Elimizde Adaı jylqysyna resmı mártebe berý jumystary qalaı júrip jatyr
Osy kúnge deıin 4 myńǵa jýyq tulpar zerttelip, olardan genetıkalyq saraptama alynǵan, dep habarlaıdy Kazinform JIBEK JOLY telearnasyna silteme jasap.
Jobaǵa reseılik genetıka zerthanalary da tartylǵan. Ol jaqtaǵy ǵalymdar arnaıy taldaý jasap, saraptama júrgizip, qortyndy shyǵarady. Osydan keıin «Adaı jylqysy» degen qujat jasalyp arnaıy patent daıyndalmaq.
Almatylyq Natalıa Dolgıh 12 jyldan beri Adaı sáıgúligin baǵady. «Jezkıik» esimdi arǵymaqty oǵan mańǵystaýlyq áriptesteri syıǵa tartqan. Talaı alaman báıgege de qatysqan tulpar 160 shaqyrym qashyqtyqty esh qıyndyqsyz eńsergen.
«Bul tulpardyń erekshe bir qasıeti bar, eger siz onymen shapsańyz, árqashan birinshi bolǵysy keletinin baıqaısyz. Eshkimge ózin basyp ozýǵa múmkindik bermeıdi. Osylaısha men talaı jarystarda birinshi bolyp keldim. Meniń qarsylastarym negizinen er adamdar bolady, árıne olar qatty yzalanyp jatady. Biraq sporttyń aty — sport», — deıdi ol.
Adaı jylqylary ystyqqa tózimdi. Oǵan aǵylshyn, arab attaryn baptaǵandaı erekshe kútimniń qajeti de joq. Tipti, arnaıy qora da kerek emes. Dalada úıir arasynda júrip te babynda bolady.
Jezkıik — búginge deıin Parıj, Birikken Arab Ámirlekterimen qosa búkil Reseıdi aralap kelgen sáıgúlik. Ol Adaı jylqysyna tán miniske shydamdylyǵymen ǵana emes, júıriktigimen de erekshelenedi. Ashtyqqa tózimdiligi óz aldyna, alys qashyqqa shapsa da terlemeıtin qasıeti bar.
Elimizde myńjyldyq tarıhy bar Adaı jylqysyna resmı mártebe berý jumystary qarqyndy júrip jatyr. Qazir Mańǵystaý oblysy boıynsha 4 myńǵa jýyq sáıgúlik zerttelip, olardan arnaıy saraptama úlgileri alyndy. Sertıfıkattaýdan ótip, elimizdiń aqparattyq bazasyna da endi. Maqsat — Adaı jylqysynyń genetıkasyn anyqtap, naqtylap, oǵan asyl tuqymdy jylqy mártebesin berý. Arnaıy patent alý.
«Adaı jylqysyn dúnıejúzinde bári tanıdy. Biraq onyń patenti joq, pasporty joq. Shetelde biz ony Adaı jylqysy dep aıta almaımyz. Mysaly, Reseıge, Frantsııaǵa apardyq. Bul qazaq jylqysynyń ishindegi Adaı jylqysy tıpi deıdi. Endi ol brend retinde jeke óziniń Adaı degen qujatymen dúnıejúzine shyǵatyndaı bolady», — deıdi Qazaq mal sharýashylyǵy jáne jemshóp óndirisi ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń mamany, jylqytanýshy Dáýren Sydyqov.
Búginde aprobatsııanyń birinshi kezeńi aıaqtaldy. Qazir Reseıdegi 30 jyldyq tájirıbesi bar genetıkalyq ortalyq bazasynda taldaý jumystary júrgizilip jatyr. Qorytyndy shyqqannan keıin patentteý jumystary bastalady.
Aıta keteıik qazir el aýmaǵynda Adaı tuqymyna jatatyn 116 myń bas jylqy bar.
Aslan Isa
