El shekarasy qanshalyqty qorǵalǵan
ASTANA. KAZINFORM — Qazirgi jaǵdaı shekara qaýipsizdigine de jańa talaptar qoıyp otyr. Qazaqstan shekarasy qanshalyqty qorǵalǵan? Shekarashylar aldynda qandaı máseleler tur? Bul saýalǵa UQK tóraǵasy Ermek Saǵymbaev Kazinform agenttigine eksklıýzıvti suhbatynda atap ótti.
Memlekettik shekarany qorǵaý men kúzetý de Ulttyq qaýipsizdikti qamtamasyz etýdiń basym baǵyttarynyń birine jatady. Terrorızm, zańsyz kóshi-qon jáne esirtki aınalymy qaýpiniń ózektiligi jaǵdaıynda shekara qyzmetiniń jumysy únemi jetildirilip otyr.
— Búginde Shekara qyzmeti áldeqaıda mobıldi, zamanaýı talaptarǵa saı áreket etedi jáne elimizdiń shekaralaryn senimdi qorǵaıdy.
2025 jyldyń basynan beri shekarashylar 14,6 myńnan astam shekaralyq rejımdi buzǵan adamdardy ustady. Qarý men oq-dárini elge zańsyz ákelýdiń 475 áreketiniń jolyn kesti, zańsyz 14 mlrd teńgeden astam shetel valıýtasyn alyp ótpek bolǵan jaǵdaılarǵa tosqaýyl qoıdy.
Qazir ozyq tehnologııalar engizilip jatyr. «Astana», «Almaty» áýejaılarynda jáne «Qordaı» avtomobıl ótkizý pýnktinde avtomattandyrylǵan shekaralyq baqylaý júıeleri iske qosyldy. Baqylaý jasandy ıntellekt pen avtomattandyrylǵan derekqorlardy qoldaný arqyly kúsheıtildi. Bul tájirıbe aldaǵy ýaqytta barlyq shekara boıynda jalǵasady, — dedi Ermek Saǵymbaev.
Úkimettiń qoldaýymen 10 avtomobıl ótkizý pýnktiniń zamanaýı ınfraqurylymyn qalyptastyrý jumystary júrgizildi. Bul jumystar aıaqtalǵan soń, olar zamanaýı baqylaý quraldaryna negizdelgen tıimdi, qaýipsiz jumys isteýge múmkindik beredi.
— Barlyq ótkizý pýnkti biryńǵaı tsıfrlyq júıege biriktirilip jatyr. Bul ereje buzýdy jedel anyqtaýǵa jáne azamattardyń shekaradan ótý ýaqytyn qysqartýǵa múmkindik beredi.
Basty maqsat — qaýipsizdikti qamtamasyz etip, artyq bıýrokratııalyq kedergilerdi boldyrmaý. Bul ásirese transshekaralyq saýda men týrızmdi damytý úshin mańyzdy.
Sonymen qatar shekara ınfraqurylymyn jáne ınjenerlik jabdyqtardy jetildirýde birqatar máseleler de bar. Bul jumystar óte kúrdeli ári qomaqty qarjyny talap etedi. Ol kezeń-kezeńimen iske asyrylyp jatyr, — dedi ol.