Depýtat «Álippe» men «Ana tili» oqýlyǵyna qatysty usynystar aıtty
Depýtat atap ótkendeı, bastaýyshta saýat ashýdyń «Álippe» kezeńin durys qalyptastyryp, ǵylymı negizde jetildirý asa mańyzdy.
«Biz bilimniń irgetasy sanalatyn sol «Álippeden» esh negizsiz bas tarttyq. Aradaǵy «Álippesiz» ótken jyldar sol qadamnyń úlken qatelik bolǵanyn anyq kórsetti. Oqý salasy onsyz da ońbaı turǵan edi, 2019 jyldyń sońynda Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymy (EYDU) men Bilim jetistikterin baǵalaý jónindegi halyqaralyq qaýymdastyq (EA) bilim berý salasyndaǵy úsh halyqaralyq salystyrmaly zertteýdiń nátıjelerin jarııalady. Qazaqstan bul uıymdardyń zertteýi boıynsha úsheýinde de aýtsaıder boldy. Osy oraıda, ulttyq tárbıege basa nazar aýdarýdy mindettegen Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev sapaly jáne kásibı oqýlyq ázirleýdi qatań tapsyrǵan. Bilim jáne ǵylym mınıstri jańa álippe A.Baıtursynulynyń ádistemesi negizinde ázirlenetinine búkil halyqty sendirdi. Jáne búkil qoǵam kútip otyrǵan jańa «Álippe» bilim berý júıesine Baıtursynulynyń salǵan izimen qaıta oralady degen senimde», - dep toqtaldy depýtat.
Onyń aıtýynsha, bıyl 400 myńǵa jýyq alty jasar bala mektep tabaldyryǵyn attamaq.
«Búginde sol qoǵam baqylaýyndaǵy oqýlyqtardyń jaı-kúıi qalaı? «Álippe» ázirleý jobasyna qansha eńbek tústi? «Álippe» men «Ana tilin» kimder jáne qalaı jazyp jatyr? Ashyqtyq pen báseke qaı deńgeıde? Qandaı krıterıılermen baǵalandy? Oqýlyqqa tapsyrys berýshi kim? Ozyq oqýlyqty anyqtaıtyn mınıstrlik janynan qurylǵan arnaıy saraptamalyq komıssııa qalaı jasaqtalady? Qandaı mamandardan qurylǵan? Bul komıssııaǵa baspalardyń «barmaq basty, kóz qysty» yqpaly joq pa? Oqýlyq pen oqý-ádistemelik kesheniniń jobasyn ázirlep, baspaǵa tapsyrý jaýapkershiligi nege tikeleı mınıstrliktiń quzyrynda emes? Bul saýaldar basynan nebir synaqty ótkizgen bilim salasynda áli kúnge ashyq tur. Jalpy, «Álippemen» qatar engiziletin basqa da jańa oqýlyqtardyń daıyndyǵy men sapasynyń jaı-kúıi týraly ata-analar tarapynan suraq kóp», - dedi Janarbek Áshimjanov.
«Jalpy, «Álippe» men «Ana tili» oqýlyqtarynyń taǵdyry áleýmettik jelidegi qoldan uıymdastyrylǵan daýystar men bes-alty júz adamnyń basqan «laık» arqyly laıyq dep tanylmaý kerek. Jas urpaqtyń sanasyna sáýle quıatyn oqýlyq sapasy – birinshi kezektegi ulttyq jaýapkershilik. El nazaryn aýdarǵan «Álippe» men «Ana tili» oqýlyǵynyń mańyzdylyǵyn eskere otyryp, myna jaıttardy usynamyz: birinshiden, ozyq dep tanylǵan oqýlyqty arnaıy Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń deńgeıinde keńeıtilgen alqanyń (kásibı mamandar, depýtattar, qoǵam qaıratkerleri, aqparat quraldarynyń ókilderinen quralǵan) ashyq talqysynan ótkizý kerek. Ekinshiden, 1-synypty oqytatyn muǵalimderdiń kásibı biliktiligin arttyrý baǵytynda arnaıy is-sharalardy qolǵa alý kerek. Úshinshiden, «Álippeden» «Ana tiline» ótetin kezeńdegi birizdilik sabaqtastyǵyn tereń ıgerý úshin muǵalimderge júıeli túrde túsindirme jumystaryn júrgizý qajet.
Tórtinshiden, bazalyq oqýlyqtardy ázirleý, saraptamadan ótkizý, basyp shyǵarý isi, uıymdastyrý sharalaryn ashyq ótkizý quziretiniń barlyǵy Úkimette nemese Bilim jáne ǵylym mınıstrliginde bolýy kerek», - dedi depýtat.
