Elordada Joshy han jaıly derekti fılmniń jabyq kórsetilimi ótti
ASTANA. KAZINFORM – Elordada «Joshy han. Uly ulystyń bıleýshisi» atty tarıhı derekti fılmniń tusaýkeseri ótti.
- Árıne, fılm qalyń jurtqa shyǵar aldynda qobaljyp turmyn. Bul eshqandaı da komedııa, trıller sol sekildi kommertsııalyq fılm emes, bul bizdiń tór tarıhymyz. Fılm óskeleń urpaqqa arnalǵan, prokatqa ádeıi qoljetimdi baǵamen oqýshylardyń kóktemgi demalasyna sáıkes keltirip shyǵaryp jatyrmyz. Eresekter de, balalar da bizdiń tarıhty tereńirek bilse deımiz. Ótken jyly Ulttyq quryltaıda Memleket basshysy Qazaqstan Altyn Ordanyń ustanymyn jalǵastyrady degen edi. Osy máselemen burynnan aınalysyp júrgen men úshin bul mańyzdy. Qazaq handyǵy bos orynda qurylǵan joq, onyń arǵy jaǵynda Altyn Ordanyń tarıhy jatyr, - dedi fılm avtory Maııa Bekbaeva týyndynyń jabyq kórsetilimi aldynda.
Aıta ketsek, fılm mýzykasynyń avtory da Maııa Bekbaevanyń ózi. Sondaı-aq avtor fılmniń ne úshin orys tilinde túsirilgenin túsindirdi.
- Bul fılm áleýmettik jeliler men basqa da platformalarǵa taraıdy, al men postkeńestik halyqty ortaq, biriktiretin orys tilinde túsirdim, bárine túsinikti bolýy úshin, ıaǵnı bizdiń memlekettiligimizge qatysty eshkimde eshqandaı suraq týyndamaýy úshin. Fılmniń stsenarıin joldasym ekeýmiz birge jazdyq, ózimiz prodıýser boldyq. Fılmge kelsek, jalpy Joshy hannyń tarıhynda bári bar, qupııalylyq, kórealmaýshylyq, satqyndyq - deıdi ol.
Derekti fılmniń túsirilimi elorda men onyń mańynda ótti jáne kınotýyndy elimizdiń barlyq kınoteatrynda kórsetiledi.
- Búgin tarıhı kún, Prezıdent Teleradıokesheni barshaǵa tarıhı jobany arnaıy usynyp otyr. Ásirese kanıkýl kezinde oqýshylarǵa jaqsy bir syı dep oılaımyz. Joshy han tarıhı tulǵa, onyń bizdiń tarıhta alatyn orny bólek. 1950 jyldary Altyn Ordanyń, Joshy hannyń tarıhy ashyq aıtylmady, ashylmaǵan qyry kóp boldy, endi memleket sol olqylyqtyń ornyn toltyryp jatyr. Sondyqtan Maııa Bekbaeva men onyń komandasyna eren eńbegi úshin alǵys aıtamyz, - dedi Prezıdent Teleradıokesheni dırektorynyń orynbasary Asqar Djaldınov fılm tanystyrylymynyń ashylý saltanatynda.
Jańa týyndynyń tusaýkeserine elimizge tanymal tulǵalar, tarıhshylar men qoǵam qaıratkerleri qatysty. Sonyń biri tarıhshy Jaqsylyq Sábıtov fılmnen alǵan áserimen bólisti.
- Joshy handy jeke tulǵa retinde tanyp bilgisi keletin, qyzyqqan janǵa kórýge keńes beremin. Tek tarıhshylar ǵana ajyratyp, túsinetin sátter boldy, al tarıhqa qyzyǵatyn janǵa tyń dúnıe. Men birer qyzyq sátter baıqadym, sonyń biri Mahmud Qashqarıdiń kartasyn qoldanǵan, ol óte erekshe karta, - dep qysqa qaıyrdy tarıhshy.
Sonymen qatar kórsetilim barysynda jınalǵan qaýymǵa belgili otandyq jýrnalıst Maııa Bekbaevanyń «Joshy han. Uly ulystyń bıleýshisi» atty kitaby da tanystyryldy.
- Joshy hannyń tarıhyn zertteý, búgingi qazaq memleketiniń aıaǵynan tik turyp, uly memleketke aınalýyna negiz bolatyn tarıhı mysal. Onyń sebebi 1944 jyly Keńes ókimeti túrki tarıhyn zertteýge tyıym salǵan qaýly qabyldaǵan, ıaǵnı qazaq halqynda Keńes dáýirinen basqa tarıh bolmasynǵa keltirdi. Sonyń saldaryn áli kórip kelemiz, óıtkeni táýelsiz qazaq halqynyń ótken tarıhy áli tolyq, tereń zerttelgen joq. Sondyqtan der kezinde, tipti kesh desek te bolady, qolǵa alynǵan bastama, - degen áseri jóninde aıtty «Alash» ǵylymı zertteý ınstıtýtynyń dırektory Sultanhan Aqqululy.
Buǵan deıin 20 naýryzdan bastap Joshy han týraly fılm kınoteatrlarda kórsetiletini týraly habarlaǵan bolatynbyz.
Eske sala ketsek, naýryzdyń basynda Joshy han týraly halyqaralyq tarıhı serıaldyń túsirilimi bastaldy.