Elimizdegi skrınıngtik zertteýler: salada qandaı ózgerister josparlanǵan
ASTANA. KAZINFORM — Qazaqstan azamattary profılaktıkalyq medıtsınalyq qarap-tekserýden jáne skrınıngtik zertteýlerden ótýge mindetti. Bul rette, skrınıngpen qamtý deńgeıi qalaı? Bul suraqqa Densaýlyq saqtaý mınıstrligi jaýap berdi.
— Qazir skrınıngtik zertteýlerdi júrgizý tártibi QR DSM 2020 jylǵy 30 qazandaǵy «Skrınıngtik zertteýlerge jatatyn adamdardyń nysanaly toptaryn, sondaı-aq osy qarap-tekserýlerdi ótkizýdiń qaǵıdalaryn, kólemi men kezeńdiligin bekitý týraly» buıryǵymen bekitilgen. Buıryqqa sáıkes elimizde halyqtyń nysanaly toptarynyń arasynda 9 aýrýdyń túrleri boıynsha: arterııalyq gıpertenzııa, júrektiń ıshemııalyq aýrýy, qant dıabeti, glaýkoma, úsh túrli obyr (sút bezi, jatyr moıny, toq ishek), mıdaǵy qanaınalymnyń buzylýyn jáne V, S vırýsty gepatıtin erte anyqtaý boıynsha skrınıngtik zertteýler júrgiziledi. Zertteýler skrınıngtiń túrine baılanysty 4 jylda bir nemese 2 jylda bir ret 40 pen 76 jas aralyǵyndaǵy (jatyr moıny obyryn erte anyqtaý 30 ben 76 jas aralyǵynda) halyqtyń arasynda júrgiziledi, — delingen mınıstrliktiń Kazinform agenttigine bergen jaýabynda.
2025 jyldyń birinshi jartyjyldyǵynyń qorytyndysy boıynsha jalpy skrınıngtik zertteýlermen halyqtyń nysanaly toptarynyń (jospardan) 50 paıyzdan artyq qamtylǵan: arterııalyq gıpertenzııa, júrektiń ıshemııalyq aýrýy — 56,4%; qant dıabeti — 53,6%; glaýkoma — 55,1%; sút bezi obyry — 56,5%; jatyr moıny obyry — 56,1%; kolorektaldy obyry — 56,8%; V jáne S vırýsty gepatıttteri — 49,1%.
Atap aıtqanda, skrınıngtik zertteýler nátıjesinde jıi anyqtalatyn aýrýlar — jatyr moıny obyry (15%), arterııalyq gıpertenzııa jáne júrektiń ıshemııalyq aýrýy (5,5%).
— Óz kezeginde, medıtsınalyq kómektiń sapasyn arttyrý maqsatynda mınıstrlik skrınıngtik zertteýlerdi jetildirý baǵytynda birqatar sharany júzege asyryp jatyr. Birinshiden, skrınıngtik zertteýler júrgizetin aýrýlardyń tizimi keńeıtildi. Endi, erler arasynda mıdyń qanaınalymynyń buzylýy aýrýynyń órshýi erte anyqtaý úshin skrınıngtik zertteýler júrgiziledi. Ekinshiden, 2025 jylǵy qyrkúıek aıynan bastap onkologııalyq aýrýlardy erte anyqtaý úshin skrınıngtik zertteýler MÁMS paketinen TMKKK (tegin medıtsınalyq kómektiń kepildirilgen kólemi) tizimine aýystyryldy. Bul rette, halyqtyń nysanaly toptary onkologııalyq aýrýlardy erte anyqtaýǵa arnalǵan skrınıngterdi «saqtandyrylǵan» nemese «saqtandyrylmaǵan» dárejesine qaramaı, tegin óte alady. Osy bastama halyqty onkologııalyq skrınıngterinen ótýin jeńildetýge baǵyttalǵan, — dep atalyp ótken vedomstvo aqparatynda.
Budan basqa, qazirgi kezde arterııalyq gıpertenzııany, júrektiń ıshemııalyq aýrýyn, qant dıabetin, glaýkomany erte anyqtaý boıynsha skrınıngtik zertteýlerdi tolyqtaı TMKKK (tegin medıtsınalyq kómektiń kepildirilgen kólemi) tizimine aýystyrý jumystary atqarylyp jatyr.
Aıta keteıik, Densaýlyq saqtaý mınıstrligi qazaqstandyqtardy jyl saıyn skrınıngtik tekserýden ótýge shaqyrady.