Depýtat elimizde orman qorǵaý salasyndaǵy kemshilikterdi atady
ASTANA. KAZINFORM — Ormandy avtomatty rejımde baqylaıtyn júıeni elimizdiń barlyq óńirinde engizý kerek. Bul týraly Parlament Májilisinde ormandy qorǵaý taqyrybyna arnalǵan Úkimet saǵatynda depýtat Edil Jańbyrshın aıtty.
«Keıingi eki jylda Qazaqstan aýmaǵynda eki óte iri orman órti boldy. 2022 jyly Qostanaı oblysynyń aýmaǵynda oryn alǵan órt 40 myń gektarǵa jýyq orman aýmaǵyn qurtsa, byltyr Abaı oblysynda bolǵan órt 63 myń gektar orman alqabyn joıdy. Byltyr qyrkúıek aıynda Memleket basshysy ekologııa mınıstrine vedomstvolyq baǵynysty uıymdardyń materıaldyq-tehnıkalyq bazasyn jaqsartý jáne ulttyq parkterde orman órtteriniń oshaqtaryn erte anyqtaý júıelerin tezdetip engizý, sondaı-aq orman sharýashylyǵy qyzmetkerleriniń kásibı sheberligin shyńdaý boıynsha júıeli sharalar qabyldaý jóninde tapsyrmalar bergen bolatyn. Búgingi baıandamalardan Prezıdenttiń tapsyrmalaryn oryndaý boıynsha jumystar bastalǵanyn kórip otyrmyz. Alaıda, osyndaı ahýalǵa alyp kelgen keıbir júıeli máseleler tolyq sheshimin taptydy dep aıtý qıyn. Eger olardy túzetýdi qazir qolǵa almasaq, aldaǵy ýaqytta órtterdiń qaıtalanýy ábden múmkin», - dedi E. Jańbyrshın.
Onyń aıtýynsha, órtke qarsy kúresýdiń álemdik ozyq tájirıbeleri kórsetip otyrǵandaı, órttiń shyǵýyn erte anyqtaý jáne oǵan shuǵyl den qoıý, órtti jedel ári ýaqtyly sóndirýdiń birden-bir múmkindigi sanalady.
«Úkimet saǵatyna daıyndyq aıasynda Komıtetimizdiń bir top depýtaty táýlik boıy ormandy avtomatty rejımde baqylaıtyn orman órtterin erte anyqtaý júıesimen tanysý úshin Býrabaı ulttyq parkine bardyq. Júıeni engizý sońǵy 3 jylda (2020-2022jj.) órtter aýqymyn 4 esege (84,4 gektardan 20,4 gektarǵa deıin), órt oshaqtaryna shuǵyl den qoıý ýaqytyn 3 esege (30 mınýttan 10 mınýtqa deıin) tómendetýge múmkindik bergen. Soltústik Qazaqstan jáne Qostanaı oblystarynyń orman mekemelerinde beınebaqylaý júıesi bar, biraq olardy zamanaýı talapqa saı jetildirý kerek. Ókinishke qaraı, bul júıe barlyq ormandarda engizilmegen. Bıyl «Semeı ormany» qoryǵy aýmaǵynda órtti erte anyqtaý júıesin engizý úshin qajet 4,1 mlrd teńge qoldaý tappaı otyr. Jańa Úkimet bul máselege qoldaý bildirip, al tıisti mınıstrlikter men ákimdikter osyndaı júıeni óńirlerde engizý úshin barlyq múmkindikterdi qarastyrýy qajet», - dedi depýtat.
Onyń sózine qaraǵanda, ormandaǵy órt qaýipsizdigi aıasynda anyqtalǵan júıeli kemshilikter qatarynda orman sharýashylyqtaryn materıaldyq-tehnıkalyq jaǵynan qamtamasyz etý áli de ózekti jáne shuǵyl sheshýdi qajet etedi.
«Búgin Májiliste usynylǵan aqparat boıynsha biz órt sóndirý arnaıy kólikteriniń parki men orman sharýashylyqtary jabdyqtarynyń syn kótermeıtinine kóz jetkizdik. Abaı oblysynda bolǵan órttiń taldaýy kórsetkendeı, arnaıy tehnıkalar órt ornyna jete almady. Óıtkeni tehnıka parki ótken ǵasyrdyń 70-80 jyldary shyǵarylǵan kólikterden quralǵan, materıaldyq-tehnıkalyq baza ishinara bolsa da jańartylmaǵan. Osynyń saldarynan 2023 jyly oryn alǵan órtti der kezinde aýyzdyqtaýǵa qoryq daıyn bolmaı shyqty. Prokýratýranyń málimeti boıynsha Shyǵys Qazaqstan oblysynyń orman sharýashylyqtaryn jabdyqtaý 40% deńgeıinde. Qazirgi kezde 6,8 mıllıard teńge qajet etetin 2 260 órt sóndirýge arnalǵan tehnıka men jabdyqtar qajet, 44 órt sóndirý beketiniń beseýi tehnıkanyń buzylýyna baılanysty jumys istemeı tur», - dedi Edil Jańbyrshın.
Onyń paıymynsha, orman órtterin, aǵashtardy zańsyz kesý men brakonerlik faktilerin anyqtaý maqsatynda ormandardy baqylaý kúzeti úshin pılotsyz ushý apparattaryn jappaı paıdalanýdy engizý qajet.