E. Doshaev: Qazaqstandaǵy araq - Keden odaǵy elderi arasyndaǵy eń arzany
Búgin Parlament Májilisinde elimizde alkogoldi tutyný kúrt ósip bara jatqanyna alańdaýshylyq bildirip, bir top depýtattar atynan Úkimet basshysyna saýal joldaǵan halyq qalaýlysy Ergen Doshaev osylaı málim etti.
«Eger statıstıkaǵa júginetin bolsaq, sarapshylardyń baǵalaýy boıynsha, jyl saıyn dúnıejúzinde alkogol ishimdigin shamadan tys tutyný saldarynan 2,5 mıllıon adam kóz jumady. Álemdegi maskúnemderdiń 11 paıyzy apta saıyn uzaq merzimdik ishkilikke salynady. Bul rette olardyń 30 paıyzdan astamyn áıelder quraıdy. Turmystaǵy maskúnemdik saldarynan ajyrasyp ketken ondaǵan myń otbasyǵa keltirilgen zalaldy da esepteý qıyn. Tastandy jetim balalardyń tragedııasyn jáne maskúnemdikten aýrý bolyp týylǵan sábılerdiń tartyp otyrǵan zardabyn qalaısha eseptep, qaıtip baǵalaýǵa bolady?!», - deıdi depýtat E. Doshaev.
Onyń aıtýynsha, maskúnemdik saldarynan elimizdegi jaǵdaı máz emes. Máselen, sońǵy bes jylda spırtti ishimdikti tutynýdan nemese sonyń kesirinen 12 myńǵa jýyq qazaqstandyq qaıtys bolǵan. 210 myńǵa jýyq adam narkologııalyq dıspanserde esepte tur. Bul rette depýtat E. Doshaev álem jurtshylyǵy osy qaterli aýrýǵa qarsy kúres júrgizip otyrǵanyn, búgingi kúni Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń usynystary boıynsha 80 elde alkogolızm men maskúnemdiktiń aldyn alý boıynsha arnaıy memlekettik saıasat júrgiziletinin alǵa tartady. «Elimizde alkogolızmge qarsy kúres júrgizilmeı otyr dep aıtýǵa bolmas. 2010 jylǵy qarashada Densaýlyq saqtaý mınıstrligi daıyndaǵan Qazaqstanda densaýlyq saqtaýdy damytýdyń 2011-2015 jyldarǵa arnalǵan «Salamatty Qazaqstan» memlekettik baǵdarlamasy bekitildi. Bul qujat - jalpy alǵanda, óte mańyzdy qujat. Biraq ol elde alkogolızmdi azaıtý boıynsha naqty kúres jóninen birqatar suraq týyndatady», - dep atap ótti depýtat e. Doshaev. Onyń sózine qaraǵanda, áleýmettik keselmen kúrestiń eń tıimdi ári keń taralǵan quraly ekonomıkalyq sharalar. ıAǵnı, eń aldymen, spırttik ishimdikterge aktsızderdi arttyrý arqyly alkogoldi qymbattatyp, halyqtyń, ásirese jastardyń oǵan qoly jetpeıtindeı jaǵdaı jasaý qajet.
«Alaıda, ókinishke oraı, Baǵdarlamada alkogol ónimderine aktsız stavkalary qaı jyly jáne qandaı mólsherde artatyny týraly nysanaly ındıkatorlar kórsetilmegen. Bul biz úshin asa mańyzdy. Óıtkeni, búgingi kúni Qazaqstandaǵy araq - Keden odaǵy elderi arasynda eń arzan araq bolyp tabylady. Onyń sebebi de qarapaıym - aktsız stavkalary tómen. Eger elimizde 2012 jyly bir lıtr etıl spırtin daıyndaý kezinde aktsız túrinde 60 teńge óndirip alynatyn bolsa, Reseıde bul mólsher - 163 teńgege jýyq, al Belorýssııada 380 - 432 teńge aralyǵynda. Elimizde jarty lıtrlik araqqa aktsız 100 teńgeni quraıdy. Al Reseı men Belorýssııada bul kórsetkish odan 2,5 ese joǵary. Syra ónimderi boıynsha da osyndaı jaǵdaı baıqalady. Qujatta eldegi alkogoldi shamadan tys tutynýdy azaıtýǵa baǵyttalǵan basqa tetikter de naqty kórsetilmegen. Búgingi kúni aıryqsha lıberaldyq sıpat alyp otyrǵan antıalkogoldik zańnamany kúsheıtý jóninde de eshteńe aıtylmaǵan», - deıdi depýtat E. Doshaev.
