Donnan Berlınge deıin - Alekseı Tkachevtiń maıdandaǵy joly
Osy kezderi, Uly Jeńistiń 65 jyldyǵy qarsańynda, jeńimpaz atalardyń jaýqazyn urpaqtary olarǵa myń taǵzym aıtyp, ardaqty qarttarǵa qurmet kórsetýde. Soǵystan aman-esen oralǵan jáne osy kúnge deıin jetken ardagerler sanaýly-aq. Al olardyń basy, mine, seksenniń seńgirinen asyp barady. «QazAqparat UK» agenttigi Uly Otan soǵysy ardagerleri ómiriniń 65 tarıhı sáti atty biregeı jobasynda Uly Otan soǵysynyń eleýli sátterin, ardagerler estelikterin jıyp bastyrýda. Qaraǵandylyq Alekseı Tkachev óziniń júrip ótken áskerı oqıǵalaryn bizben bólisti.
Jańa ǵana mektep bitirgen qaraǵandylyq A. Tkachev soǵys bastalǵan ýaqytta Aqmola oblysynan attanady. «Aqmoladan birinshi Donǵa jiberilip, 27-shi atqyshtar dıvızııasyna tústim. Bul jerde men oq tıip, jaraqattandym. Gospıtalde emdelip shyqqan soń, 3-shi gvardııalyq atqyshtar polkine jiberdi. Arada bir jarym aıdan keıin taǵy gospıtalden tabyldym. Aıaq-qolym saý bolǵan soń qaıta maıdanǵa attandym», dep eske alady maıdanger.
Qazaqstandyq jaýynger A. Tkachev ol kezde Belorýssııa jerindegi shaıqasqa 5-shi atqyshtar dıvızııasynan túsedi. Keıin artıllerııalyq polkke aýystyrylady. Osy polkpen birge Belorýsııany azat etkennen soń, ary qaraı Eýropaǵa bet alady. Shyǵys Prýssııa maıdanynda kórsetken erlikteri úshin eki márte «Qyzyl juldyz» ordenderimen marapattalady.
A. Tkachev soǵysta eki márte jaraqat alsa da, maıdan onyń saǵyn syndyrmady. Soǵys bitkenshe shaıqas alańynda bolyp, 1946 jylǵa deıin ásker qatarynda júredi.
«Prýssııadaǵy qandy shaıqastardan soń bizdi Berlın túbine jiberdi. Qalanyń syrtyndaǵy jaý toptaryn joıýǵa jumyldyryldyq. Mamyrdyń 2-sinde Berlınge bizdiń týymyz tigiler shaq jaqyndaǵanyn sezdik. Nemister berile bastady. Sodan kóp uzamaı Jeńis te jarııalandy. Bir aptadan keıin, meni Brest qalasyna jiberdi. Ol jerden elge tek 1946 jyly ǵana oraldym», dep jalǵastyrdy sózin qart jaýynger.
«Joldastaryńnyń, qarýlas dostaryńnyń ómirin qıǵan sum soǵysta ot keship, ólimmen arpalysqan tusta ómirdiń, beıbitshiliktiń qadirin basqalardan erek túsinedi ekensiń. Osy bir «Jeńis» atty sózdi estigende basymyz aspanǵa bir-aq eli tımeı qalǵan edi», deıdi ardager.
1945 jyly radıodan Levıtannyń daýysy Keńes áskeriniń jeńgenin jarııalady. Jer-jerde jeńis toıy toılana bastady. Maıdan aıaqtalmasa da, jaýyngerler fashıstik Germanııany tize búktirgen sátti eshqashan umytpas. Bul sát ardager A. Tkachevtiń esinde de myqtap bekigen.
«Jeńis kúni bizdiń dıvızııanyń komandıri bar, bárimiz sıǵanymyzsha kólikke otyryp, Reıhstagqa jol tarttyq. Qyzyl Tý tigilgen Reıhstagqa jetken jaýyngerler shat-shadyman kúıde boldyq. Tiri qalyp, elimizdi qorǵap qalǵanymyzǵa qatty qýandyq. Ásirese, jaıaý áskerde bolǵan kezde bir ret nemese eki márte soǵys alańynda shyǵady jaýyngerler. Odan keıin ne o dúnıege, ne basqasy kútip turady. Solaı bolǵan...»
Qan men ter arqyly, erlikteri úshin kelgen medaldardyń barlyǵy óz ıesine asa qundy ekeni belgi. Degenmen A. Tkachevtiń júreginen erekshe oryn alatyn tósbelgisi - «Erligi úshin» medali. Ol oǵan úlken qıyndyqpen berilgen edi jáne ony qatty maqtan tutady. «Erligi úshin» medali oǵan Ýkraınany azat etý kezinde jaýdyń úsh jaýyngerin tutqynǵa alǵany úshin taǵaıyndalypty.
1946 jyly A. Tkachev elge oralyp Qaraǵandy oblysynda temirjol salasynda, orman qorǵaý beketinde qyzmet atqardy. Keıin Aqmola oblysynda orman qorǵaý beketi qurylyp, A. Tkachev Aqkól jerine kóship keledi. Sodan zeınet jasyna kelgenshe jumys isteıdi. Búgingi kúnine de dán rıza. 3 bala tárbıelep ósirgen qart myna beıbit zamanǵa shúkirshilik etedi.
