Elektrondy kommertsııa 2020 jylmen salystyrǵanda tórt esege ósti
ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstandaǵy elektrondyq saýdany zańnamalyq retteýdiń damýyn QR Saýda jáne ıntegratsııa mınıstrliginiń, sondaı-aq basqa da múddeli memlekettik organdardyń, jeke sektordyń ókilderi jáne halyqaralyq saýda ortalyǵynyń sarapshylary elordadaǵy semınarda talqylady.
Qatysýshylar elektrondyq saýda salasyndaǵy ahýal týraly pikir almasty, sheteldik marketpleısterdi tirkeý jáne Qazaqstan aýmaǵynda qyzmet júrgizgeni úshin salyq tóleý máselelerin qozǵady. Sonymen qatar elektrondyqtranzaktsııalardy jasaýǵa jáne ınternettegi tólemderdiń qaýipsizdigine erekshe nazar aýdaryldy.
«Pandemııadan keıin elektrondy kommertsııa sektorynda ósim baıqaldy. Eger pandemııa kezindeQazaqstandaǵy e-commerce úlesi nebári 3%-dyqurasa, 2023 jyldyń 11 aıynyń qorytyndysy boıynsha 13%-dy qurap otyr. Búginde memlekettińaldynda elektrondy saýdany damytýdyyntalandyrý mindeti tur. Naqty normatıvtik-quqyqtyq orta elektrondyq kommertsııa sektorynyń odan ári ósýine yqpal etedi», - dedi Saýda jáne ıntegratsııa vıtse-mınıstri Qaırat Balyqbaev.
Memleket pen bıznes jaqyn arada elektrondy saýdany retteıtin jeke zań ázirleý máselesin sheshýi tıis.
Qazaqstan DSU-nyń elektrondyq kommertsııa jónindegi birlesken málimdemesiniń jumys baǵdarlamasy men bastamasyna, sondaı-aq EAEO sheńberinde elektrondyq kommertsııa naryǵyndamytý jónindegi kelissózderge belsendi túrde qatysýda. Qazaqstannyń usynysy boıynsha HSO Ready4Trade Ortalyq Azııa jobasy aıasyndaelektrondy kommertsııa salasyndaǵy ulttyq zańnamaǵa taldaý jumystaryn jasady.
Sarapshylar birqatar baǵyt boıynsha zerrtteý jumystaryn júrgizdi: onlaın tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý, elektrondyq tsıfrlyq qoltańba jáne qujattarǵa qol qoıý kezinde onyń aýtentıfıkatsııasy, kommertsııalyq elektrondyq habarlamalar, ashyq úkimet derekteri, elektrondyq sharttar, kıber jáne aqparattyq qaýipsizdik, elektrondy tranzaktsııalar men tólemder jáne t.b.
HSO sarapshysy, Aqparat jáne kommýnıkatsııalar salasyndaǵy quqyq professory ıAn Ýoldenniń aıtýynsha, tutastaı alǵanda Qazaqstannyń zańnamalyq normalary men erejeleri atalǵan barlyq baǵyttardy tolyq qamtıdy. Bul rettederekterdi qorǵaý, krıptografııany paıdalaný, kommertsııalyq elektrondyq habarlamalar sııaqty birqatar taqyryptar qosymsha reglamentteýdi jáne normatıvtik qujattardy ázirleýdi talap etedi.
Óz kezeginde Azııa men Afrıkadaǵy tehnıkalyq qoldaý jobalarynyń sarapshysy Djaılz Chappell tsıfrlandyrý salasyndaǵy normatıvtik-quqyqtyq bazany qurý jáne reformalaý kezinde shaǵyn orta bıznes qajettilikterin eskerý mańyzdy dep sanaıdy. Álemniń kóptegen elderi dál osyndaıjolmen júrip keledi.
Qaırat Balyqbaev atap ótkendeı, Qazaqstanda qoldanystaǵy saýda qyzmeti týraly zań offlaın jáne onlaın saýdanyń negizgi protsesterin retteıdi. Bul rette zańnamaǵa belgili bir túzetýler engizý qajet ekeniń atap ótti.
«Qazaqstanda elektrondy kommertsııa týraly jeke zań jasaý ıdeıasyn shaǵyn jáne orta bıznes ókilderiniń barlyǵy birdeı qoldamaıdy. Qazirgi ýaqytta Qazaqstan Respýblıkasynyń Tsıfrlyq kodeksi ázirlenýde, múmkin osy qujat aıasynda qajetti ózgeristerdi qarastyrý kerek shyǵar. Sondyqtan biz barlyq múddeli taraptarmen pikir almasý úshin jınaldyq», - dep túıindedi sózin vıtse-mınıstr.
Memlekettik jáne jeke sektor ókilderimen konsýltatsııalar men pikirtalastardyń nátıjeleriboıynsha halyqaralyq sarapshylar «QazTradesaýda saıasatyn damytý ortalyǵy» AQ-men birlese otyryp, elektrondyq jáne qaǵazsyz saýda salasyndaǵy zańnamany ázirleý jónindegi usynymdardy qamtıtyn Jol kartasyn jasaıdy.
