Derbes tóleýshiler aldyn ala 12 aıǵa tólem jasaý arqyly saqtandyryla alady - MÁMS
Áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý qorynyń málimetinshe, saqtandyrý mártebesin alý úshin tek ótken 12 aı úshin emes, aldaǵy 12 aıǵa da tólem jasaýǵa bolady. Bul ózgeris qol qoıylǵan sátten bastap 60 kúnnen keıin, ıaǵnı 2022 jyldyń qyrkúıeginde kúshine enedi.
Qazaqstanda medıtsınalyq saqtandyrý júıesi 2020 jyldan bastap jumys istep keledi. MÁMS-ke tólem jasaý barlyǵy úshin mindetti bolyp sanalatynyna qaramastan, elimizde shamamen 3,1 mln adam áli kúnge deıin saqtandyrylmaǵan. Onyń 3 mıllıony – halyqtyń ekonomıkalyq belsendi bóligi, ıaǵnı jumysqa qabiletti azamattar.
«Saqtandyrý» aqparattyq júıesinde sońǵy 12 aı ishindegi derekterdi taldaý kezinde MÁMS júıesine qatysýshynyń aldyńǵy mártebesi turǵysynan saqtandyrylmaǵandardyń 69%-y múlde jarna tólemegeni anyqtaldy. Azamattardyń taǵy 16%-y – óz qyzmetin azamattyq-quqyqtyq sıpattaǵy shart boıynsha atqaratyn tulǵalar. Qazir jarnalardy tóleýdi toqtatqan burynǵy jaldamaly jumysshylar 7%-dy quraıdy. Derbes tóleýshilerdiń úlesi – 4%. Qazir jarna tólemeıtin jáne saqtandyrý mártebesin joǵaltqan jeke kásipkerler men biryńǵaı jıyntyq tólem (BJT) tóleýshilerdiń sany 3%-ǵa teń. Bul negizinen 38-40 jastaǵy adamdar. Olar beıresmı jumys isteıdi jáne jarna tólemeıdi. Sondaı-aq jumyspen qamtý ortalyǵyna baryp resmı tirkelýine bolatyn jumyssyzdar da bar. Bul jaǵdaıda osy azamattar jeńildik sanatyna kirip, olar úshin tólemderdi memleket aýdarady», – dep túsindirdi ÁMSQ zańdy jáne jeke tulǵalarmen jumys isteý departamenti dırektorynyń orynbasary Janar Botagarına.
Buryn saqtandyrý mártebesin jáne MÁMS júıesinde medıtsınalyq kómek alý úshin patsıenttiń ótken 12 aıǵa jarnasy tólengen bolýy jáne mártebesin joǵaltpaý úshin aı saıyn jarnalardy úzbeı tóleýi mindettelgen edi.
«Tájirıbe kórsetkendeı jáne ótinishterdi taldaý nátıjesinde jumys istemeıtin jáne ózin-ózi jumyspen qamtyǵan azamattardyń ótken kezeń úshin jarna tóleýge qyzyǵýshylyq tanytpaıtyny anyqtaldy. Sol sebepti olar úshin MÁMS júıesine qatysýdyń balamaly nusqasy ázirlendi. Bul saqtandyrý mártebesin alý úshin aldyn ala 12 aıǵa tólem jasaýǵa múmkindik beredi. «Mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý týraly» QR Zańyna engizilgen tıisti tolyqtyrýlar men ózgerister 2022 jylǵy shildede bekitildi. Ol qyrkúıek aıynyń basynda kúshine enedi. Bizdiń oıymyzsha, bul halyqty medıtsınalyq saqtandyrý júıesine kóptep tartýǵa yqpal etedi» – dedi Janar Botagarına.
Azamattar aldyn ala jarnalardy tólep, jyl boıy MÁMS júıesi boıynsha kórsetiletin medıtsınalyq kómekti ala alady. Saqtandyrylmaǵan halyqtyń shamamen 30%-y jańa tólem túrin paıdalanady dep kútilýde. Sonymen qatar ótken aılarǵa bereshegi joq derbes tóleýshilerdiń MÁMS jarnalaryn aı saıyn tóleý quqyǵy saqtalady. Esterińizge sala keteıik, 2022 jyly derbes tóleýshiler aı saıyn eń tómengi jalaqy mólsheriniń 5%-y kóleminde – 3 000 teńge jarna tóleıdi.