Demalystan keıin qıyndyqsyz jumysqa kirisý úshin psıhıkalyq gıgıenany ustanǵan jón – psıholog
Uzaq demalystan keıin birden jumysqa kirisý ońaı emes. Birneshe kún demalyp, kúsh jınaǵanymyzben, oıdy jınap, mindetterdi atqarýǵa kóshý qıyndyq týdyryp jatady. Osyǵan oraı psıholog Danııa Turysova Kazinform tilshisine jumysqa ońaılyqpen jáne nátıjeli kirisýdyń ońtaıly joldaryn aıtyp berdi.
Mamannyń pikirinshe, merekeden keıin frýstratsııa jáne prokrastınatsııa bolmaýy úshin psıhıkalyq gıgıena jaıly umytpaý kerek. Demalystan keıingi alǵashqy kúnderi nemese birinshi aptasynda ózińe qatty salmaq salmaý, birden barlyq máseleni sheship tastaıtyndaı júk artpaý qajet. Eń mańyzdysy mundaıda taım-menedjment, asyqpaı barlyq maqsat-mindetińizdi saralap, jospar qurǵan jón.
«Merekeden keıin jumysqa kirisý nelikten qıyn? Onyń birneshe sebebi bar. Keıbirinde serotonın, endorfın, adrenalın gormondary azaıady. Merekege daıyndyq emotsıonaldy álsiretedi. Sondaı-aq tamaǵymyzdaǵy ózgeris – merekelik dastarqan, spırttik ishimdikti paıdalaný da áser etpeı qoımaıdy.
Prokrastınatsııadan zııan shekpeý úshin, ıaǵnı, mańyzdy jáne shuǵyl isterdi keıinge qaldyryp, saldarynan másele týyndamaýy úshin, ásirese, bastapqyda ár kúndi barynsha josparlap, ony qaǵaz betine túsirgen jón. Mundaı isterdi eki-úsheýden asyrmaǵan durys», - deıdi Danııa Turysova.
Psıhologtyń sózinshe, alǵashqy jumys kúnderi adam ózin jaısyz sezinip, beımaza kúı keshýi múmkin. Kóńil kúıi túsip, uıqysy buzylady, sharshaǵandyq baıqalady. Munyń bári – ýaqytsha qubylys.
«Ádette merekede bizdiń dástúrli kún tártibimiz buzylady. Sondyqtan alǵashqy kúnderi 8 saǵattan kem uıyqtamaý kerek. Muny kópshilik eskere bermeıdi, uıqy bizdiń aǵzamyzdy qalypqa keltiredi, fızıkalyq-emotsıonaldy turaqtandyrady. Uıqyǵa keterden eki saǵat buryn barlyq gadjetten bas tartý kerek.
Jyldyń basynda bolashaqqa qatysty úreı týýy da múmkin. Jalpy jyldyń sońynda, mereke qarsańynda jáne qazir qalaı jumys istep jatqanyńyzdy salystyrýdyń keregi joq. Ózińizdi qamshylamańyz, asyqpańyz, barlyǵyna ýaqyt tabasyz, bári sizdiń qolyńyzdan keledi. Tek jaılap kirisken jón», - deıdi Danııa Turysova.
Psıhologtan taǵy bir keńes – demalystan keıingi alǵashqy eki-úsh kúnge kezdesýlerdi, shuǵyl jumystardy josparlamaý.
«Halyq arasynda «baqyt gormony» ataýymen belgili serotonın ishek arqyly óndiriletini kópshilikke belgili. Zertteýler boıynsha onyń 10-20%-y mıda, qalǵany ishek arqyly óndiriledi. Sondyqtan úılestirilgen taǵamdy tutynyp, merekeden keıin asqazandy qınamaýǵa keńes beremin. Spırttik ishimdikter depressant retinde áser etedi. Sondyqtan araq-sharaptan bas tartý qajet.
Tez qalypqa kelýdiń birden-bir joly – fızıkalyq júkteme. Ol úshin jattyǵý zalyna arnaıy barýdyń qajeti joq, dalaǵa shyǵyp, saıabaqta, kóshede 30 mınýt serýendeýdiń paıdasy kól-kósir. Tipti, dalaǵa shyǵyp, dúkenge baryp kelýdiń ózi paıdaly bolmaq», - deıdi Danııa Turysova.
