Elordada 2,5 myńnan astam azamat bankrot dep tanyldy

ASTANA. KAZINFORM - Astana qalasy boıynsha Memlekettik kirister departamentiniń dármensiz boryshkerlermen jumys basqarmasynyń basshysy Nurlan Tattybaev «QR azamattarynyń tólem qabilettiligin qalpyna keltirý jáne bankrottyq týraly» Zańynyń júzege asyrylý barysy týraly aıtty.

Elordadaǵy Kommýnıkatsııalar qyzmetiniń alańynda ótken baspasóz konferentsııasynda sóılegen sózinde Nurlan Tattybaev atalǵan zańnyń 2023 jyldyń 3 naýryzynan bastap kúshine engenin, qazirgi tańda Astana qalasynda sottan tys bankrottyq rásimi aıasynda 2 545 azamat bankrot dep tanylǵanyn jetkizdi. 

Onyń aıtýynsha, talaptarǵa sáıkes kelmeýine baılanysty 11 227 adamnyń ótinishi qanaǵattandyrylmaǵan, 154 ótinish berýshi óz aryzdaryn qaıtaryp alǵan, al 298 ótinishti kórsetiletin qyzmetti berýshi toqtatqan. Qazirgi tańda 2 myńnan astam ótinish qaralyp jatyr. 

Sot arqyly bankrottyq jáne tólem qabilettiligin qalpyna keltirý rásimderi sırek qoldanylýda: 764 ótinishtiń ishinde 86 azamat sot sheshimimen bankrot dep tanylsa, 408-ine zań talaptaryna sáıkes kelmeýine baılanysty bas tartylǵan. Qalǵan ister qaralý satysynda nemese is júrgizýsiz qaldyrylǵan. 

Spıkerdyń sózinshe, zańnyń basty maqsaty – tek qana qaryzdardy esepten shyǵarý emes, sonymen qatar azamattardyń qarjylyq saýattylyǵyn arttyrý, kredıtorlar qysymyn tómendetý jáne qaryzdarǵa sanaly kózqarasty qalyptastyrý.

2024 jylǵy tamyzda azamattardyń bankrottyǵy týraly zańnamaǵa alǵashqy túzetýler engizildi. Bul ózgerister zańdy qoldaný barysynda anyqtalǵan olqylyqtardy joıýǵa baǵyttalǵan. Atap aıtqanda: 

Qaryz somasy 1 aılyq eseptik kórsetkishten (AEK) tómen bolǵan jaǵdaıda, merzimi ótken bereshek retinde eseptelmeıdi. Qaryz kollektorlyq agenttikke berilgen bolsa, merzim sońǵy tólem jasalǵan kúnnen bastap esepteledi. Turaqty tabysy bar azamattar tólem qabilettiligin qalpyna keltirý rásimin múlikke ıelik etpeı-aq bastaı alady.

Boryshker tólem jospary bekitilgennen keıin shetelge erkin shyǵýǵa quqyly. Qarjylyq basqarýshy nesıe berýshilerden ótinish bolmasa da, olardyń reestrin qurýǵa mindetti. Syıaqy rásim tolyq aıaqtalǵannan keıin ǵana tólenedi. Qarjylyq basqarýshy men boryshker arasyndaǵy múddeler qaqtyǵysynyń aldyn alýǵa baǵyttalǵan quqyqtyq normalar engizildi.

Qazirgi ýaqytta Májiliste azamattardyń bankrottyǵyna qatysty zańnamaǵa jańa ózgerister qaralýda. Olar rásimderdiń tıimdiligin arttyryp, boryshkerlerdiń quqyqtaryn qorǵaýǵa baǵyttalǵan. Atap aıtqanda:

1. «2025 jylǵy 1 qańtarǵa deıin jasalǵan qaryzdarǵa qatysty bereshekti retteý talaptary alynyp tastalady. Bul nesıe berýshimen baılanysý múmkindigi joq azamattar úshin mańyzdy jeńildik.

2. Sottan tys rásimdi boryshker kez kelgen kezeńde óz erkimen toqtata alady. Qazirgi zańnamada mundaı múmkindik qarastyrylmaǵan.

3. Qarjylyq basqarýshynyń ókilettikteri zań júzinde naqty aıqyndalady. Bul quqyqtyq túsiniksizdikter men daýly jaǵdaılardyń aldyn alýǵa septigin tıgizedi.

4. Bankrottyqtan keıin barlyq mindettemeler tolyq toqtatylady, tipti olar kredıttik bıýro bazasynda kórsetilmese de.

Nurlan Tattybaevtyń aıtýynsha, qabyldanǵan túzetýler bankrottyq rásimin burynǵydan da túsinikti, ádil ári qoljetimdi etedi. Bul azamattar úshin qaryz júktemesinen qutylýdyń naqty múmkindigi, al memleket úshin – halyqtyń shamadan tys kredıt alýyn retteıtin tıimdi qural.

Jańa zańnamalyq ózgerister 2025 jyldyń sońyna deıin kúshine enedi dep kútilýde. Bul qıyn qarjylyq jaǵdaıda qalǵan azamattarǵa turaqty jáne júıeli quqyqtyq qoldaý tetigin qalyptastyrýǵa múmkindik beredi.

Sottan tys bankrottyq rásimine ótinimdi eGov.kz portaly arqyly onlaın berýge bolady. Ol úshin erli-zaıyptylardyń biriniń kelisimi qajet. Atalǵan rásimdi qaıta qoldaný múmkindigi tek jeti jyldan keıin beriledi.

Eske sala keteıik, buǵan deıin Almatyda bankrot atanǵan azamattardyń sany 4 myńnan asqanyn jazǵan edik.