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstannan shetelge qonys aýdaratyn azamattar kóbine TMD men Batys elderin tańdaıdy. Osy jáne ózge de statıstıkalyq derekterge sholý usynamyz.
Qonys aýdarǵandar sany
Bul úrdistiń jetekshi sebepteriniń biri – azamattar shetelde jumys isteýge ketedi. Sonymen qatar, bilim alý men halyqaralyq tájirıbe jınaqtaý úshin shetelge ketetin jastar da bar.
Ulttyq statıstıka bıýrosynyń 2024 jylǵy zertteýlerine kóz júgirtip, sońǵy ýaqytta shetelge kóshken adam sany – 12 784 ekenin kórýge bolady. Onyń ishinde qazaqtar – 795, ýkraındyqtar – 704, ózbekter – 1 672 jáne basym bóligi orys ulty – 7 886. Elden kóshýge sheshim qabyldaǵandar kóbinese TMD memleketterin tańdaıdy. Sondaı-aq, Germanııa, Polsha jáne AQSh sııaqty batys elderine qonys aýdarýdy jón kóredi.
Sonymen qatar, 2024 jylǵy málimetter boıynsha, elge kóship kelgenderdiń sany – 29 948 adam.
Shetelge ketetin mamandar
Elden kóshken qazaqstandyqtardyń arasynda tehnıkalyq mamandyqtar men ekonomıka salasynyń mamandary basym. Statıstıkaǵa sáıkes, qonys aýdarǵan qazaqstandyqtardyń 3 113-i tehnıkalyq mamandyqtar boıynsha jumys isteýge ketse, 1 293 adam ekonomıka salasyn tańdaǵan. Odan keıingi oryndardy pedagogter – 994, zańgerler – 357 jáne medıtsına salasynyń ókilderi – 575 alady. Sondaı-aq, shetelde óz mamandyǵy boıynsha jumys istep júrgen sáýletshi, aýylsharýashylyǵy jáne basqa salalardyń mamandary da az emes.
Paıdasy men zııany
Bir jaǵynan, bul - syrtqy jumys kúshin arttyryp, shetelde júrgen qazaqstandyqtardyń tájirıbe jınaqtap qaıtýyna múmkinshilik. Tek bul ǵana emes, shetelde bilim alyp, jumys istep jatqan azamattar elge jańa bilim, tehnologııalar men ınvestıtsııalar ákelýi yqtımal. Bul turǵyda shetelge ketý tek teris emes, jeke damý men jańa múmkindikterdiń joly sanalady.
Alaıda, eger bul úrdis toqtamasa, elimizde bilikti mamandar tapshylyǵy kúsheıip, ekonomıka men ǵylymda artta qalý qaýpi týyndaýy múmkin. Bul jaǵdaıda, memleket ishki eńbek naryǵyn jaqsartýǵa, jastarǵa kásibı ósý múmkindikterin usynýǵa, jumys oryndaryn kóbeıtýge baǵyttalǵan sharalardy qolǵa alýy qajet.
Aqsha aýdarymdary
Ózge elge kóshken azamattardyń Qazaqstanǵa jasaǵan qarajat aýdarymdary ekonomıkaǵa aıtarlyqtaı áser etedi. Mysaly, osy jyldyń qańtar aıynda Qazaqstannan shetelderge aýdarylǵan aqsha – 40,7 mlrd teńge. Bul - 2024 jyldyń jeltoqsanymen salystyrǵanda 28,3 paıyzǵa az. Al aqpan aıynda aýdarymdar kólemi 45 mlrd teńgege jetken. Qańtarmen salystyrǵanda 10,5 paıyzǵa artyp otyr. Sonymen qatar, qańtar-aqpan aılarynda shetelden Qazaqstanǵa jasalǵan aýdarymdardyń jalpy somasy - 31,6 mlrd teńge.
2025 jyldyń alǵashqy eki aıynda Qazaqstannan shetelge jasalǵan aqsha aýdarymdary kólemi shetelden Qazaqstanǵa kelgen aýdarymdardan shamamen úsh ese kóp boldy. Bul eńbek mıgratsııasy, otbasylyq qoldaý jáne ınvestıtsııalyq maqsattarmen baılanysty bolýy múmkin. Sonymen qatar, valıýta qurylymyndaǵy aıyrmashylyqtar da nazar aýdararlyq: shetelge aýdarymdarda teńgeniń úlesi joǵary bolsa, Qazaqstanǵa kelgen aýdarymdarda dollar basym.
Aıta keteıik, buǵan deıin Qazaqstanda demografııa jáne kóshi-qon salasyn retteıtin memlekettik organ qurý usynylǵanyn habarlaǵanbyz.