Elimizde sibir jarasymen syrqattanǵandar sany eki ese tómendedi
ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstanda sibir jarasyna shaldyǵý deńgeıi 2024 jyldyń sońǵy 10 aıynda 2023 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda eki ese tómendedi.
Jyl basynan beri barlyǵy 17 jaǵdaı tirkeldi.
Sibir jarasy — bul aýyl sharýashylyǵy janýarlaryna jáne jabaıy ańdarǵa, sondaı-aq adamdarǵa áser etetin asa qaýipti ınfektsııalyq aýrý. Aýrý kóbinese aýyr aǵymmen ótedi jáne ólimge ákelýi múmkin. Sibir jarasynyń qozdyrǵyshy — topyraqta jyldar boıy saqtalatyn sibir jarasy mıkroby. Infektsııa aýrý janýarlarmen, olardyń etimen jáne mal ónimderimen, sondaı-aq topyraq arqyly baılanys bolǵan kezde týyndaıdy.
Aýrýdyń ınkýbatsııalyq kezeńi birneshe saǵattan 14 kúnge deıin, biraq kóbinese sımptomdar ınfektsııadan keıin 3-6 kúnnen keıin paıda bolady. Olarǵa jalpy álsizdik, joǵary temperatýra, lımfa túıinderiniń isinýi jáne júrek soǵýynyń joǵarylaýy jatady. Adam sibir jarasy aýrýyna shaldyqqan janýarlardan juqtyrýy múmkin. Olarǵa iri qara, jylqy, esek, qoı, eshki, buǵy, túıe jatady, - dep túsindirdi vedomstvo.
Infektsııa janýarlarǵa kútim jasaý, soıý, et óńdeý kezinde, sondaı-aq mal sharýashylyǵy ónimderimen — teri, meh buıymdary, jún, qylshyqtarmen jumys istegen kezde bolýy múmkin. Bul jaǵdaıda sporalar jyldar boıy, sonyń ishinde topyraqta da saqtalýy múmkin. Jermen baılanys arqyly sporalar teridegi mıkrojaraqattarǵa túsedi. Bul sibir jarasynyń teri túriniń damýyna ákeledi. Bul — naýqastardyń arasynda eń kóp taralǵan túri.
Sibir jarasynyń aldyn alý úshin tómende kórsetilgendi eskerý qajet:
- jeke gıgıena sharalaryn saqtaý;
- janýarlardy vaktsınatsııalaý;
- aýrý (ólgen) janýarlardy óz betinshe soımaý;
- belgisiz jerlerde saýda jasaıtyn adamdardan et satyp almaý;
- satýshydan «veterınarlyq qorytyndy» talap etý.
Et kombınattarynyń qyzmetkerlerine, veterınarııalyq qyzmetkerlerge, sibir jarasynyń qozdyrǵyshymen jumys isteıtin zerthanalardyń qyzmetkerlerine vaktsınamen profılaktıkalyq egýler alý qajet.
Buǵan deıin Almaty oblysynyń tórt turǵynynan sibir jarasy anyqtalǵany belgili boldy.
Keıinnen sibir jarasy anyqtalǵan aýylda karantın engizildi.
