DSM qajylarǵa túıeler kóp jınalatyn jerge jaqyndamaýǵa keńes berdi
Qajylyqqa jyl saıyn álemniń 160 elinen 2 mln astam adam qatysady.
Saýd Arabııasy Koronavırýstyq ınfektsııa, menıngokokk ınfektsııasy boıynsha qolaısyz el bolyp tabylady.
Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń derekteri boıynsha 2012 jyldan bastap qazirgi kezge deıin álemde taıaý shyǵys respıratorlyq sındromynyń koronavırýsymen aýyrýdyń zerthanalyq túrde rastalǵan 2103 jaǵdaıy tirkelgen, onyń ishinde 730-y ólimmen aıaqtalǵan, onyń 80%-dan astamy Saýd Arabııasynda.
Koronavırýstyq ınfektsııa - bul aıqyn ýlanýmen jáne respıratorlyq joldardyń joǵary bólikteriniń zaqymdanýymen sıpattalatyn (kóp mólsherde serozdy bólindisi bar rınıt, álsizdik, álsireý, tamaǵynyń jybyrlaýy, qurǵaq jótel) respıratorlyq aýrý. Aýrýdyń aǵymy aýyr bolǵan kezde múmkin bolatyn ólim jaǵdaıymen joǵary pnevmonııa damıdy.
Menıngokokk ınfektsııasy - menıngokokktan paıda bolatyn, bas mı qabyǵynyń qabynýmen ótetin jiti ınfektsııalyq aýrý. Aýrý aýa-tamshy jolymen (jótelgende, túshkirgende, sóıleskende) beriledi. Aýrý kózi tek qana naýqas adam nemese ınfektsııa tasymaldaýshysy bolyp tabylady, ınfektsııa kózi retinde menıngokokkty nazofarıngıtpen aýyratyn naýqastar qaýipti, sebebi olar jótelgende, túshkirgende qozdyrǵyshy syrtqy ortaǵa belsendi taralady.
Qajylyq kezinde 2000 jyldary menıngokokk ınfektsııasynyń órshýine baılanysty Saýd Arabııasy Koroldiginiń densaýlyq saqtaý mınıstriliginiń qajylardy qajylyqqa daıyndaý máselesine qoıatyn mańyzdy talaptarynyń biri dáriger qorytyndysymen medıtsınalyq tekserýdi júrgizý jáne mindetti túrde menıngokokk ınfektsııasyna qarsy vaktsınatsııalaý bolyp tabylady.
Profılaktıkalyq egýler týraly málimetter vızany resimdeý kezinde jáne Saýd Arabııasyna kirerde usynylatyn tıisti sertıfıkattarda kórsetilýi tıis.
«Qajylyq kezinde adamdar kóp jınalatyn jerlerde bolǵan kezde jeke profılaktıka sharalaryn eskerý qajet:
- qoldy sabynmen jıi jýý, dezınfektsııalaıtyn sýlyqtardy paıdalaný;
- jótelgen jáne túshkirgen kezde sýlyqty paıdalaný;
- aýyrǵan adamdarmen qarym-qatynasta bolmaý jáne olardyń jeke zattaryn paıdalanbaý;
- adamdar kóp jınalatyn jerlerde múmkindiginshe bir ret qoldanylatyn betperdelerdi paıdalaný;
- túıeler kóp jınalatyn jerlerge jaqyndamaý jáne olarmen tikeleı janaspaý;
- qaınatylmaǵan jáne pasterlenbegen túıe sútin paıdalanbaý, sondaı-aq uıymdastyrylmaǵan saýda oryndarynan tamaq ónimderin satyp almaý;
- ózin jáısyz sezinýdiń kez kelgen belgileri paıda bolǵan kezde dárigerge júginý;
- sapardan qaıtyp kelgen kezde jáne aýrýdyń kez kelgen belgileri (qaltyraý, dene qyzýynyń kóterilýi, álsireý, tamaǵynyń aýrýy jáne basqalar) paıda bolǵan jaǵdaıda jaqynda Qajylyqqa barǵandyǵy týraly dárigerdi habardar ete otyryp, dereý medıtsınalyq uıymǵa júginý qajet»,- delingen baspasóz habarlamasynda.
Eske sala keteıik, erteń qazaqstandyq musylmandar qajylyq saparǵa attanady.
